Inventaris

Marktplein 26 (Brakel)
Voormalige beenhouwerij en café, in kern opklimmend tot het vierde kwart van de 18de eeuw. Onderkelderd dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder kunstleien zadeldak met gecementeerde en witgeschilderde, neoclassicistische lijstgevel op beschilderde hardstenen plint.

Marktplein 7 (Brakel)
Voormalige bierbrouwerij, in 1911 omgevormd tot klooster en school van de Broeders van Liefde. Classicistisch dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, uit het vierde kwart van de 18de eeuw.

Neerstraat 54 (Brakel)
Achterin gelegen herenhuis, naar verluidt gebouwd als hoeve en doktershuis circa 1793 in opdracht van dokter S. Van Den Dooren; volume gewijzigd in de tweede helft van de 19de eeuw met vergroting zijvleugels en zuidhoek van achterbouw + wellicht toevoeging huidige gevelbekleding. In achtertuin leegstaande wasserijgebouwen wellicht uit de eerste helft van de 20ste eeuw met zaagdaken en één schoorsteen.

Pieter Hoelmanstraat 54 (Brakel)
Hoeve van het semigesloten type met huidig uitzicht voornamelijk uit de eerste helft van de 20ste eeuw en deels in aanleg uit de 19de eeuw. Grotendeels gekasseide rechthoekige binnenplaats waarvan deels geopende zijde aan de straat afgesloten door smeedijzeren hek. Achterin gelegen boerenwoning van anderhalve bouwlaag en vijf traveeën onder zadeldak, in kern waarschijnlijk opklimmend tot circa 1800. Eenvoudig rechthoekig open wegkapelletje, gebouwd in het begin van de 20ste eeuw.

Ronsesestraat 265 (Brakel)
Het Hof ten Bossche is een imposante historische hoeve, die zich situeert in een landschappelijk opmerkelijke omgeving in de zuidwestelijke uithoek van Opbrakel, op de hoge kouterrug nabij het Brakelbos. De geïsoleerde hoevesite is vanuit het westen bereikbaar via een tot voor de hoeve lopende gekasseide toegangsweg waarvan het tracé minstens opklimt tot de 17de eeuw. De kasseiweg passeert langs een bijhorende boomgaard en lager gelegen vijver. De gesloten configuratie van de overwegend gewitte bakstenen hoevegebouwen op gepikte plint gaat minstens terug tot het midden van de 17de eeuw, omvat een architecturaal waardevol gebouwenbestand uit de 17de eeuw, de jaren 1790-1791, 1793 en 1805.

St.-Martensstraat 3 (Brakel)
Oude pastorie, heden kloosterhuis bij het Sint-Franciscustehuis. Als pastorie opgericht in het vierde kwart van de 18de eeuw door toenmalig pastoor J. B. De Landtsheere en als dusdanig gebruikt tot circa 1835. Achterin gelegen dubbelhuis van zeven traveeën en een bouwlaag onder mansardedak, als pastorie opgericht in het vierde kwart van de 18de eeuw en als dusdanig gebruikt tot circa 1835.

St.-Sebastiaansplein (Brakel)
Georiënteerde dorpskerk met omringend kerkhof ingeplant achter de noordoostelijke pleinhoek. Plannen om de bestaande kerk te vergroten leidden uiteindelijk in 1792-1794 tot de bouw van een nieuwe kerk echter met behoud van de westtoren van de voorgaande kerk. Van de laatgotische westtoren, is geen bouwhistoriek bekend; op stilistische gronden gewoonlijk begin 16de eeuw gedateerd.

St.-Ursmarsstraat (Brakel)
Georiënteerde dorpskerk ingeplant aan de zuidelijke straatzijde met omringend ommuurd kerkhof. Hoofdtoegang kerkhof tussen vierkante overhoekse hekpijlers. Huidige kerk wellicht voorafgegaan door een romaans of vroeggotisch eenbeukig kerkje, later vergroot tot eenbeukige kruiskerk. Van de voorgaande kerk bleef de 16de-eeuwse gotische westtoren behouden. Huidig classicistisch schip met koor en sacristie gebouwd in 1780-1783.

St.-Ursmarsstraat 16 (Brakel)
Grote gesloten hoeve, gedeeltelijke aanpassing en vergroting uit het derde kwart van de 19de eeuw van hoeve met losse bestanddelen die zou opgericht zijn in 1792. Bakstenen boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak. U-vormig tot een geheel aaneensluitende lange bakstenen bedrijfsgebouwen, met uitzicht van de tweede helft van de 19de eeuw doch waarschijnlijk nog deels uit eind 18de eeuw. Circa 1950 ingebouwde oudere wegkapel, mogelijk opklimmend tot het vierde kwart van de 19de eeuw.

Tamelbroekstraat 2F (Brakel)
Achterin gelegen voorheen omgracht breedhuis van één bouwlaag en negen traveeën onder mank zadeldak. In oorsprong minstens opklimmend tot de 17de eeuw, na schenking al sinds eind 17de eeuw als pastorie in gebruik, circa 1791 verbouwd.