Teksten van Oorlogsgedenkteken

https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91369

Gedenkteken voor de militaire en burgerlijke doden van beide Wereldoorlogen ()

Gedenkteken voor de militaire en burgerlijke doden van beide wereldoorlogen. Gelegen langs de Esenstraat, links naast de Sint-Dionysiuskerk van Zarren. Dit gedenkteken van circa 1975 vervangt een ouder gedenkteken (zie iconografie kerk). De oprichting van het gedenkteken voor de militaire en burgerlijke doden van Zarren na de Eerste Wereldoorlog wordt gefinancierd door een geldinzameling van de V.O.S. (Vlaamse Oud-Strijders) en een gemeentelijke bijdrage.

Op een laag platform bestaande uit tegels en witte keien: grote muur uit witte natuursteen, die licht gebogen staat en opgebouwd is uit vijf grote platen waarvan de tweede en de vierde niet op de grond rusten en vastgehouden worden door de vooruitspringende panelen. Op deze laatste staan kleine kruisen in vlakreliëf en rechts een groot kruis dat boven de steen uitsteekt.

Opschriften op de dieperliggende platen. Op twee sokkeltjes voor de muur is een plaat uit witte natuursteen schuin geplaatst. Van links naar rechts: "BURGERLIJKE SLACHTOFFERS", "1914-1918", de namen, "1940-1945", de namen, "GESNEUVELDEN", "1914-1918", de namen, "1940-1945", de naam. De namen zijn niet alfabetisch gerangschikt. Op de steen vooraan: "HULDE AAN ONZE GESNEUVELDEN EN BURGERLIJKE SLACHTOFFERS". Uitgehouwen en zwart beschilderde letters.

  • Informatie verstrekt door Dhr. Jos Demaree.
  • Inventarisatie van Relicten uit de Eerste Wereldoorlog in de Westhoek (Provincie West-Vlaanderen, "Oorlog en Vrede in de Westhoek", en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Monumenten en Landschappen, 2002-2006).
  • DEMAREE J. 2002: Een kwarteeuw Zarren. 1900-1925, Sint-Andries, 87.
  • JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.

Bron: BAERT S. & VANNESTE P. in samenwerking met CREYF S., DEVOOGHT K., GHERARDTS F. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeenten Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL40, onuitgegeven werkdocumenten.
Auteurs:  Vanneste, Pol; Baert, Sofie
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Vanneste P. & Baert S. 2008: Oorlogsgedenkteken [online], https://id.erfgoed.net/teksten/91369 (geraadpleegd op ).


Gedenkteken militaire en burgerlijke doden (Zarren - WOI-WOII) ()

Gelegen langs de Esenstraat, links naast kerk van Zarren.

Historische achtergrond

De oprichting van het gedenkteken voor de militaire en burgerlijke doden van Zarren gebeurde onder andere door een geldinzameling van de V.O.S. (Vlaamse Oud-Strijders). De gemeente zelf stelde 5.000 frank ter beschikking.

Op 20 oktober 1914 kwam Zarren, op een zevental kilometer van het front gelegen, in Duitse handen terecht, en dit voor een periode van vier jaar. De overgebleven burgers van het dorp moesten zich onderwerpen aan allerlei controles, verplichte inleveringen en vrijheidsbeperkingen. Er werden duizenden Duitse militairen ingekwartierd op de gemeente, die werd uitgebouwd met medische posten, begraafplaatsen, een pionierspark rond het station, een krijgsgevangenenkamp, een elektriciteitscentrale, een oefenterrein, artilleriebatterijen, observatieballons, een wagenmakerij, tramlijnen en smalsporen, … Een verdedigingslinie werd aangelegd. Als gevolg van al deze voorzieningen en versterkingen was Zarren vaak het doelwit van bombardementen en beschietingen. In 1917 werd het steeds gevaarlijker en werd het dorp dan ook ontruimd. Het takelde steeds meer af. Op 30 september 1918 (tijdens het Eindoffensief) kon Zarren definitief door de geallieerden heroverd worden. Vooral vanaf 1919 kwamen de gevluchte inwoners terug. De wederopbouw zou het uitzicht van de dorpskern ingrijpend veranderen. In 1922-1924 werd de kerk herbouwd; tegen 1926 was de wederopbouw van het gemeentehuis voltooid.

Beschrijving

Op een laag platform bestaande uit tegels en witte keien: grote muur uit witte natuursteen, die licht gebogen staat en opgebouwd is uit vijf grote platen waarvan de tweede en de vierde niet op de grond rusten en vastgehouden worden door de vooruitspringende panelen. Op deze laatste staan kleine kruisen in vlakreliëf en rechts een groot kruis dat boven de steen uitsteekt.

Opschriften op de dieperliggende platen. Op twee sokkeltjes voor de muur is een plaat uit witte natuursteen schuin geplaatst.

Van links naar rechts 'Burgerlijke slachtoffers', '1914-1918', de namen, '1940-1945', de namen, 'Gesneuvelden', '1914-1918', de namen, '1940-1945', de naam. De namen zijn niet alfabetisch gerangschikt. Op de steen vooraan: 'Hulde aan onze gesneuvelden en burgerlijke slachtoffers'. Uitgehouwen en zwart beschilderde letters.

H. 143 cm x Br. 900 cm x D. 303 cm

  • JACOBS M. 1996: Zij, die vielen als helden... Inventaris van de oorlogsgedenktekens van de twee wereldoorlogen in West-Vlaanderen, deel 2, Brugge.
  • S.N. 1999: De grote oorlog in het Krekedal. Deel 1, 1914-1916, Jaarboek Heemkundige Kring "Crekel Beke" Kortemark, Kortemark.
  • S.N. 2000: De grote oorlog in het Krekedal. Deel 2, 1917-1920, Jaarboek Heemkundige Kring "Crekel Beke" Kortemark, Kortemark.

Bron: WOI Relict (1264): Gedenkteken militaire en burgerlijke doden (Zarren - WOI-WOII)
Auteurs:  Decoodt, Hannelore; Bogaert, Nele
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze tekst citeren als: Decoodt H. & Bogaert N. 2004: Oorlogsgedenkteken [online], https://id.erfgoed.net/teksten/196033 (geraadpleegd op ).