Inventaris

Brugsestraat 75 (Zedelgem)
Voormalige weefschool op de hoek met de Schoolstraat, in de volksmond de "Weefboeie" genoemd, gebouwen te dateren rond de jaren 1880-1890.

Burg. Jos. Lievensstraat 33 (Zedelgem)
Deze molenaarshoeve hoort historisch bij de Plaetsemolen aan de overkant van de straat. De voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen met molenaarswoning zijn vrijstaand gegroepeerd rondom een begraasd erf. Molenaarswoning al afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije (1571). De Ferrariskaart (1771-1778) toont drie U-vormig en vrijstaand opgestelde gebouwen. Bij de opmaak van het primitief kadasterplan (rond 1830) bestond de bebouwing uit een woonhuis met landgebouwen en de windmolen op een berg met bijbehorende rosmolen. Uitbreiding huis in 1830 en 1882. De molenaarswoning ten noorden van het erf met een 18de-eeuwse kern met uitbreidingen uit de 19de eeuw. De verankerde, lage en witgeschilderde baksteenbouw onder een zadeldak. Ten zuiden van het erf is de monumentale dwarsschuur van 1884 opgetrokken (zie opschriften in rechter zijgevel). Het verankerde, donkerbakstenen gebouw onder een zadeldak

Diksmuidse Heirweg 119 (Zedelgem)
Achterin en in bebost gebied gelegen landhuis met bijgebouwen. Voormalig buitengoed van de adellijke Brugse familie van Ockerhout uit de 18 eeuw. Huidig huis (nr. 119) eveneens pas afgebeeld op een kadastrale kaart (1808-1810) uit de Napoleontische periode, en is dus vroeg 19de-eeuws. Ingrijpend gerenoveerd en aangepast in de jaren 1970 wellicht met toevoeging van de dakkapellen en het portaal. Het huis is een lage, witbeschilderde en verankerde baksteenbouw boven gepekte plint en onder zadeldak (Vlaamse pannen). Huidig uitzicht hoofdzakelijk van circa 1880. Het rechterdeel (wellicht met de voormalige schuur met stalling), eventueel met oudere kern, heeft nog een aantal oorspronkelijke muuropeningen. Recente bijgebouwen.

Diksmuidse Heirweg 42 (Zedelgem)
Vrijstaande, lage boerenarbeiderswoning volgens kadastergegevens opgetrokken circa 1899. Dubbelhuis van drie traveeën in bruine, verankerde baksteen boven een grijsbepleisterde plint en onder zadeldak (mechanische pannen).

Eernegemsestraat 1 (Zedelgem)
Samenstel van verschillende gebouwen schuin tegenover de ingang van de kerk. Bestaande uit een lager hoekpand met café en rechts ervan een hoger volume gelegen op een terugwijkende rooilijn met taverne en clublokaal. Er is reeds in 1661 sprake van een huis met herberg op deze plek. In 1830 school in deze woning, die ook als bakkerij dienst doet.. Vanaf circa 1850 wordt een gemeenteschool opgericht en dient het pand niet langer om les te geven. Verscheidene veranderingen en uitbreidingen in 1879-1905. Vermoedelijk vanaf ca. 1905 functie als gemeentehuis. Kort na 1965 verhuist het gemeentehuis naar een nieuw gebouw Geheel van gebouwen, fasegewijs tot stand gekomen. Hoekhuis van zes/een/vier traveeën in bruine, verankerde baksteen onder zadel- en schilddak (Vlaamse pannen), met uitzicht van circa 1879. Ingang via de hoektravee, in de zijgevel een bewaarde winkelpui. Rechtervleugel van circa 1898 en 1905 in bruine baksteen boven een gecementeerde plint onder zadeldak (Vlaamse pannen).

Eernegemsestraat 39 (Zedelgem)
Beeldbepalend burgerhuis in de rij, op de hoek met Dorpwegel, oorspronkelijk een geheel vormend met Dorpwegel nummer 1. Voorheen uitgebaat als herberg "DEN HERT" zoals te zien op een foto van vóór 1910. Circa 1880 wordt door herbergier Pieter Maes de herberg op de Plaets opgetrokken en circa 1897 met een landgebouw uitgebreid. Gedeeltelijke reconstructie circa 1910. Breed huis van vijf traveeën in de bocht van de straat. Verankerde baksteenbouw onder zadeldak (zwarte, mechanische pannen) met beraapte gevel boven een grijsbeschilderde, bepleisterde plint.

Faliestraat 121 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen. Volgens kadastrale mutaties gelegen in de Baillus Hoek of Bailleus Hoek, waarmee de naamgeving van de hoeve misschien verband houdt. Staat wellicht op de Ferrariskaart (1770-1778). Staat in ieder geval op een kadastrale kaart (1808-1810) uit de Napoleontische periode met woonhuis ten noorden en schuur ten oosten van het erf en op het primitief kadasterplan (circa 1830) met dezelfde configuratie. Circa 1884 wordt het woonhuis uitgebreid en het bakhuisje ten zuiden van het erf bijgebouwd. Circa 1890 wordt een nieuw woonhuis tegen het oude huis (nu dienstdoend als stal) opgericht en de schuur uitgebreid of herbouwd. Verankerde, bakstenen gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse pannen) rond een onverhard en begraasd erf. Laag boerenhuis met dubbelhuisopstand, in de westgevel een arduinen gevelsteen. Schuurstalvolume aan de erfzijde. Bakhuisje met gewijzigde muuropeningen.

Faliestraat 99 (Zedelgem)
Achterin gelegen boerenarbeiderswoning te midden een gehuchtje, volgens kadastrale mutatieschetsen in de wijk Klythoek.

Groenestraat 112 (Zedelgem)
Lage woning aan de weg, gelegen in een ruime tuin, wellicht daterend uit het einde van de 19de eeuw met latere toevoeging van de dwarsvleugel. Verankerde baksteenbouw onder zadeldaken (mechanische pannen) en boven een gecementeerde plint met imitatievoegen. Het oorspronkelijke volume is herkenbaar aan de vijf linkertraveeën in bruine baksteen. Bij de uitbreiding (rode baksteen) werden de drie rechtertraveeën onder een hoger dak, aansluitend op de nieuwe dwarsvleugel aangebracht.

Groenestraat 20 (Zedelgem)
Voormalige onderwijzerswoning van de Zedelgemse gemeenteschool met nutsgebouwen. Beeldbepalend complex, daterend van 1878 en ontworpen door provinciaal architect Pierre Buyck. Symmetrisch dubbelhuis in neoclassicistische stijl, opgevat als een baksteenbouw van twee bouwlagen en drie traveeën onder schilddak. Kerselaar, prunus avium, in de noordoosthoek van de vroegere speelplaats.