erfgoedobject

Klein Kraaienbroek

bouwkundig element
ID
90494
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90494

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Klein Kraaienbroek
    Deze vaststelling is geldig sinds

  • is aangeduid als vastgesteld bouwkundig erfgoed Hoeve Klein Kraaienbroek
    Deze vaststelling was geldig van tot

Beschrijving

Hoeve "Klein Kraaienbroek" zie topografische kaart, losse bestanddelen rond een begraasd erf. Men spreekt ook over "Tanghens hof" verwijzend naar de familie Tanghe, de vroegere bewoners. Ligt nabij de Vierwege, toponiem aan het kruispunt van de Schietspoelstraat, Bruggesteenweg en, in noordelijke richting, de verdwenen "Fronevoetweg". 700 meter ten oosten bevindt zich "Groot Kraaienbroek".

De naam Craeyenbrouck komt reeds voor in 1257 als "… Gripus de Craienbrouch, homo meus", wanneer hij een hoptiende schenkt aan de kerk van Sint-Bertijn. Een pachtcontract voor de schepenen van de Keure van Gent in 1412 vermeldt Wouter de Meuleneere als pachter op het Goed te Kraaienbroek. In de 15de eeuw komt een zekere Jan van Craeyenbrouck uit Ruiselede voor in de Tieltse stadrekening van 1418-1419. In 1966 vindt men in de kerk, bij werkzaamheden, een stuk van een grafzerk uit 1461 waarop in gotisch schrift de naam "Van Craenenbrouck" is gebeiteld.

Achterin gelegen, vanaf de Bruggestraat toegankelijk via een lange, bochtige oprit in asfalt maar vroeger (zie 18de- en 19de-eeuwse kaarten) met quasi rechte dreef toegankelijk vanaf de Schietspoelstraat. Voor het eerst afgebeeld op een figuratieve kaart met de bezittingen van de families Triest en Piers uit 1769. De hoeve is op dat ogenblik in handen van de genoemde families en wordt beschreven als "behuysde ende beschuerde hofstede met eene boomgaert daer mede gaende". De site is met duidelijke afbakening aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Op de kaart van 1769, het primitief kadasterplan (circa 1830) en de Atlas de Buurtwegen (1842) staat ten noorden van het erf het woonhuis met geïncorporeerde schuur, ten zuiden van het erf een bijgebouw en in de noordoosthoek een kleiner volume (ovenhuisje?). In de noordwesthoek van het erf ligt een restant van een gracht of omwalling. Kadastergegevens vermelden in 1884 de bouw van een nieuw woonhuis ten oosten van het erf. Het bestaande woonhuis wordt omgezet naar landgebouw. Circa 1929 wordt het bijgebouw ten zuiden van het erf vergroot of vervangen, het ovenhuisje verdwijnt. Circa 1948 worden in de noordoosthoek twee kleinere volumes bijgebouwd.

Groot begraasd erf waarlangs of waardoor enkele verharde of onverharde wegen en met een monumentale linde en kerselaar. Twee bakstenen pijlers geven toegang tot het erf. Linkerpijler met kapel door Octaaf Tanghe gebouwd in 1944 als bedanking na de bevrijding. Beglaasde beeldnis met beeldje van Maria met Kind en opschrift "AVE MARIA / KONINGIN V.D. / VREDE B.V.O." Erboven een topgeveltje met zwartbeschilderd kruis. Op de arduinen dekplaat van de pijler staat een beeldje van een koe.

Iets hoger gelegen woonhuis van rond 1884 met gekasseid toegangspaadje en stoep. Verankerde, bruine baksteen boven een grijsbeschilderde plint en met zadeldak (Vlaamse pannen). Dubbelhuis met segmentboogvormige muuropeningen en nieuw schrijnwerk naar oud model.

Ten zuiden van het erf situeert zich een dwarsschuur met 19de-eeuws uitzicht onder zadeldak (mechanische pannen) met wagenhuis en geïncorporeerde stal op de plaats of als verbouwing van het vroegere woonhuis. Voorts recentere bijgebouwen.

  • Kadasterarchief West-Vlaanderen, 207: Mutatieschetsen, Ruiselede, nr. 1884/4, 1929/12, 1948/48.
  • Rijksarchief Gent, Fonds Piers de Raveschoot, nr. 1396, nr. 1400.
  • Rijksarchief Gent, Kaarten en Plans, nr. 2765.
  • BRAET M., Rusleda 900 jaar. Een kroniek 1106-2006, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 23, nr. 4, 2006, p. 168-169.
  • DEGUFFROY G., Ruiseleedse kapellen en kruisen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 12, nr. 3, 1995, p. 128.
  • DEGUFFROY G., DEPREDOMME J., Ruiseleedse plaatsnamen, in Oud Ruysselede. Heemkundig Tijdschrift Doomkerke, Kruiskerke, Ruiselede, jg. 10, nr. 4, 1993, p. 176-177, p. 190.
  • DE SMET G., Historiek van de kerk te Ruiselede (900-1968), Ruiselede, 1968, p. 19.
  • SILVERSMET TH., Verzameld archief van Ruiselede, deel 1, Westvlaams Genootschap voor Familie- en Wapenkunde i.s.m. Heemkundige Kring "Oud Ruysselede", s.d., s.l., p. 19-20.

Bron: VAN VLAENDEREN P. & VRANCKX M. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Ruiselede, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL39, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs: Van Vlaenderen, Patricia; Vranckx, Martien
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Groot Kraaienbroek

  • Is deel van
    Bruggestraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Klein Kraaienbroek [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90494 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.