Schoolhuis van de achteringelegen gemeentelijke jongensschool.
Geschiedenis van de site
Vanaf 1852 wil de gemeente zelf een jongensschool bouwen (voor de geschiedenis van het (gemeentelijk) onderwijs voor 1852, zie onder de dorpsinleiding). In 1855 koopt ze daartoe een hovenierswoning in de Stadenstraat aan. De school is afgewerkt in 1856. Volgens het kadaster wordt de gemeenteschool circa 1909 gedeeltelijk herbouwd (volgens literatuur bouw van een nieuw schoolhuis in 1908). Het schoolhuis ligt aan de straat, en daarachter sluiten haaks de schoolgebouwen aan. De jongensschool wordt tijdens de Eerste Wereldoorlog ingericht als "Feldlazaret". Circa 1925 wordt de gemeenteschool en het schoolhuis ("het huis van de hoofonderwijzer") heropgebouwd naar een ontwerp van 1923 van architect Jerome Deboutte (Ardooie, geboren te Zarren in 1883, zoon van de vroegere burgemeester Alfons). Het kadaster noteert deze mutatie echter pas in 1939.
Beschrijving
Aan de straat gelegen, haaks op de straat geplaatst schoolhuis van circa 1925. L-vormige plattegrond. Gele baksteenbouw boven natuurstenen plint. Eén à anderhalve bouwlaag onder steil zadeldak (rode mechanische pannen), witgeschilderde gootlijst op klossen. Geen traditionele wederopbouw, doch inslag van het regionalisme zie siermetselwerk en lichte inslag van het modernisme, zie de grote muurvlakken en de rechthoekige muuropeningen. Voorgevel: centraal rondboogportaal, rechts toegang gevend tot een brede loggia onder betonnen latei met schuine aanzetstenen, lage borstwering. Links, oorspronkelijk zelfde gegeven, doch nu ingevuld door garage.
Rechter zijgevel: schuin oplopend ten gevolge van de steunbeer die tot boven de dakhelling komt, gewijzigde geveltop. Rechthoekige vensters in een betonnen omlijsting, het rechter bovenvenster is opgenomen in een geschilderd gecementeerd vlak.
De klassenvleugel was in een gelijkaardige stijl opgetrokken - met onder meer markerende dakkapellen - maar werd in het laatste kwart van de 20ste eeuw grondig verbouwd.
DEMAREE J., Een kwarteeuw Zarren. 1900-1925, Sint-Andries, 2002, p. 11, 32, 82.
DEMAREE J., Oorlog in de Belgique. Het oorlogsdagboek van Felicien Vanhove uit Zarren, 1914-1917, Koksijde, 2000, p. 87 (iconografie).
DUMOULIN K., VANSTEENKISTE S., VERDOODT J., Getuigen van de grote oorlog, Koksijde, 2001, p. 48 (iconografie).
VANOVERSCHELDE S., Scholen en schoolmeesters te Zarren (1600-1917), in Jaarboek van de heemkundige kring "Crekel Beke", Kortemark, 1991, p. 168.
Bron: BAERT S. & VANNESTE P. in samenwerking met CREYF S., DEVOOGHT K., GHERARDTS F. & MOEYKENS S. 2008: Inventaris van het bouwkundig erfgoed, Provincie West-Vlaanderen, Gemeente Kortemark, Deel I: Deelgemeenten Kortemark en Handzame, Deel II: Deelgemeenten Werken en Zarren, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen WVL40, onuitgegeven werkdocumenten. Auteurs: Vanneste, Pol; Baert, Sofie Datum: De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)