De dorpswoning gedateerd 1847 is gesitueerd in het centrum van Wemmel op de hoek met de K. en H. De Raedemaekerlaan ten westen van de beschermde Sint-Servatiuskerk.
Historiek
Over de ontstaansgeschiedenis van de dorpswoning Steenweg op Merchtem nummer 108 zijn weinig gegevens bekend. De gevelsteen vermeldt zowel het bouwjaar ‘1847’ als de opdrachtgevers: ‘P.V.D. Zypen’ en ‘M.E. V.D. Moortel’ verwijzend naar Petrus Vander Zijpen en zijn echtgenote Maria Elisabeth Van Den Moortel, gekend vanwege een schenking aan de Sint-Servatiuskerk in 1852.
Het volume wordt pas geregistreerd op het kadaster in 1852, mutatieschets 19. Hieruit blijkt dat de woning werd gebouwd als een vrijstaande woning ter vervanging van een ouder volume.
Beschrijving
Woning
Het goed bewaarde pand van 1847, met ommuurde en beboomde achtertuin, is opgevat als een deels witgeschilderd en gecementeerd breedhuis met enkelhuisopstand van vier traveeën en twee bouwlagen op een gepikte plint, onder zwart (vooraan) en rood (achteraan) pannen zadeldak. Zowel aan de voor- als achterzijde werd later een grote dakkapel met houten bebording onder pannen zadeldakje toegevoegd. De verzorgde lijstgevel is voorzien van een tijdstyperende, wit geschilderde gevelbepleistering met schijnvoegen, gedichte steigergaten, een aflijnende houten kroonlijst op klossen en pittoresk groen en wit geschilderd houtwerk. De hardstenen gevelsteen boven de deur bevat het moeilijk leesbare opschrift: "P.V.D. ZYPEN/ M.E. V.D.MOORTEL/ 1847" (zie inventaris van 1975). De beluikte vensters hebben hardstenen dorpels en houten vleugelvensters met zes ruiten, op de benedenverdieping met vast bovendeel. De rechthoekige deuropening met smalle, hardstenen plattebandomlijsting bewaarde de opgeklampte deur met oorspronkelijke hengsels en een tweeledige houten waaier met ruitmotieven. Links van de deur een smeedijzeren ring om de paarden aan te bevestigen.
De wit geschilderde bakstenen achtergevel afgelijnd door een bakstenen daklijst en een houten bakgoot wordt geopend door rechthoekige muuropeningen en een oculus. Het oculus bevindt zich op de bovenverdieping van de deurtravee en is decoratief afgewerkt met een omlijsting van rode en gesinterde baksteenkoppen en een ijzeren ruitvorm. Het restant van een gevelbrede luifel bevat dezelfde bebording als de dakkapellen. De bakstenen linkerzijgevel is wit geschilderd en voorzien van rechthoekige vensteropeningen op de verdieping. De gecementeerde rechterzijgevel in blind.
Interieur
De oorspronkelijke planindeling, dragende constructie en kapconstructie bleven bewaard, met uitzondering van de twee meest westelijke kamers die tot één leefruimte werden samengevoegd. De kamers zijn geschikt rond een centrale smalle traphal die toegankelijk is via de dwarsgang en voorzien van houten steektrappen met balusterleuningen. Zowel de vensters met fraai gedecoreerde espagnoletten als de opgeklampte deuren behielden hun hang en sluitwerk. De keuken bezit nog een authentieke schoorsteenmantel met geprofileerde haardbalk op consoles waarin sporen verwijzen naar de vroegere haardwangen, alsook de toegang tot de tongewelfde kelder. De vloeren op het gelijkvloers zijn vernieuwd, de plankenvloeren op de verdieping en zolder bleven bewaard.
Tuin
De achterliggende beboomde tuin is afgesloten door een wit geschilderde bakstenen muur en heeft een breed terras van (recuperatie?) Boomse tegels.
Bron: Onroerend Erfgoed, digitaal beschermingsdossier 4.001/23102/102.1, Dorpswoning met tuin van 1847. Auteurs: Van Damme, Marjolijn Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Dorpswoning gedateerd 1847 met ommuurde tuin [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/89980 (geraadpleegd op ).
In de eerste week van januari voeren we aanpassingen door voor de gemeentefusies van 1 januari 2025. De toepassing kan tijdelijk offline zijn of onvolledige zoekresultaten tonen. Vanaf maandag 6 januari is alles weer volledig beschikbaar.