Inventaris

Ardense Jagersstraat-Gottem 5B (Deinze)
Mogelijk is de vierkante onderbouw van de kruisingstoren van romaanse oorsprong. Behouden vroeggotisch koor en transept van het eenbeukig kruiskerkje vermoedelijk uit eind 13de eeuw. Achthoekige klokkenkamer van Lediaanse steen toegevoegd eind 14de tot 15de eeuw. In 1951-53, huidig eenbeukig schip van vijf traveeën gebouwd naar ontwerp van architect G.J. Callens en ingeplant op een kleine heuvel ten westen van de oude Leie met nog omringend kerkhof, met lage bakstenen ommuring en verschillende graftekens.

Sint-Janstraat 4 (Deinze)
De parochiekerk Sint-Jan-Baptist is zoals de oudste typische Leiekerkjes ingeplant op een lichte verhevenheid aan de linker buitenbochtoever van een oude afgesneden arm van de Leie. Enkel de achthoekige bakstenen toren van de oude kruiskerk, vermoedelijk rond 1300 te dateren en begin 17de eeuw verhoogd, bleef behouden en werd geïntegreerd in de nieuwe kerk. De neogotische kerk uit 1908 werd ontworpen door Henri Valcke en wordt omringd door een ovaal kerkhof, omgeven door leilinden, hagen en een rij knotwilgen.

Mespelarestraat (Dendermonde)
Parochiekerk, gelegen aan de noordzijde van het dorpspleintje. De éénbeukige kruiskerk gaat terug op een romaans zaalkerkje waarvan de oudste delen, beuk en koortje, zouden opklimmen tot het laatste kwart van de 12de eeuw. Als aanvankelijke parochiale begraafplaats, naar middeleeuwse traditie op een areaal rondom de kerk aangelegd, behield het kerkhof de ovale vorm die bij dorpskerken gebruikelijk was. Het kerkhof is begrensd door een lage bak- en natuurstenen muur.

Onze-Lieve-Vrouwkerkplein 1, 1B (Dendermonde)
Imposante gotische collegiale kerk ingeplant te midden van het huidige Onze Lieve Vrouwkerkplein ten noorden van de Kerkstraat, tot 1784 omgeven door het kerkhof. Nu is de kerk grotendeels omgeven door een lage haag en enkele bomen en struiken. Op de plaats van het kerkhof aan de zuid- en westkant is een parkje aangelegd. De complexe bouwgeschiedenis van de kerk sluit nauw aan bij de geschiedenis van de stad Dendermonde.

Oudegemse baan (Dendermonde)
Pseudobasilicale kerk opgetrokken uit zandsteen. De oudste delen van de kerk, kruisingstoren en deel van koor, klimmen vermoedelijk op tot de tweede helft van de 13de eeuw, meermaals vergroot. Driebeukig schip van vijf traveeën, uitspringend transept met ongelijke transeptarmen van één travee, driebeukig, vlak afgesloten koor en aangebouwde sacristie en berging aan de noordzijde, in de oksel van zuidbeuk en transeptarm, aangebouwd portaal.

Kouterweg (Dentergem)
Vroeggotische parochiekerk met romaanse toren opklimmend tot de 14de eeuw. Georiënteerde tweebeukige kerk met noordbeuk voorzien van achthoekige vieringtoren. Beide beuken voorzien van een driezijdig afgesloten koor.

Molenweidestraat 24-32 (Destelbergen)
Voormalige pachthoeve van het cisterciënzerinnenklooster Nieuwenbosch te Gent. Hoevegebouwen uit de 17de tot 19de eeuw, met overblijfselen van de middeleeuwse schuur van de abdijhoeve van Nieuwenbosch. Grote hoeve met losse bestanddelen op een min of meer rechthoekig erf met oude linde, boomgaard en weiden, omringd door een brede walgracht. Ten noorden en ten oosten begrensd door een populierendreef.

Schaffensestraat (Diest)
Vermeld als slotkapel in 1211, verheven tot parochiekerk in 1253 en volledig ingewijd in 1288. Gebouw opgetrokken uit ijzerzandsteen van de Demerstreek.

Sint-Jansveld (Diest)
Op een oud kerkhof staat de door gras overwoekerde ijzerzandstenen ruïne van de Sint-Janskerk. In 1264 werd ze parochiekerk en van 1297 af collegiale kerk.

Hendrik Consciencestraat 1 (Diksmuide)
Parochiekerk toegewijd aan Sint-Wandregesilus, heropgebouwd in de jaren 1920. Georiënteerd bedehuis te midden van een kerkhof, deels afgezoomd door een smeedijzeren hekwerk met bakstenen pijlers (Hendrik Consciencestraat - Ommegangstraat) en deels omhaagd. Bewaarde arduinen grafmonumenten vanaf de tweede helft van de 19de eeuw.