Inventaris

Bekofstraat, Damse Vaart-Oost 3 (Damme)
Site van het "Hof van Lembeke", nu nog bestaande uit een motte, die door een brede gracht wordt omringd. Het Hof van Lembeke was een laat-middeleeuws kasteel op een motte met vierkante walgracht. Het was een versterkte post langs het Zwin, met voornamelijk een militaire rol. De huidige boerderij gaat terug op een 18de-eeuwse hoeve met losse bestanddelen in L-vormig patroon, namelijk witgekalkt woonstalhuis en 19de-eeuwse schuur in donkere baksteenbouw.

Burgstraat 2-4, Kerkstraat 33 (Damme)
13de-eeuws hospitaal opgetrokken in vroeggotische stijl, in de loop van de 15de tot de 20ste eeuw uitgebreid met diverse bijgebouwen. Is één van de zeldzaam bewaarde vroege voorbeelden van burgerlijke architectuur in Vlaanderen.

Kerkstraat (Damme)
Overgebleven gedeelte van 13de-eeuwse georiënteerde gotische kerk, uitgebreid in de loop van de 13de tot de 16de eeuw en waarvan schip, transept en torenspits afgebroken in 1725-1727. De koorpartij die in de loop van de tweede helft van de dertiende eeuw omgevormd wordt tot hallenkoor is één van de oudste voorbeelden van dit type in Vlaanderen. Gelegen in grotendeels ommuurd terrein ten zuidwesten van het stadscentrum met aanpalend kerkhof ten zuiden en kerkplein ten noorden.

Markt 1 (Damme)
Gotisch stadhuis, opgetrokken in 1464-1467 op de plaats en deels op de funderingen van de toendertijd bouwvallige grotere halle van 1241, dit naar ontwerp van de Brusselse bouwmeester Godevaert de Bosschere en zijn zoon Willem. Vrijstaand gebouw ten oosten van de Markt met een gekasseide tuin aan noord- en oostzijde toegankelijk via ijzeren hek tussen vierkante natuurstenen pijlers en muurtjes. Volume van zeven traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, uitgevoerd in diverse Brabantse kalksteensoorten, en met zij- en achtergevels in baksteen; zuidzijgevel deels in Doornikse steen, vermoedelijk van de oudere 13de-eeuwse halle.

St. Jacobsstraat (Damme)
Georiënteerde vroeg-gotische kerk, met koor, portaal en sacristie die in de 17de eeuw (her)opgebouwd zijn. Centraal in de dorpskern gelegen kerk, met omringend het goed bewaarde, omhaagde kerkhof met ruime grasperken en talrijke bomen. Het beeld van het kerkhof wordt bepaald door enkele uitzonderlijke graftekens, namelijk de monumentale neoclassicistische stèle van Petrus (Standaert) en een drietal zeer waardevolle smeedijzeren kruisen, waarvan één met koperplaat.

St.-Kwintensstraat (Damme)
Parochiekerk van Oostkerke, gelegen in een ommuurd kerkhof waarrond de belangrijkste straten van het kerkdorp lopen. Monumentale vroeggotische westtoren uit eerste helft 13de eeuw, en schip uit tweede helft 13de eeuw. Na vernieling tijdens de Tweede Wereldoorlog getrouw gereconstrueerd in de periode 1952-54 onder leiding van architect Luc Viérin, met behoud van oorspronkelijke muurfragmenten en hergebruik van oorspronkelijke stenen.

Zeedijk 4A (Damme)
Archeologische resten van de middeleeuwse kerk van Lapscheure, gelegen in de tuin van de nieuwbouwwoning nummer 4, ten oosten naast de dijk. Bij een opgraving in 1989 worden de funderingen van de kerk teruggevonden: Latijns kruis met schip van drie beuken.

Kerkstraat 87 (De Haan)
De kerk is gewijd aan het Heilig Kruis, de kruisdevotie en bedevaart ontstaan in de 16de eeuw. In oorsprong een gotische kerk, mogelijk opklimmend tot midden 13de eeuw, gevolgd door een grote bouwcampagne midden 17de eeuw en later, typisch voor de Vlaamse kustkerken, uitgebreid met een neogotisch schip naar ontwerp van Alphonse De Pauw van 1906. De plattegrond ontvouwt een georiënteerde, driebeukige hallenkerk op nagenoeg rechthoekig grondplan met achtzijdige vieringtoren; een schip van vier traveeën, een pseudotransept van één travee en een koor van vier ongelijke traveeën met vlakke apsis. Sacristie, stook- en bergplaatsen bevinden zich in de zuidoostelijke aanbouw.

Vlissegemstraat (De Haan)
De huidige driebeukige hallenkerk met achtzijdige westtoren gaat terug op een 13de-eeuws kerkgebouw. Georiënteerde, driebeukige hallenkerk op nagenoeg rechthoekig grondplan met ingebouwde vierkante westtoren (oorspronkelijk vieringtoren), een schip van vijf traveeën en een koor van één travee met driezijdige sluiting, geflankeerd door de sacristie en stookplaats. Verankerde baksteenbouw onder leien zadeldak op klossen. De kerk ligt te midden van het ommuurde kerkhof met graftekens.

Dorpsstraat 3_2 (De Panne)
Bedehuis met omringend kerkhof, aan de Stationsstraat begrensd door een muur met hek. Neogotische hallenkerk naar ontwerp van architect P. Buyck van 1855 met deels romaanse, deels gotische toren en transept daterend uit een belangrijke bouwfase in de 13de eeuw. Verankerde gele baksteenbouw met aanwezigheid van ijzerzandsteen in transept, onder leien bedekkingen. De plattegrond ontvouwt een voorgeplaatste westtoren met aanleunende kruisbeuken, een driebeukig schip van vijf traveeën met rechte sluiting van zijkoren en een hoofdkoor van een rechte travee met driezijdige sluiting; aanleunende sacristie en stookplaats. Het kerkhof bewaart een collectie graftekens uit de periode van de Eerste Wereldoorlog tot de late jaren 1970. In de kerk en op het kerkhof oorlogsgedenktekens en graven van militairen.