Inventaris

Frans Rigauxstraat 25 (Kruisem)
Voormalige hoeve met vergroot boerenburgerhuis aan de straat en behouden bedrijfsgebouwen achteraan. Woonhuis van drie traveeën en twee bouwlagen uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, met gedecoreerde gecementeerde en geschilderde voorgevel op grijsgeschilderde plint.

Gansstraat 4 (Kruisem)
Hoeve, mooi ingeplant in een knik van de straat. IJzeren toegangshek aan overhoekse pijlers op zuidhoek en verschillende gewitte vleugels gegroepeerd rondom een vierkant, heden als tuin aangelegd binnenerf.

Gapaardstraat (Kruisem)
Ingeplant op de hoek met Anzegemsesteenweg, beschaduwd door vier populieren. Volgens gedenksteen binnenin opgericht in 1912, ter ere van de Heilige Ursmarus, beschermheilige van de veestapel.

Gaversstraat 27 (Kruisem)
Achterin gelegen voormalige hoeve met losstaande bestanddelen op volledig omhaagd en nog deels omgracht erf met gekasseide oprit en ijzeren toegangshek; kapelletje rechts ervan en achterliggende boomgaard.

Geldstraat 12-16 (Kruisem)
Oorspronkelijk één hoevecomplex ingeplant in de knik van de straat met vroegere boerenburgerhuis, knechtenverblijf, grote schuur en stallen gegroepeerd rondom een met gras begroeid erf. Behouden gewitte bakstenen hekpijlers in het noordwesten.

Groenstraat 4 (Kruisem)
Achterin gelegen langgestrekt hoevetje van tien traveeën onder zadeldak met oude kern, vermoedelijk in vakwerkbouw met herhaaldelijke aanpassingen, onder meer uitgebreid in het vierde kwart van de 19de eeuw.

Heirweg 34-36 (Kruisem)
Dubbele villa in cottagestijl van circa 1925. Voortuin afgezet met fraaie ijzeren hekken op gewitte bakstenen voet. Gekoppelde enkelhuizen volgens spiegelbeeldschema, twee traveeën en twee bouwlagen onder één schilddak en zadeldakjes boven de zijrisalieten met overstekende dakschilden.

Herlegemstraat 18 (Kruisem)
Hoeve gelegen ten westen van het kasteel, met aangepaste 18de-eeuwse gebouwen, onder meer 1767 gedateerde schuur, en nieuwe bedrijfsgebouwen. Ten zuiden, bij de Zaubeek, behouden bakstenen gebouw van watermolen, reeds vermeld in de 14de eeuw, vernieuwd in 1768.

Herlegemstraat 20-22 (Kruisem)
Kasteeldomein op de grens met Waregem. Heden nog behouden aanleg zoals gekend uit een plan van 1777 met meerledig site met walgrachten en afzonderlijk omgracht kasteel met toegangsbrug ten zuiden, ereplein met in U-vorm ingeplante dienstgebouwen ten noorden en ruime rechthoekige omgrachte moestuin en boomgaard aansluitend ten oosten. Ten oosten, aan de rand van het park, decoratief uitgewerkt bakstenen tuinpaviljoen van circa 1875.

Hoevenstraat 6 (Kruisem)
Aan de rand van de Wannegemkouter ingeplante hoeve met losstaande bestanddelen gegroepeerd rondom een grotendeels verhard erf met door linden beschaduwde mestvaalt.