erfgoedobject

Javelin IV

varend element
ID
99094
URI
https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/99094

Juridische gevolgen

  • is aangeduid als vastgesteld varend erfgoed Runabout Javelin IV
    Deze vaststelling is geldig sinds

Beschrijving

Geschiedenis van het vaartuig: De Javelin IV is een in 1957 door Poncelet gebouwde runabout model 445. Een runabout is een kleine motorboot die kan worden gebruikt voor snelvaren, vissen en waterski. Het type vaartuig ontstond in de jaren 1920. Aanvankelijk waren het geverniste houten boten die al vroeg in de ontwikkeling een stuurwiel kregen in plaats van een helmstok. Dit liet toe om de piloot vooraan in de boot te laten plaatsnemen. De cockpits werden afgeschermd door een windscherm. De eerste grote ontwerpers en producenten waren de Amerikaanse Hacker Boat Company en Chris-Craft. De runabouts werden beroemd in de jaren 1950 en 1960 door de sportieve Italiaanse runabouts van Carlo Riva. In België was het Brusselse bedrijf Poncelet een bekende producent van runabouts.

De meesterhoutbewerker Paul Poncelet richtte in 1932 zijn bedrijf op. Paul Poncelet werkte voordien bij de vliegtuigbouwer SABCA. De eerste bedrijfsactiviteit van Poncelet was het vervaardigen van houten propellers voor vliegtuigen. De eerste stappen in de watersport werden in 1936 gezet met de bouw van twaalf kajaks. Na de Tweede Wereldoorlog oriënteerde de zoon van Paul, Albert Poncelet, de bedrijfsactiviteit op speedboten. In 1950 werd een gemotoriseerde kano afgeleverd. Er namen ook Poncelets deel aan wedstrijden.

Poncelet produceerde tussen 1936 en 1995 ongeveer 400 vaartuigen. De productie was geïnspireerd door de stijl van Italiaanse runabouts. Het ging om lichte houten, snel planerende constructies. De eerste seriegebouwde runabout was de 445. Tussen 1954 en 1968 werden verschillende versies van die succesvolle runabout met platte bodem gebouwd. Met de zwaarste motor (150 pk) haalde het model snelheden tot 80 km per uur. Vanaf 1966 volgde de productie van runabouts met een V-gevormde bodem van 4,5 tot 6,20 meter lengte. Vanaf 1970 werden ook grotere day-cruisers (tot 9 meter) gebouwd.

Onder invloed van de oliecrisis investeerde het bedrijf in alternatieve energie, met name in windmolens. Vanaf 1984 bouwde Roger Poncelet de productie van houten speedboten af. In 1995 werd het laatste vaartuig afgeleverd. Het bedrijf bleef wel actief in de nautische sector met de restauratie van houten boten.

De Javelin IV werd door Poncelet gerestaureerd.

Eigenaars: Over de vroegere eigenaars is weinig bekend. In 2013 was David Gelhausen eigenaar van de Javelin IV. Na 2014 werd het vaartuig verkocht aan een Belgische privépersoon.

Bouwjaar: 1957.

Werf: Poncelet, Brussel.

Functie: Pleziervaart.

Beschrijving romp, constructie en opbouw: De Poncelet 445 was een houten vaartuig dat aan de buitenzijde van de romp met polyester werd gecoat. De bodem van de 445 was achteraan plat. De bestuurder werd afgeschermd door een windscherm.

Tonnage: De romp van de 445 weegt ongeveer 150 kg.

Motor: In 1971 werd een tweetakt buitenboordmotor van 50 pk van Mercury geïnstalleerd.

Interieur: De Javelin IV heeft twee achter elkaar geplaatste banken. De zetels werden bij de restauratie vervangen met nieuwe zetels naar oud model. Er is een houten stuurwiel voorzien.


Auteurs: Van Dijck, Maarten
Datum:
De tekst wordt ter beschikking gesteld door: Agentschap Onroerend Erfgoed (AOE)


Je kan deze pagina citeren als: Inventaris Onroerend Erfgoed 2024: Javelin IV [online], https://id.erfgoed.net/erfgoedobjecten/99094 (geraadpleegd op ).

Beheerder fiche: Agentschap Onroerend Erfgoed

Contact

Heb je een vraag of opmerking over deze fiche? Meld het ons via het contactformulier.