Watermolen Fonteintjesmolen en omgeving
bouwkundig / landschappelijk element- ID
- 9427
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9427
Juridische gevolgen
-
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Watermolen Fonteintjesmolen
Deze vaststelling is geldig sinds -
omvat de aanduiding als beschermd monument Watermolen Fonteintjesmolen
Deze bescherming is geldig sinds -
is deel van de aanduiding als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Watermolen Fonteintjesmolen met omgeving
Deze bescherming is geldig sinds -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Watermolen
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Mooi gelegen en nog steeds werkzame watermolen op de Molenbeek. De huidige bakstenen constructie onder afgewolfd schilddak dateert uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Ouder zandstenen muurpand is bewaard waar het geklonken ijzeren bovenslagrad zich bevindt.
Technische installatie nog zeer volledig. Vanuit een rechthoekig bakstenen kamgat, waarop zware eiken balken, worden via een gietijzeren aandrijvings- en overbrengingssysteem, drie koppels maalstenen op de verdieping aangedreven (een nog dagelijks in werking). Deze maalstenen zijn ondersteund door zware houten balken. De maalstoelen zouden zogenaamd afkomstig zijn uit een voormalige windmolen. Eveneens bleven twee haverplettermachines bewaard.
Vermeldenswaardig is een vroege verticale Lister-dieselmotor (circa 1930) van Engels ontwerp, doch onder licentie in Londen vervaardigd; de ontsteking is van de firma Friedman, Wenen. Drie traveeën brede molenaarswoning van twee bouwlagen; oudere kern met gecementeerd parement uit het vierde kwart van de 19de eeuw.
Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n2 (H-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Omgeving
Op de Kabinetskaart van de Ferraris ligt de ‘Stampmolen’ in het gehucht Stenebrug ten zuiden van Meerbeek. De Molenbeek was afgeboord met een bomenrij en slingerde door bospercelen en natte weilanden. Parallel met de beek liep een voetweg van de molen naar de hoofdweg naar Neigem. Deze situatie blijft ongewijzigd tot de eerste helft van de 20ste eeuw wanneer het grasland ter hoogte van Tenberg geleidelijk wordt ingenomen door bebouwing en tuinen.
Bij de watermolen wordt de beek gemarkeerd door een bomenrij op de oevers. Ten noordwesten en ten zuiden grenzen grote weilandpercelen die zorgen voor een open agrarisch landschap.
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
Listermotor
De inventaristekst uit 1978 vermeldt foutieve informatie over de Listermotor. In het beschermingsdossier van 1986 zijn de correcte gegevens te vinden. De Listermotor is niet in Londen, maar in Landen geproduceerd.
- Op de archieffoto van de motor staat volgend opschrift: "R.A. Lister et Cie Lts Landen".
- Het beschermingsdossier vermeldt volgende gegevens: Diesel Lister Landen Belgique 5.954 1276 met smeerpomp Alex Friedrnan Wien II Tabor 6.
