De parochie behoorde oorspronkelijk (sinds 1108) tot het patronaatsrecht van de Sint-Pietersabdij van Gent. Als gevolg van een proces voor de Raad van Vlaanderen werd in 1780 een eerste pastorie gebouwd. Gelegen op de hoek van Klein Zottegem en de Kerkstraat is er een belangrijke visuele band met het dorp en de kerk.
Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak. Volgens de gevelsteen in de achtergevel gebouwd in 1780. Boven de deur werd het wapenschild van abt Gudwalus Seiger van de Sint-Pietersabdij verwerkt. Gudwaldus Seiger (1760-1789) was de voorlaatste abt van de Sint-Pietersabdij. De abdij was toen de rijkste abdij der Nederlanden. Deze rijkdom spiegelde ook af op de door de abdij opgerichte pastorieën. Zijn wapenschild wordt op verschillende pastorieën teruggevonden. Het pand werd aangepast en verhoogd in 1904.
De beraapte baksteenbouw rust op een arduinen plint. De segmentboogvormige muuropeningen zijn met witgeschilderde cementomlijstingen omrand. Geschilderde muurbanden verbinden de lekdrempels. De ramen op de benedenverdieping zijn beluikt. De voordeur heeft een houten tussendorpel en is gedeeld in het bovenlicht. Links en rechts werd een éénlaags aanbouwsel van één travee onder een zadeldak opgetrokken. Aan de linkerkant werd bovendien nog een fraaie druivenserre met stookkamer opgetrokken.
De indeling van de benedenverdieping beantwoordt nog voor een groot deel aan de 18de-eeuwse opbouw. Halverwege de gang leidt een 20ste-eewse trap naar de eerste verdieping. Deze verdieping heeft aansluitend aan de achtergevel een nachthal. De vijf slaapkamers geven allen uit op deze hal. De zolder bestaat uit drie niet getelmerkte gebinten.
De constructie van de benedenverdieping bezit moer- en kinderbalken. Het rechter salon aan de straatzijde bevat een 18de-eeuwse schouw en schouwmantel welke vermoedelijk in de 19de-eeuw beperkt werd aangepast. De andere aanwezige schouwen dateren allen uit het einde van de 19de eeuw. In het linker salon, langs de straatzijde, bevindt zich nog een roodmarmeren schouw waarvan de tablet doorloopt over de aansluitende kast. In de gang en de rechter salons bleef het 18de-eeuws plafondstucwerk eveneens bewaard. Het plafond van het rechter salon aan de tuinzijde werd versneden door een opsplitsing van het salon in twee kleinere ruimten. In de gang ligt nog steeds de tapijttegelvloer zoals deze vermoedelijk in 1904 aangebracht werd. Zowel binnen- als buitenschrijnwerk van de gelijkvloerse verdieping werd tijdens het interbellum vervangen. De bovenverdieping bevat nog steeds het binnen- en buitenschrijnwerk zoals het anno 1904 aangebracht werd. Op de verdieping werden eenvoudige, traditionele zwart/wit marmeren schouwen gebruikt.
De serre is van groot belang daar ze een eeuwenoude druiventeelt in herinnering houdt.
Auteurs: Mertens, Joeri
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: Mertens J. 2015: Pastorie Heilige Kruisverheffingparochie [online], https://id.erfgoed.net/teksten/180625 (geraadpleegd op ).
Pastorie met ommuurd voortuintje. Dubbelhuistype met twee bouwlagen van vijf traveeën onder zadeldak (nok parallel aan de straat, leien); jaartal 17?? op gevelsteen boven de deur in achtergevel, aangepast in de 19de en de 20ste eeuw. Beraapte baksteenbouw op arduinen plint. Getoogde muuropeningen in witgeschilderde, gecementeerde omlijsting met eenvoudige trapezoïdale sleutel. Lekdrempels verbonden door middel van geschilderde muurbanden; beluikte benedenvensters; blind venster in middentravee. Deur met houten tussendorpel, gedeeld bovenlicht; bekronende arduinen wapensteen met schild van de voorheen patronerende Sint-Pietersabdij. Zelfde ordonnantie voor de achtergevel. Zijpuntgevels bekleed met kunstleien. Aanbouwen van één bouwlaag onder afgewolfd lessenaarsdak (leien), gecementeerde en beraapte baksteenbouw; oculus in voorgevel, beluikt segmentboogvenster in achtergevel.
Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n2 (H-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Je kan deze tekst citeren als: d'Huyvetter C. & de Longie B. & Eeman M. 1978: Pastorie Heilige Kruisverheffingparochie [online], https://id.erfgoed.net/teksten/9552 (geraadpleegd op ).