Inventaris

Sint-Jansberg 27-31 (Sint-Truiden)
Van de vroegere, semi-gesloten hoeve, zoals ze tijdens de 19de eeuw bestond, bleef alleen de noordoostvleugel bewaard, met van noord naar zuid: het woonhuis, de stalling met centrale toren, en het wagenhuis.

Sluisberg (Sint-Truiden)
Merkwaardig, alleenstaand gebouw, waarvan de oorspronkelijke functie niet kon achterhaald worden; gelegen naast de thans overdekte Cicindria. Uit de tweede helft van de 17de eeuw - eerste helft van de 18de eeuw.

Gemeenteplein (Spiere-Helkijn)
Georiënteerde éénbeukige kerk met ingebouwde westertoren, gelegen te midden van een ommuurd kerkhof. De toegang wordt gemarkeerd door een ijzeren hek. Het bedehuis wordt opgetrokken van 1694 tot 1705 ter vervanging van een Romaans bedehuis. Enkele restanten van de Romaanse kerk van circa 1200 bleven bewaard. De plattegrond ontvouwt: éénbeukige kerk met kruisvormig grondplan, ingebouwde westertoren onder ingesnoerde spits bekroond door ijzeren kruis en torenhaan. Schip van vier traveeën, koor van één travee met driezijdige sluiting. 

Jacquetbosstraat 50-52 (Spiere-Helkijn)
Het kasteel van Spiere is één van de belangrijkste 18de-eeuwse kastelen in West-Vlaanderen. Het werd opgetrokken omstreeks 1750 door Baron Bruno del Fosse et d' Espierres. Park met 18de-eeuwse kern, aangevuld met een landschappelijk aanleg in de 19de eeuw. Beukendreef met kapel, afgesloten met kettingpalen, park met parkbos, bomengroepen en U-vormige vijver. Ommuurde moestuin ten oosten.

Make Bekestraat 1 (Spiere-Helkijn)
Historische hoeve "'t Wit Hof", opgericht door de bisschoppen van Doornik die een residentie, het "Hoge Hof", hadden in de gemeente. Kromstaf van de bisschoppen, samen met de datum 1735 en de initialen M.B.L.U. afgebeeld in de sluitsteen van de boogvormige poortdoorgang van de schuur. Balkroostering poortgebouw met datum 1680 en letters A.M.E, betekenis niet gekend.

Oud Broek 2 (Stabroek)
Rechthoekig kasteel uit het eerste kwart van de 19de en de 20ste eeuw, ingeplant in rechthoekig omgracht domein, gelegen in Moretusbos.

Dorpsstraat 47 (Staden)
Georiënteerd bedehuis met omringend ommuurd kerkhof. Bedevaartkerk Onze-Lieve-Vrouw van Rozebeke. Circa 1740 werd een nieuwe classicistische pseudo-basilicale kerk gebouwd, met integratie als westtoren van de vierkante (vroeg)gotische kruisingstoren. De kerk werd vergroot circa 1850 en na totale vernieling in de Eerste Wereldoorlog heropgebouwd in 1920-1923, naar ontwerp van bouwmeester A. Dugardyn (Brugge), aansluitend bij de regionale baksteengotiek.

Billaststraat 30 (Steenokkerzeel)
Dorpswoning met jaartalsteen “1736” gekenmerkt door traditioneel materiaalgebruik van verankerde kalkzandsteen met rode bakstenen muurvlechtingen.

Billaststraat 31 (Steenokkerzeel)
Hoeve met zandstenen gebouwen en omheiningsmuur rondom het geplaveid erf, 15de-eeuws poortgebouw in 1894-1901 gerestaureerd naar ontwerp van architect Paul Hankar en onder leiding van G. Van Noten en boerenhuis daterend uit de 17de of eerste helft 18de eeuw.

de Salmlaan 1 (Steenokkerzeel)
Lage constructie, baksteenbouw met gebruik van zandsteen, drie traveeën onder schilddak, uit midden 18de eeuw.