Kapel Sint-Petronella en omgeving
bouwkundig / landschappelijk element- ID
- 960
- URI
- https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/960
Juridische gevolgen
-
is aangeduid als beschermd stads- of dorpsgezicht, intrinsiek Kapel Sint-Petronella met omgeving
Deze bescherming is geldig sinds -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Kapel Sint-Petronella
Deze vaststelling is geldig sinds -
omvat de aanduiding als beschermd monument Kapel Sint-Petronella
Deze bescherming is geldig sinds -
omvat de aanduiding als vastgesteld bouwkundig erfgoed Sint-Petronellakapel
Deze vaststelling was geldig van tot
Beschrijving
Gotische kapel van 1620, gerestaureerd in 1750, voorzien van een neogotisch voorportaal in 1879, en nogmaals gerestaureerd in 1973.
De plattegrond beschrijft een zaalkerkje van één travee met driezijdig koor, en een inspringend voorportaal. Baksteenbouw onder zadeldaken, met klokkeruiter boven het schip. De zijgevels zijn voorzien van steunberen, afgewerkt met mergelsteen. Haaks op elkaar geplaatste steunberen aan het portaal. Overhoekse muizetandfries onder de dakrand. De voormalige voorgevel is afgewerkt met aandaken en vlechtingen. Spitsboogvormige vensters in een afgeschuinde, mergelstenen omlijsting; bakstenen ontlastingsboog. Het voorportaal heeft een bakstenen spitsboogportaal. Het oorspronkelijke portaal is een rondboogdeur in een omlijsting van kalksteenblokken; oud houtwerk (nagels). De kalkstenen dorpel is voorzien van een gedeeltelijk onleesbaar opschrift, dat de restauratie van de kapel in 1750 vermeldt.
Bepleisterd interieur. Afdekking door middel van een kruisribgewelf met mergelstenen ribben op consoles.
Mobilair
Houten altaar, met schilderij, voorstellend Sint-Petronella. Hardstenen wijwatervat in het portaal. Twee beelden bevinden zich thans in de nieuwe Sint-Pieterskerk.
Exterieur: tegen de oostgevel van het koor, houten kruis met gietijzeren crucifix. Twee grafkruisen uit de eerste helft van de 17de eeuw op het voormalige kerkhof.
- GEUKENS B., Fotorepertorium van het meubilair van de Belgische bedehuizen. Provincie Limburg. Kanton Maasmechelen, Brussel, 1972, p.27-28.
- MAESEN M., inventariseringsfiche 1975.
Bron: SCHLUSMANS F. 1996: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Limburg, Arrondissement Tongeren, Kantons Bilzen - Maasmechelen, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 14n3, Brussel - Turnhout.
Auteurs: Schlusmans, Frieda
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)
Aanvullende informatie
Oorspronkelijk was de kapel omgeven door een kerkhofmuur en bevonden zich op het kerkhof een zestigtal graven van pestlijders die gestorven waren in de periode 1632-1633. Op de Kabinetskaart van de Ferraris lag de kapel langs de hoofdweg naar Neerharen. In de 19de eeuw werd deze weg vervangen door de steenweg van Maastricht naar Maasmechelen meer ten westen. Ten zuiden van de kapel met kerkhof liep een doorsteek tussen deze twee hoofdwegen. Bij de kapel hoorde tot het midden van de 20ste eeuw een afgebakend perceel met bos en weiland.
De omgeving van de kapel bestaat vandaag uit een grasveld met enkele opgaande bomen. Ten zuiden ligt een kasseiweg die naar de achterliggende percelen leidt. Zowel ten westen als ten zuiden van de kapel ligt een bebost perceel.
- Onroerend Erfgoed, Digitaal beschermingsdossier DL000227, Petronellakapel, (S.N., 1981).
- Kabinetskaart van de Oostenrijkse Nederlanden voor Zijn Koninklijke Hoogheid de Hertog Karel Alexander van Lotharingen, Jozef Jean François de Ferraris, Koninklijke Bibliotheek van België, uitgegeven in 1770-1778, schaal 1:11.520 herleid naar 1:25.000.
- Atlas van de Buurtwegen, opgesteld naar aanleiding van de wet op de buurtwegen van 10 april 1841, schaal 1:2.500 (overzichtsplannen schaal 1:10.000).
- Kaart van België, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1928-1950, schaal 1:20.000.
