erfgoedobject

Parochiekerk Sint-Petrus met kerkhof

bouwkundig element
ID
9376
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9376

Juridische gevolgen

Beschrijving

Inplanting op de Plaats (Steenweg Ninove-Edingen), omringd door een ommuurd gedesaffecteerd kerkhof. Eertijds onder het patronaat van de abdij van Vicogne; geestelijke dienst in 1735 overgedragen aan de norbertijnen van Ninove. Gotische kerk verwoest door een brand van 1838. Huidige neoclassicistische kerk opgetrokken van 1838 (zie datering gevelplaat) tot 1842; integratie van behouden laatgotisch koor. Toren voltooid in 1860.

De plattegrond ontplooit een deels ingebouwde westtoren, een driebeukig schip van vijf traveeën en een laatgotisch koor van twee rechte traveeën met driezijdige sluiting, geflankeerd door twee latere sacristieën. Afdekking door middel van een zadeldak (kunstleien) vernauwd over koorpartij. Baksteenbouw met schaarse verwerking van zandsteen (hergebruikt materiaal?) en arduin; koor van zandsteen. Westgevel op zandstenen sokkel, gedomineerd door deels ingebouwde vierkante westtoren met zware torenromp, afgelijnd door zandstenen hoekblokken, uitlopend op een smaller gedeelte met twee geledingen; ingesnoerde naaldspits. Rechthoekig portaal in een geprofileerde omlijsting van arduin met bekronend hoofdgestel; stenen basreliëf (graflegging) boven het houtwerk. Erboven, rondboogvenster, rondboogvormige galmgaten en uurwerkplaten. Rondboognissen met stenen beelden van Sint-Petrus en Sint-Paulus in de westelijke zijbeukgevels. Zijbeuken afgelijnd met zandstenen hoekblokken op zandstenen sokkel, verlicht door middel van rondboogvensters met ijzeren harnas. Laatgotisch koor op sokkel gestut door steunberen met versnijdingen. Spitsboogvensters, gedicht behalve een, afgelijnd met waterlijst, doorgetrokken ter hoogte van de steunbeerkop; vernieuwde tracering. Calvarie in de koorsluiting. Noordelijke sacristie gemarkeerd door rechthoekige deur in een omlijsting van zandsteen. Schip geritmeerd door rondboogarcaden op Toscaanse zuilen met achtzijdige sokkel. Overkluizing van middenbeuk en koor door middel van pseudo-tongewelf. Pseudo-kruisribgewelf in zijbeuken.

Mobilair

Schilderijen: "Marteldood van de Heilige Petrus" door C. Le Brun (1680) op het hoofdaltaar; triptiek met "Verrijzenis" door leerling van O. Van Veen (1590); "Visitatie" (17de eeuw); "Heilige Familie" (17de eeuw); "Kruisiging" (17de eeuw); werken van de Vlaamse school (17de eeuw): Grafleggingen, een van leerling van G. de Craeyer (1670). Beeldhouwwerk: houten beeldengroep, Calvarie (18de eeuw); houten pelikaan (18de eeuw). Twee biechtstoelen uit de eerste helft van de 18de eeuw: voorts 19de-eeuws meubilair. Doopvont (18de eeuw); orgel van Vereecken (tweede helft van de 19de eeuw); grafstenen uit de 18de eeuw. Rondom de kerk (exterieur) zijn de staties van Onze-Lieve-Vrouw van de Zeven Weeën aangebracht in de vorm van arduinen niskapelletjes met terracottareliëfs.

  • DE COCK P., Geschiedenis van Denderwindeke, Galmaarden, 1962.
  • DUVERGER G.-VANDENBUSSCHE-VAN DEN KERKHOVE C., Fotorepertorium, Kanton Ninove, 1976, p. 21-23.

Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n2 (H-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Het rechthoekige ommuurde kerkhof staat afgebeeld op de Ferrariskaart uit 1771-1778. De situatie wijzigde nadien niet wezenlijk meer.

Op het vergroende kerkhof bleven enkele graftekens bewaard daterende van omstreeks 1900. Het zijn voornamelijk hardstenen eclectische grafkruisen aangevuld met neoclassicistische en neogotische stèles, soms in combinatie met (verhoogde) zerken. De bewaarde exemplaren zijn representatief voor hun typologie en rijkelijk versierd met funeraire symbolen.

Opmerkelijk zijn de twee grafkruisen in Zandbergse steen voor Pleck Elisabeth + 1715 - Buydens Peeter + 1715 en voor Mertens Peeter + 1764. Beide kruisen zijn voorzien van een grafschrift en op de voet gedecoreerd met een schedel met gekruiste beenderen.

Het kerkhof werd bezocht in 2017.

  • Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
Auteurs: Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Parochiekerk Sint-Petrus met kerkhof [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9376 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.