Geschiedenis van het vaartuig: De sleepspits Lauranda werd op 27 oktober 1928 te water gelaten in Baasrode. De eigenaar en schipper was Jan Verheyen (1896-1978) die samen met zijn echtgenote Francine Tanghe op het schip voer. De Lauranda had geen motor en moest dus gesleept worden.

De stalen spits was vanaf het einde van de negentiende eeuw het werkpaard bij uitstek van het vervoer over rivieren en kanalen. In 1962 telde de Belgische binnenvaartvloot 3.395 spitsen met een totale tonnenmaat van 1,2 miljoen ton. Het aantal sleepspitsen zonder eigen motor was tegen 1962 tot 64 schepen gekrompen. Omdat de Lauranda moest gesleept worden, was ze duurder en trager dan recentere motorspitsen. Daarom vervoerde de Lauranda de laatste jaren van haar actieve carrière vooral goederen over korte afstanden. Het schip werd occasioneel ook als magazijn verhuurd. Eind 1968 ging het schipperskoppel op pensioen. De Lauranda werd afgemeerd in het Lobroekdok waar het koppel nog tot 1975 op het schip woonde.

De sleepspits Lauranda werd in 1975 door de stad Antwerpen aangekocht om in de collectie van het Nationaal Scheepvaartmuseum opgenomen te worden. Op 13 januari 1976 legde de drijvende kraan Grote Gust de Lauranda op haar nieuwe plaats op de Antwerpse Scheldekaai. Het ruim van het schip werd als tentoonstellingsruimte ingericht en op 27 oktober 1978 opengesteld voor het publiek. Het schip gaf een indruk van het dagelijkse leven aan boord van een binnenvrachtschip. In de eerste jaren na de opening werden jaarlijks tussen 80.000 en 100.000 bezoekers aan boord van het schip ontvangen.

Vanaf 2018 werd het schip voor een periode van tien jaar uitgeleend aan de Provincie Oost-Vlaanderen. Het vaartuig verhuisde van Antwerpen naar de provinciale erfgoedsite Scheepswerven Baasrode.

Eigenaars:

• 1928-1975: Jan Verheyen en Francine Tanghe.
• Sinds 1975 de stad Antwerpen.
• Vanaf 2018 door de stad Antwerpen in bruikleen gegeven aan de provincie Oost-Vlaanderen.

Bouwjaar: 1928.

Werf: Een van de Baasroodse werven.

Functie: Vrachtvervoer en vanaf 1978 museumschip.

Vaargebied: De Belgische kanalen en rivieren.

Vracht: Onbekend.

Beschrijving romp, constructie en opbouw: De sleepspits Lauranda heeft een balkvormige romp met afgeplat voorschip en vol achterschip. De Lauranda werd opgebouwd uit stalen platen die met klinknagels aan elkaar en aan de spanten werden bevestigd. Het schip had zoals vele sleepspitsen een bijkomend schep- of koproer onder de voorsteven van het schip. Het vrachtruim werd opgehoogd door een opstaande rand, de zogenaamde den. De originele luiken over het ruim werden vervangen door aluminium exemplaren. Het stalen roer met lunette werd met een kettingsysteem bediend vanuit de stuurhut achteraan het schip. De woning van de schippersfamilie bevond zich in het achteronder. Een koekoek op het achterdek zorgde voor de verlichting in de woonst.

Tonnage: 379,5 ton laadvermogen (nettotonnage).

Motor: De Lauranda werd nooit gemotoriseerd.

Uitrusting: De volledige uitrusting van het vrachtschip is nog aanwezig, met de lieren op het voor- en achterdek. Er zijn voor het slepen zware dubbele bolders aanwezig op het voor- en achterschip. Op de den zijn twee barlijnen gemonteerd waarop lange objecten zoals de pikhaken, schoorbomen, ladders en loopplanken konden worden gelegd. Halfweg het ruim staat een kraanbalk gemonteerd. Op het voordek bevindt zich de bediening voor het scheproer. Op het boeisel van het achterdek staat het kookstel opgesteld.

Interieur: Het interieur van het schip werd aangepast aan het nieuwe gebruik als museumschip. Aan de bakboordzijde van het schip werden een brede toegang en een nooduitgang voorzien. Tussen het vooronder en het ruim werd in het schot een doorgang gebrand. Ook achteraan het schip werd een doorgang gemaakt om van het ruim in het achteronder te geraken. Daarbij werd één van de twee slaapkooien uitgebroken.