Inventaris

Lozerstraat 8 (Kruisem)
Alleenstaand burgerhuis in beboomde tuin, van de straat afgesloten door ijzeren hekken tussen gepleisterde pijlers op arduinen voet. Voortuin met twee liggende leeuwen die toegangsdeur flankeren.

Lozerstraat 9 (Kruisem)
Dorpshuisje op de hoek met de kasteeldreef, vier + twee verbouwde traveeën onder zadeldak, uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Maldegemstraat 17 (Kruisem)
Begin 19de eeuw in bezit van F. Ghyselinck, midden 19de eeuw gebruikt. In 1889 rechterdeel van huis omgebouwd tot korenmolen, aangedreven met stoom. In 1928, na vernieling door storm en afbraak van de windmolen, inrichting van een mechanische maalderij. In de jaren 1930 en 1946, uitbreiding met nieuwe bloemmolens in nieuw gebouw parallel met de Maldegemstraat.

Markt 1 (Kruisem)
Oorspronkelijk gebouw van 1870-75 naar ontwerp van architect Theophile Bureau, opgetrokken in eclectische bak- en zandsteenarchitectuur met links de raadzaal, rechts café en woning en vredegerecht op de bovenverdieping.

Markt 25 (Kruisem)
Niet georiënteerde neogotische kerk met basilicale aanleg en noordelijke toren, naar ontwerp van de Kortrijkse provinciale architect Pierre Croquison en voltooid in 1855.

Melegemstraat 1 (Kruisem)
Zijdelings aan de straat palende boerenwoning met voortuin afgezet met rij boompjes. Dubbelhuis van zes traveeën onder zadeldak, in zijn huidige vorm uit het vierde kwart van de 19de eeuw.

Nederzwalmsesteenweg 12-14 (Kruisem)
Twee gelijkaardige rijhuizen van drie traveeën en twee bouwlagen onder doorlopend zadeldak, van circa 1900.

Neerrechemstraat 61 (Kruisem)
Hoeve met ten westen, boerenhuis van zeven traveeën onder zadeldak (pannen, nok parallel aan de straat) met oude kern, uit midden 19de eeuw.

Neerrechemstraat 65 (Kruisem)
Boerenhuisje op begraasd erf, vijf traveeën onder zadeldak (pannen, nok parallel aan de straat) met gewitte gevels op gepikte plint, uit midden 19de eeuw.

Nokeredorpstraat 13A (Kruisem)
De parochiekerk Sint-Ursmarus, teruggaand tot de 12de eeuw, fungeerde als begraafplaats voor de kasteelheren van Nokere. Het interieur van de kerk herbergt een uniek ensemble geschonken door de lokale kasteelheren. Het deels ommuurde en met haagbeuk en meidoorn omhaagde voormalig kerkhof omgeeft de kerk.