Inventaris

Brusselsesteenweg 428, Kalverhagestraat 1-3 (Merelbeke-Melle)
Waterkasteel omringd door brede vierkante binnengrachten. Aan de achterzijde van het kasteel valt deze walgracht samen met de buitenste omgrachting. Toegangsbrug over de buitenwalgracht met ijzeren brugleuningen tussen overhoekse vierkante hardstenen pijlers met bolbekroning; ijzeren toegangshek tussen ronde ijzeren pijlers. Waarschijnlijk dateren brug en hek uit de eerste helft van de 19de eeuw. Haast vierkant bak- en zandstenen kasteel van twee bouwlagen, onder leien bedaking, in renaissance- en neorenaissancestijl, vermoedelijk opgericht midden 16de eeuw, licht aangepast in de 18de eeuw en gewijzigd en vergroot eind 19de eeuw. Twee gelijkaardige en symmetrisch opgestelde paviljoenen met koetshuis, paardenstal, personeelswoning en gloriëttes, vermoedelijk uit de eerste helft van de 18de eeuw.

Brusselsesteenweg 459 (Merelbeke-Melle)
Een deel van het vroeger kloosterpand bleef bewaard in de zuidvleugel van het complex. Waarschijnlijk daterend uit eind 16de-begin 17de eeuw werd dit gebouw verlengd en aangepast in het derde kwart van de 19de eeuw. Voor 1840 al was ten noorden van de overgebleven kloostergebouwen een L-vormig schoolgebouw toegevoegd dat mogelijk opklom tot eind 18de eeuw en een classicistische bouwtrant vertoonde. Van de in tweede helft van de 19de eeuw toegevoegde schoolgebouwen zijn de bouwwerken die in 1850 aanvingen naar ontwerp van architect L. Pavot de voornaamste. Nog een belangrijke uitbreiding van de school met nieuwe lokalen vond plaats circa 1874. De sschoolboerderij, bakkerij en andere dienstgebouwen dateren van het laatste kwart van de 19de en de eerste helft van de 20ste eeuw. De achtzijdige gloriëtte in rococostijl dateert waarschijnlijk uit het derde kwart van de 18de eeuw.

Burg. Maenhautstraat 14 (Merelbeke-Melle)
Georiënteerde pseudobasilicale kerk met omringend, deels ommuurd en vergroend kerkhof. Ontwerp van 1873 door architect M. De Noyette voor een nieuwe kerk waarbij de bewaarde 16de-eeuwse toren in neogotische zin werd aangepast. Op het kerkhof staat een collectie van 20ste-eeuwse graftekens.

Rattevallestraat (Middelkerke)
Vierkantig sperfort van 1584, gebouwd tijdens de godsdienstoorlogen, deel uitmakend van een verdedigingslinie, langs IJzer, Ieperlee en kust, tegen de uitvallen van de Watergeuzen vanuit Oostende. Heden schans, gelegen ten noordwesten van de dorpskom en ten oosten van de IJzer aan de kreek van Nieuwendamme, nu verland beekje. Grote vierhoekige veldschans, voorzien van vier bastions met rechte flanken. Oorspronkelijk omwald met gracht van 30 meter.

Schorestraat 4 (Middelkerke)
Historische hoeve afgebeeld als site met walgracht op kaarten Dépot de la Guerre 1875 en 1890. Hoger gelegen boerenhuis ten noordwesten, voorts U-vormige aaneengesloten opstelling van de nutsgebouwen ten oosten en ten zuiden; historiserende wederopbouw.

Westendelaan (Middelkerke)
Sint-Willibrorduskerk, tot 1732 toegewijd aan Sint-Jan. Broederschap van het Heilig Kruis opgericht in 1657. De verering van het 'mirakuleus kruis' zou minstens teruggaan op 1569; regionaal bedevaartsoord onder meer voor Nieuwpoortse vissers. Zuidelijk georiënteerde kerk. Omringend plantsoen en parking ten zuiden.

Abdijlaan 16 (Mol)
Ommuurd en omgracht kloostercomplex met constructies in diverse stijlen, gaande van de romaanse kerk tot hedendaagse architectuur, kwam vermoedelijk tussen 1128 en 1138 tot stand. Binnen de ommuring liggen verschillende dreven met opgaande bomen onder andere met gekandelaarde lindes.

Markt 34 (Mol)
Herenhuis vijf traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak, in kern vierde kwart 16de eeuw, herbouwd circa 1800, later aangepast.

Markt 38 (Mol)
Constructie bestaande uit het voorhuis en een haaks aansluitend bijgebouw, grotendeels heropgebouwd in de tweede helft van de 19de eeuw.

Postel (Mol)
Overblijfsel van voormalige hoeve, heden overwoekerde ruïne.