erfgoedobject

Oorlogsgedenkteken

bouwkundig element
ID
91041
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91041

Juridische gevolgen

Beschrijving

De gedenkmuur ter herinnering aan de burgerlijke en militaire slachtoffers van Kortemark staat rechts van de ingang van de kerk, tegen de westelijke muur. In de kerk bevindt zich de buste voor Sint-Bartholomeus.

Historische achtergrond

Van midden oktober 1914 tot midden oktober 1918 werd Kortemark door Duitsers bezet. De burgers moesten zich onderwerpen aan allerlei verplichtingen en beperkingen. Gezien het dorp gelegen was aan een knooppunt van spoorlijnen, bevonden er zich allerlei militaire voorzieningen: administratieve en controlediensten, bakkerijen, bevoorradingsdiensten, wasserijen, munitiepark, pionierspark, vervoerseenheden, sanitaire en verplegingsdiensten. Het personeel van deze diensten en de militairen die hier kwamen rusten van het front, werden op de gemeente ingekwartierd. Vanaf de zomer van 1917 werd het hier te gevaarlijk en werd het dorp geëvacueerd. Tijdens de tweede fase van het Eindoffensief kon Kortemark definitief door de geallieerden heroverd worden. Er waren enkele tientallen burgerlijke en militaire doden te betreuren. Vanaf 1919 keerden de burgers terug en kon de wederopbouw van start gaan en het oorlogstuig geruimd worden. De neogotische Sint-Bartholomeuskerk werd in 1920-1925 naar ontwerp van architect Thierry Nolf (Torhout) herbouwd.

In 1921 werd het oorlogsgedenkteken onthuld. Oorspronkelijk stond dit gedenkteken op de oude kerkhofgrond. Het werd later opgesteld naast het gemeentehuis. Vandaag de dag bevindt het oorlogsgedenkteken zich naast de kerk.

Beschrijving

Hardstenen muur waartegen een podium van drie treden is aangezet. De muur heeft twee hoekpilasters, ruw behouwen met kubusvormige bekroning met op de top een bol, een vooruitspringend middengedeelte, met kruis bekroond, en een uitstekende kroonlijst met onderaan een tandlijst. Op de kubusvormige kapitelen, links het wapenschild van West-Vlaanderen en rechts het wapenschild van Kortemark.

Op het linkerpaneel: 'Hulde aan', de namen van de soldaten, 'Voor God'. Op het middenpaneel: '1940-1944', de namen van de slachtoffers (niet alfabetisch) 'Zege schonk onze moed Vrede eischt ons bloed'. Op het rechterpaneel: 'onze Helden', de namen van de soldaten 'en Vaderland'. Uitgehouwen en vergulde letters, alle namen alfabetisch gerangschikt.

H. 297 cm x Br. 248,5 cm x D. 178 cm

  • JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, Deel 2, Brugge.
  • S.N. 1999: De grote oorlog in het Krekedal. Deel 1, 1914-1916, Jaarboek Heemkundige Kring "Crekel Beke" Kortemark, Kortemark.
  • S.N. 2000: De grote oorlog in het Krekedal. Deel 2, 1917-1920, Jaarboek Heemkundige Kring "Crekel Beke" Kortemark, Kortemark.

Bron: DECOODT H. & BOGAERT N. 2002-2005: Inventarisatie van het Wereldoorlogerfgoed in de Westhoek, project in opdracht van de provincie West-Vlaanderen, “Oorlog en Vrede in de Westhoek”, en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen.
Auteurs: Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Oorlogsgedenkteken [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91041 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.