Inventaris

Machelgemstraat 1 (Zwalm)
Semi-gesloten hoeve, in kern uit de 16de eeuw doch grotendeels uit eind 18de eeuw, boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak met klokkenstoel, gedateerd 1793, stallen en dwarsschuur gegroepeerd rondom binnenplaats.

Paulatemstraat 57 (Zwalm)
Georiënteerde kerk opgetrokken in de 11de eeuw uit Doornikse kalksteen, latere uitbreidingen en aanpassingen, ingeplant op een klein rond kerkhof met lage bakstenen muur.

Vredesplein 26 (Zwalm)
Gebouw reeds vermeld in de 16de eeuw, in 1858 omgevormd tot Burgerlijk Hospitaal, nu woonhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder afgewolfd zadeldak.

Comminnestraat 30 (Zwevegem)
De hoeve klimt op tot in de 16de eeuw. Met herkenbare configuratie weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) en de Atlas der Buurtwegen (circa 1846). Hoeve met gesloten opstelling bestaande uit verankerde bakstenen bestanddelen onder pannen zadeldaken. Huidig uitzicht opklimmend tot in de 18de eeuw. Erftoegang gemarkeerd door poortgebouw met ingewerkte duiventil. Restant van bakstenen brug voor de poort. Tweede erftoegang met vervallen poortgebouw. Woonhuis met opschrift "ANNO 1776" op bovenstijl deur.. Dubbele dwarsschuur met steunberen. Stalvleugels aansluitend bij het poortgebouw en gedateerd met jaaranker 1859. Straatgevel met ingewerkte kapel met Mariabeeld met kind.

Deerlijkstraat 123 (Zwevegem)
Omwalde site, toegankelijk via een bakstenen brug. Archeologisch onderzoek wijst erop dat de site teruggaat op een oudere omgrachte site uit de middeleeuwen. Vermoedelijk gaat het huidige gebouw in kern terug tot de 16de eeuw, maar werd verschillende malen verbouwd. Circa 1855 wordt een nieuwe pastorie betrokken vlakbij de kerk en verliest het gebouw haar functie als pastorie. In 1981 wordt de gemeente Zwevegem eigenaar en restaureert het gebouw in 1989-1991, waarna het herbestemd wordt als culturele ontmoetingsplaats. Site-toegang gemarkeerd door gewit bakstenen poortgebouwtje. Typerend dubbelhuis met één bouwlaag en zes traveeën onder mansardedak. Witgekalkte verankerde baksteenbouw op gepikte plint, geritmeerd door licht getoogde muuropeningen. Vrij gaaf bewaarde interieurindeling volgens traditionele dubbelhuisplattegrond. Centrale traphal met houten steektrap naar de zolder; cementtegelvloer. Ten noorden, tweeledig nutsgebouwtje bestaande uit bakhuis en stalvleugel.

Kerkeberg (Zwevegem)
Hoger gelegen driebeukige kerk, oorspronkelijk romaans, met vierkante kruisingstoren in verschillende bouwmaterialen met leien bekleding voor de zadeldaken en gebakken leitegels. De parochiekerk is nu omgegeven met parkje met hagen en bomen.

Kerkomtrek (Zwevegem)
De eerste kerk van de gemeente was een romaans of vroeggotisch gebouw, restanten hiervan bleven bewaard in de zuidoostelijke gevel. De kerk wordt in 1579 door de geuzen geplunderd. De driebeukige benedenkerk wordt in 1771 gesloopt. In hetzelfde jaar wordt de nieuwe benedenkerk en de toren opgericht. Het laatgotisch koor uit het begin van de 16de eeuw en de zijkapellen bleven behouden. Rond de kerk, ommegang bestaande uit zeven kapelletjes van 1897, elke kapel stelt één van de zeven smarten van Maria voor. Eenbeukige kerk met deels ingewerkte westtoren, schip van vier traveeën, koor van één rechte travee, zijkoren van drie rechte traveeën en sacristie ten noordoosten. Rode baksteenbouw met gebruik van arduin. Sacristie van bruine baksteen. Westtoren van drie geledingen onder vierkante torenspits met kruis en torenhaan. Portaal in rondbogig spaarveld. Schip geritmeerd door steunberen en rondbogige muuropeningen, tevens verschillende ingewerkte 18de-eeuwse grafstenen. 

Dorp West (Zwijndrecht)
Gotische kerk met romaanse kern, aanvankelijk toegewijd aan Sint-Amandus, in de 17de eeuw aan het Heilig Kruis. Het oostelijk deel van het schip, de dwarsbeuk en de onderbouw van de toren zijn resten van de romaanse kerk uit de 12de eeuw.

Galgestraat (Zwijndrecht)
Fort Sint-Marie is het oudst bewaard gebleven fort van de vesting Antwerpen. Gebouwd volgens het type van het gebastioneerde stelsel, tussen 1855-58 en gemoderniseerd tussen 1879 en 1882.