erfgoedobject

Gesloten hoeve met watermolen en omgeving

bouwkundig / landschappelijk element
ID
9825
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9825

Juridische gevolgen

Beschrijving

Gesloten hoeve met nog werkende watermolen, gelegen aan de Traveinsbeek en beschaduwd door een linde. Bakstenen gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse pannen, kunstleien) rondom een gekasseid rechthoekig erfje. Rechthoekige inrijpoort opgenomen in stalvleugel.

Oud molengebouw van twee traveeën en twee bouwlagen met gecementeerde erfgevel met overgenomen datering 1623 (in cementering); vierkant kelderkozijn links en rechthoekige rechts gelegen poort onder houten latei. Rechter zijgevel op hoge onderbouw van zandsteen; twee benedenvensters onder houten lateien en groot rondbogig bovenvenster met ijzeren roeden. Achtergevel met oude eiken deur links en met luikhaken. Later aangebouwd hoger boerenhuis van vier traveeën en één bouwlaag onder mansardedak (nok parallel aan de straat, kunstleien). De gecementeerde erfgevel toont een erg verhoogde begane grond; rechthoekige muuropeningen, steektrap. Bakstenen achtergevel met rechthoekige beluikte vensters onder arduinen lateien, deur onder houten latei. Dienstgebouwen met rechthoekige muuropeningen onder houten lateien (eerste kwart van de 19de eeuw?). Intacte moleninstallatie. Buitenwerk: geklonken ijzeren bovenslagrad, doch met schroefbouten geconstrueerd spakenwerk. Binnenwerk: in een niet-afgesloten kuip bevindt zich een gietijzeren overbrenging; op de verdieping, ondersteund door gietijzeren zuilen, bevonden zich vroeger vier koppels maalstenen, doch heden nog twee koppels maalstenen en twee cylindermolens.

In de loop van de tweede helft van de 19de eeuw kende de molen tal van uitbreidingen. Zo werd langsheen de beek, stroomafwaarts en op de molen een éénlaagse bijbouw voorzien voor de stoommachine (gekenmerkt door bakstenen troggewelven tussen ijzeren I-balken), en haaks erop over de beek, kwam een stoomketellokaal tot stand (gekenmerkt door een thans gesloopte vierkante schouw, waarvan de sporen echter nog zichtbaar zijn), beide onder zadeldaken (Vlaamse pannen). Begin 20ste eeuw, werd de stoominstallatie vervangen door een armgasmotor, nadien door een driecilinder-Listerdieselmotor. Op het moment van inventarisatie (anno 1978) draaide de molen nog dagelijks, ofwel op waterkracht, ofwel door middel van een oude tractor.

Bron: D'HUYVETTER C., DE LONGIE B. & EEMAN M. met medewerking van LINTERS A. 1978: Inventaris van het cultuurbezit in België, Architectuur, Provincie Oost-Vlaanderen, Arrondissement Aalst, Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen 5n2 (H-Z), Brussel - Gent.
Auteurs: d'Huyvetter, Clio; de Longie, Bea; Eeman, Michèle
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aanvullende informatie

Bij het omleiden van de Traveinsbeek voor het verval van de watermolen, vervaagde de natuurlijke loop al snel tot een eenvoudige gracht. De beekvallei bestond hoofdzakelijk uit graslanden. Op de Poppkaart is te zien dat parallel met de beek een grote langwerpige spaarvijver werd gegraven. Eind 19de eeuw werd deze vijver al deels gedempt. In de loop van de 20ste eeuw werd de vijver minder belangrijk voor de molen en ingericht als siervijver voor het jachtpaviljoen waardoor de oppervlakte verder afnam.

Bij de watermolen staan ter hoogte van het rad twee hakhoutstoven van linde als schermbeplanting. Ten oosten en westen van de watermolen liggen weilanden met knotwilgenrijen. De spaarvijver is bewaard en omzoomd met bomen. De loop van de Traveinsbeek is duidelijk herkenbaar in het landschap door de bomenrij op beide oevers. Een gracht markeert de natuurlijke loop van de beek.

  • Atlas Cadastral parcellaire de la Belgique, Philippe-Christian Popp, uitgegeven in 1842-1879, schaal 1:5000.
  • Topografische kaarten van België, Tweede editie, Militair Cartografisch Instituut, uitgegeven in 1880-1884, schaal 1:20.000.
  • OKKERSE Sabine 2017: Beheersplan. Van Den Borresmolen & Omgeving, Oudenaarde (https://id.erfgoed.net/plannen/453).
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Aandrijving

Een Lister-driecilinder dieselmotor van 30 pk dreef de Van den Borre-watermolen in Strijpen aan.

Auteurs: Becuwe, Frank
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)

Relaties

  • Omvat
    Lindenhakhoutstoven op watermolensite

  • Is deel van
    Strijpen


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2025: Gesloten hoeve met watermolen en omgeving [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/9825 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.