Boerenwoning met erf ()

De bakstenen boerenwoning aan de Populierestraat is het restant van een laat-17de-eeuwse vierkantshoeve in vakwerkbouw. Het voormalige erf is anno 2015 aangelegd als tuin en is deels omhaagd. Een deel van het perceel hoort bij de naburige woning. In de zuidelijke hoek, achter de hoekwoning met de Schipstraat, werd in 1845 een kapelletje opgericht.

Historiek

Sinds mensenheugenis is de hoeve in handen van de familie Van Der Sype, landbouwers te Sint-Lievens-Esse, geweest. De hoeve bleef blijkbaar lang zijn oude structuur behouden maar overleefde slechts deels de Tweede Wereldoorlog. In oorsprong ging het om een vierkantshoeve met stenen woning en schuren/stallen in vakwerkbouw. Tijdens de oorlogsjaren werden verschillende delen van het complex afgebroken (oorlogsschade of slechte bouwkundige toestand?) zodat enkel het woonhuis bewaard bleef. Bestaande kadasterplannen zijn niet identiek aan de huidige reële toestand.

Het huidige volume werd twee maal gedateerd, één keer op de rechter zijgevel 1697 en één keer op de schouw 1699. Het huisje werd vermoedelijk meerdere keren gerenoveerd en verbouwd. Houten structuren in het interieur doen bovendien vermoeden dat het gebouw oorspronkelijk eveneens een vakwerkbouw was die in de 17de eeuw versteend werd. 19de-eeuwse aanpassingen zijn zeer duidelijk aanwezig (onder andere in de raamstructuren en schouwmantel).

Beschrijving

Het witgekalkte huis telt vijf ongelijke traveeën, één bouwlaag onder een zadeldak. Oorspronkelijk met het dak, belegd geweest zijn met een rieten of strooien dak doch op het moment van bescherming (2005) liggen er zwarte golfplaten. Het linker dak steekt boven het rechter uit. De plint werd zwart geschilderd. De deuromlijstingen bestaan uit gesinterde steen. Authentiek schrijnwerk inclusief een interessant houten getralied kruiskozijn. De achtergevel is gesloten.

Interieur

Het gebouw bestaat uit vier opeenvolgende ruimten: (van links naar rechts) slaapkamer, leefkamer, grote slaapkamer (op het moment van bescherming salon), slaapkamer (op het moment van bescherming salon), eetkamer. Enkel de leefkamer beslaat de volledige diepte van het huis. Achter de linkerslaapkamer is er nog een badkamer in een oorspronkelijk volume. De huidige woonkamer had oorspronkelijk een alkoofbed boven een kelder. De alkoof werd vervangen door een keuken. Het gewelf van de kelder werd vervangen. De huidige eetkamer bestond oorspronkelijk uit twee slaapkamers.

Alle historische vloeren uit rode tegels en natuursteen bleven bewaard, evenals de balkenlagen, hang- en sluitwerk, sleutel, sloten, wandkasten naast de schouwen, historisch buitenschrijnwerk waaronder een zeldzaam wordend kruisvenster waarbij het kruis uitgevoerd werd in hout, deel van het binnenschrijnwerk, ...

Het pand behield twee 17de-eeuwse schouwen rug aan rug geplaatst. Eén schouw behoort tot het Vlaamse type (grote slaapkamer). De haardbalk werd versierd met drie harten, de initialen "P" en "C" en het Christusmonogram. De andere schouw (leefkamer) is gotische van model en gedateerd 1699. In de linkerslaapkamer werd een houten schouw ingeplant met empirezuiltjes en een gedrapeerd doek. Beiden uitgesneden in hout.

De dakconstructie is authentiek en in goede staat. Oorspronkelijk was het dak met stro en pannen bedekt.

  • Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DO002295, Landelijke architectuur te Sint-Lievens-Esse (MERTENS J., 2005).

Auteurs:  Mertens, Joeri; Daemen, Caroline
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Mertens J. & Daemen C. 2015: Boerenwoning [online], https://id.erfgoed.net/teksten/176462 (geraadpleegd op ).


Boerenhuisje ()

Boerenhuisje van het dubbelhuistype met één bouwlaag van vijf traveeën onder zadeldaken, met linker dak iets uitstekend boven het rechtse (nok loodrecht op de straat, golfplaten); binnenin jaartal 1699 op de schouw; oude kern aangepast in de 19de eeuw. Baksteenbouw. Witgeschilderde voor- en zijgevels op gepikte plinten. Beluikte vensters, rechts, houten kruiskozijn, links, verankerd houten bolkozijn, verder segmentboogvensters. Twee segmentboogdeuren in omlijsting van gesinterde baksteentjes onder gebogen druiplijstje. Grosso modo blinde achtergevel, een rechthoekig beluikt venster. Rechts, zijpuntgevel aan de straatkant, versteende vakwerkbouw, rechthoekige beluikte vensters onder houten lateien.


Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n2 (H-Z), Brussel - Gent.
Auteurs:  d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: d'Huyvetter C. & de Longie B. & Eeman M. 1978: Boerenwoning [online], https://id.erfgoed.net/teksten/9032 (geraadpleegd op ).