erfgoedobject

Duitse militaire post I Flandern I Stellung

bouwkundig element
ID
91445
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91445

Juridische gevolgen

Beschrijving

Eén van twee gelijkaardige halfondergrondse betonnen militaire posten, op ongeveer 200 meter van elkaar gelegen, in de velden ten noorden van de Terrestdreef, ten westen van de Vlaestraat en ten zuiden van de Terreststraat, op grondgebied Kortemark (Zarren), net tegen de grens van de gemeente Houthulst. De constructies liggen in een weinig bebouwd landschap, dat deel uitmaakt van de rug van Westrozebeke. De constructies liggen meer bepaald op de 25 meter hoogtelijn, tegen de noordwestelijke flank van deze heuvelrug. Dit betreft de meest zuidwestelijke constructie. 

Historische beschrijving

Eén van twee gelijkaardige en bij elkaar gelegen Duitse betonnen militaire posten uit de Eerste Wereldoorlog.

Beide constructies liggen op een Duitse stelling, die op Duitse militaire stafkaarten met Flandern I - Stellung wordt aangeduid. Deze stelling steekt ten oosten van de dorpskern van Zarren de geïnundeerde Handzamevallei over en loopt verder zuidwaarts, tussen de dorpskernen van Houthulst en Staden door, de westelijke flank van de rug van Westrozebeke volgend. De Flandern I – Stellung bestaat onder meer uit enkele rijen prikkeldraad en talrijke betonnen Unterstände, die voornamelijk in 1916-1917 opgetrokken zijn. Later wordt langs deze stelling en de vele Unterstände op vele plaatsen ook een (smal)spoor aangelegd.

In deze omgeving, ten noordoosten van Houthulst bij het gehucht Vla, vindt er een drukke militaire activiteit plaats. Hier worden talrijke Duitse artilleriebatterijen opgesteld en worden observatieballons opgelaten. In de omgeving verschijnen eveneens vele kampementen voor manschappen. Geleidelijk aan worden er meer en meer pisten en (smal)spoorwegen aangelegd, die de verplaatsing van materieel, munitie en manschappen mogelijk moeten maken. Ten zuidoosten van de militaire posten is een Duits oefenterrein aangelegd, met onder meer oefenloopgraven. Net ten noordwesten van de bunkers ligt er een schietstand en een munitiedepot. Volgens Belgische inlichtingenrapporten wordt er tussen midden maart en midden juni 1918 een vliegveld aangelegd ter hoogte van de Smisse (ten oosten van de baan Zarren-Staden, dus net ten oosten van de Vla).

Luchtfoto’s maken duidelijk dat de regio door de vijand beschoten wordt tijdens het geallieerde offensief in de zomer en herfst van 1917.

De twee bewaarde constructies zijn samen met een viertal andere betonnen Unterstände tijdens de oorlog – wellicht in 1916 of 1917 – opgetrokken in een nu verdwenen bosje. Dit bosje is nauwelijks groter dan de huidige percelen 498A en 499N. Net ten noordwesten van dit bosje lopen twee rijen prikkeldraad van de Flandern – Stellung. Het reeds hoger vermelde spoor, dat grosso modo noordzuidwaarts net achter (ten oosten van) de prikkeldraad van de Flandern - Stellung loopt, passeert langs de vele betonnen Unterstände waaronder de constructies in het bosje.

Wat de exacte functie van de constructies in oorlogstijd is, is niet met zekerheid vastgesteld. Het lijkt aannemelijk dat gaat het om onderkomens voor manschappen die hier achter de Flandern I - Stellung gelegerd zijn.

Beschrijving

Bovengrondse betonnen militaire constructie met een schildvormig dak, met fijn afgewerkte bovenlaag (waterafwerend). Het beton is gegoten tegen een houten bekisting. De constructie heeft een min of meer rechthoekig grondplan met afgeschuinde hoeken. Voor zover zichtbaar heeft de constructie een vrij brede toegang aan oostelijke zijde.

Er zit een kleine opening aan noordelijke en westelijke zijde. Bij de toegang zit een uitsparing voor het vergrendelen van een deur.

  • DOCUMENTATIECENTRUM IN FLANDERS FIELDS MUSEUM, Collectie militaire stafkaarten, Duitse militaire stafkaart Stellungskarte Diksmuide-Süd, Blatt IX, 20/7/1917; Belgische militaire stafkaart [Merckem] (Plan Directeur, Armée Belge), 1/11/1917; Belgische militaire stafkaart Dixmude (Plan Directeur, Armée Belge), 1/3/1918.
  • KONINKLIJK LEGERMUSEUM BRUSSEL, Collectie militaire stafkaarten, Belgische militaire stafkaart Zarren (Plan Directeur, Armée Belge), 30/10/1917.
  • KONINKLIJK LEGERMUSEUM BRUSSEL, Collectie militaire luchtfoto’s W.O. I, Belgische militaire luchtfoto Vlaa, 1/5/1917, 22/5/1917, 28/5/1917, 22/8/1917; 29/1/1918, 5/3/1918.

Bron: Onroerend Erfgoed West-Vlaanderen, Beschermingsdossier 4.001/32011/101.1, Twee Duitse militaire posten (WO I), Terrestdreef zn (DECOODT H., 2012)
Auteurs: Decoodt, Hannelore
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Relaties

  • Is gerelateerd aan
    Duitse militaire post II Flandern I Stellung

  • Is deel van
    Vlaestraat


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Duitse militaire post I Flandern I Stellung [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/91445 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.