Het nog bestaande poortgebouw van het Sint-Joris-schuttershof, deel van een oorspronkelijk U-vormige aanleg, dateert van het tweede kwart van de 17de eeuw.

Historiek

In het midden van de 13de eeuw werd het Sint-Joris-schuttershof te Ninove ingericht aan de oostelijke stadsvesten. De evolutie kan men volgen aan de hand van figuratieve kaarten uit de 16de en 17de eeuw.

Een gebouw dat op een kaart van Jacob Van Deventer circa 1560 op de plaats van het huidig poortgebouw wordt voorgesteld, heeft de bezetting van Ninove door de Geuzen en de belegering door Farnese in 1579-1582 blijkbaar niet overleefd, want op een kaart van Vedastus du Plouich van circa 1638, gepubliceerd in A. Sanderus' 'Flandria Illustrata', komt het niet meer voor. Op een kaart van Philips De Deyn van circa 1644-1645 is het huidig gebouw met leiendak afgebeeld; het maakt deel uit van een U-vormige aanleg, met een noordelijke en zuidelijke vleugel. Een evolutie zien we op een kaart van 1662, eveneens van Philips De Deyn: nu heeft het gebouw aan de oostzijde een aanbouw met lessenaarsdak terwijl de zuidelijke vleugel verdwenen blijkt en de noordelijke korter wordt weergegeven.

De Sint-Jorisgilde heeft de Franse revolutie niet overleefd. In 1839 wordt er een school van de Zusters van Sint-Vincentius uit Deftinge gehuisvest. Van Dalem laat in de 'Atlas van de buurtwegen' zien dat in 1843 de noordvleugel was uitgebreid tot tegen de Vestbarm en nadat in 1876 het goed door de Zusters der Heilige Harten van Ninove is gekocht, vinden verdere uitbreidingen langs de Vestbarm plaats. Sinds 1923 is door schenking het voormalig Sint-Jorishof eigendom van de Parochiale Werken van Ninove. Circa 1977 werd de noordvleugel gesloopt terwijl verdere uitbreidingen plaatsvonden om er de school voor Buitengewoon Lager Onderwijs in onder te brengen. Toen werd de noordelijke muur van het poortgebouw hermetst, de noordelijke schouw heropgetrokken en de ramen vernieuwd.

Beschrijving

Het poortgebouw van de Sint-Jorisgilde, volgens de figuratieve kaarten, opgetrokken tussen 1638 en 1644, is een breedhuis van twee bouwlagen en zes traveeën onder een hoog zadeldak. Verankerde lijstgevel met ordonnantie uit de 19de eeuw en gecementeerd parement uit eind 19de tot begin 20ste eeuw. Rechthoekige vensters en een deur gemarkeerd door sporen van zandsteen. Korfboogpoort gevat in een gecementeerde omlijsting. Zijpuntgevels afgelijnd door zandstenen hoekblokken en afgewerkt met aandaken, muurvlechtingen en schouderstukken. Rechthoekige venstertjes met zandstenen hoekblokken in de rechter zijgevel. Bij de begane grond is een brede rondbogige koetsendoorrit. De noordelijke vleugel, die waarschijnlijk uit een hoge galerij bestond, werd twintig jaar geleden gesloopt.

De interieurs werden in het laatste kwart van de 18de eeuw ingrijpend heringericht in rococo- en classicistische stijl. Toen werden de stenen kruiskozijnen uit de ramen door schrijnwerk vervangen. De moer- en kinderbalken van de grote zaal op de verdieping werden bepleisterd met geprofileerd lijstwerk. De open haard op de verdieping werd vervangen door een kachelnis. De marmeren schouw in het ondergelegen vertrek maakt deel uit van de herinrichting. De deuren hebben nog hun 18de-eeuws hang- en sluitwerk bewaard. Op het einde van de 19de eeuw werd de monumentale trap gesloopt en in de gelagkamer op de begane grond werd een binnenmuur voor een gang opgetrokken. De verdieping werd omgebouwd tot kapel met sacristie en hier zijn nog fragmenten van neogotische beschildering bewaard. In de voorgevel werd een venster door een smalle deur vervangen. De gevel werd bekleed met een cementlaag met schijnvoegen en valse omlijstingen. Vermoedelijk werd toen ook het schrijnwerk van de ramen vervangen en werd op de verdieping een raam gedicht en van een trompe-l'oeil-schildering voorzien.

Dubbelhuis van zes traveeën en twee verdiepingen onder een steil zadeldak (Vlaamse pannen), opklimmend tot de 17de tot 18de eeuw, doch later aangepast. Verankerde lijstgevel met ordonnantie uit de 19de eeuw en gecementeerd parement uit eind 19de tot begin 20ste eeuw. Rechthoekige vensters en links deur gemarkeerd door sporen van zandsteen. Korfboogpoort heden gevat in een gecementeerde omlijsting. Zijpuntgevels afgelijnd door zandstenen hoekblokken en afgewerkt met aandaken, muurvlechtingen en schouderstukken. Rechthoekige venstertjes met zandstenen hoekblokken in de rechter zijgevel.