Inventaris

Demerstraat 1 (Aarschot)
De 's Hertogenmolens vormen een uniek molenpatrimonium dat in oorsprong teruggaat tot de 14de eeuw. De huidige constructie, meer bepaald het centrale vijfledige deel met zijn kenmerkende puntgevels dateert uit de 16de eeuw. De molen vervulde in de loop van de geschiedenis verschillende functies van graanmolen, schorsmolen en glasmolen en fungeerde tegelijk door zijn unieke ligging ook als brug over de Demer en als verdedigingsbouwwerk voor de stad.

Diestse steenweg 12 (Aarschot)
De watermolen, gelegen op de Grote Motte wordt reeds vermeld in 1596. Het huidig gebouw dateert van de 17de eeuw, met dak uit de 19de eeuw. Niet meer in bedrijf sedert de jaren 1950. Smal verruigd perceel met beek en molenloop nog herkenbaar aan de begeleidende bomenrij.

Diestsestraat 18-20 (Aarschot)
Huizen in traditionele bak- en zandsteenstijl. Grondig verbouwde voorgevels.

Elisabethlaan 103A-C, Gasthuisstraat 18, 22-24 (Aarschot)
Het omvangrijke complex van het Sint-Elisabethgasthuis gaat terug tot 1655, toen heropgericht door de grauwzusters van Sint-Annadal in Diest. Na de Franse Revolutie werd het omgevormd tot Burgerlijk Gasthuis. Het heterogene gebouwenbestand biedt een boeiend overzicht van opeenvolgende architectuurstromingen: de oudste kern met de kloostergebouwen (1655-1706) in traditionele bak- en zandsteenstijl, een latere uitbreiding (1767) in Louis XV-stijl, het neoclassicistische 'nieuw gasthuis' (1840) van Van Arenbergh en de neogotische kapel (1905) van Langerock. De oude kloostergebouwen, die na de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk werden heropgebouwd, getuigen bovendien van de toen vigerende restauratiementaliteit. Daarnaast bevatten ze nog originele interieurelementen, waaronder een compleet bewaarde apotheekinrichting uit 1767.

Haterbeekstraat 88-90 (Aarschot)
Voormalige hoeve van de heren van Speelhoven, afstammelingen van het huis van Aarschot. De herenhoeve uit de 16de-17de eeuw en vergrotingen uit de 19de eeuw met binnenplaats, tuin en boomgaard van circa 1,5 hectare werd omringd door een trapeziumvormige ringgracht. De site is nagenoeg onveranderd sinds de 18de eeuw; monumentale perelaar.

Heldenstraat (Aarschot)
Lemen hoevetje van het langgeveltype. Kleine bakstenen muurvoeting; ankerbalken; dakgebint uit de 17de-18de eeuw.

Jozef Tielemansstraat (Aarschot)
In de 19de-eeuwse voorgevel, grote ijzerzandstenen inrijpoort.

Jozef Tielemansstraat 55-57 (Aarschot)
17de-eeuws huis met sterk gewijzigde voorgevel.

Martelarenstraat 2 (Aarschot)
Huis uit 16de of 17de eeuw(?). Trapgevel met overhoeks topstuk. Gevelordonnantie later gewijzigd.

Molenheidestraat (Aarschot)
De Heimolen is een 17de-eeuwse korenmolen, type houten staak- of standaardmolen met open voet, waarvan de bouw in 1662 werd aangevat.