Voormalige Xaverianenzaal, opgericht door toedoen van de familie Rey, naderhand parochiehuis.
Korte tijd na het oprichten van de weverij, zie gemeente-inleiding, vestigde H.J. Rey hier het Genootschap van Sint-Franciscus Xaverius, een mannencongregatie die de christelijke vorming van haar leden beoogde en bijkomend voorzag in een gezonde zondagsontspanning; hiervoor werd in het begin van de jaren 1890 een volledig nieuw gebouw opgericht, kadastraal geregistreerd in 1894; het betreft de huidige haaks op de straat gelegen vleugel die volgens de kadastrale leggers van 1896 al kort nadien vergroot werd, hoogstwaarschijnlijk met de haakse vleugel die uitgeeft op de Karel Gilsonstraat; de bijhorende mutatieschetsen ontbreken echter zodat dit gegeven niet kon gecontroleerd worden. Het ruime complex omvatte naast een indrukwekkende turnzaal, een drankgelegenheid, een vergader- en bibliotheekzaal en op de verdieping een toneelzaal. De "koer" aan de Karel Gilsonstraat liet kegelaars aan hun trekken komen. Het nieuwe ensemble diende trouwens als lokaal voor diverse kerkelijke genootschappen, studiekringen en patronaten zodat de "Xaverianenzaal" zich als parochiezaal kon identificeren.
Huidig complex bestaande uit twee haakse vleugels met ten oosten een geplaveide (speel)plaats uitgevend op de Karel Gilsonstraat. Opgevat als diephuis van drie en zes traveeën en twee bouwlagen onder licht overkragend, pannen zadeldak met houten windveer. Bakstenen puntgevel op gecementeerde plint, gemarkeerd door segmentbogige muuropeningen met gesinterde boogstenen en gedeeltelijk bewaard schrijnwerk in segmentbogige spaarvelden. Haakse vleugel oorspronkelijk met gelijkaardig uitzicht van zes traveeën en twee bouwlagen onder pannen zadeldak met de nok parallel aan de Karel Gilsonstraat; de segmentbogige vensters zijn inmiddels aangepast tot rechthoekige. Aan speelplaatszijde luifel op fijne ijzeren zuiltjes.
Kadaster Vlaams-Brabant, mutatieschetsen Sint-Pieters-Leeuw, afdeling VII (Ruisbroek), 1894/14, 1896/22.
DULLEKENS L. 1993: Zo werd Ruysbroeck... Ruisbroek. Een kroniek van 150 jaar leven, werken en feesten te Ruisbroek, s.l., 39, 41, 43.
THEYS C. 1940: Korte Geschiedenis van Ruisbroek (Brabant), Brussel, 54.
Bron: KENNES H. met medewerking van VAN DAMME M. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie Vlaams-Brabant, Gemeente Sint-Pieters-Leeuw, Deelgemeenten Sint-Pieters-Leeuw, Oudenaken, Ruisbroek, Sint-Laureins-Berchem en Vlezenbeek, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen VLB8, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Kennes, Hilde Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Xaverianenzaal, naderhand parochiehuis [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/90857 (geraadpleegd op ).