Inventaris

Gaversstraat 59 (Deerlijk)
Hoeve, waarvan de recente naamgeving verwijst naar de nabijheid van de Gavers. Site weergegeven op de Atlas der Buurtwegen, maar in 1901 afgebroken en heropgebouwd met L-vormige opstelling, in opdracht van Astère Vercruysse. Het bakhuisje wordt bewaard. In 1930 wordt het woonhuis uitgebreid. Bakstenen boerenhuis aansluitend bij het langgestrekte type met geïncorporeerde stalvleugel rechts. Verankerde baksteenbouw met witgeschilderd parement op grijsgeschilderde plint.

Groenstraat 42 (Deerlijk)
Het bureel van weldadigheid, het huidige O.C.M.W, gaf in 1903 de opdracht om de oude hoeve te slopen en te herbouwen, waarbij de huidige opstelling ontstond. In 1930 wordt de schuur uitgebreid alsook het noordelijke volume dat nu aansluit bij het boerenhuis. Tevens wordt in het zuidoosten een kippenren opgericht. Nu, semigesloten hoeve met verankerde bakstenen hoevegebouwen onder pannen zadeldaken, gegroepeerd rondom onverhard erf gemarkeerd door bakstenen erfpijlers met ijzeren hek. Erf aan de straatzijde afgezet door populieren met betonnen kruis met Christusbeeld.

Heestertstraat 39 (Deerlijk)
Naam refereert naar het Santa Colommavelt gelegen ten zuiden van de hoeve en vermeld in het renteboek van de heerlijkheid Assche van 1634. Erfoprit gemarkeerd door twee bakstenen erfpijlers met ijzeren hek en beschaduwd door linde. Linker erfpijler met driehoekig muurnisje met Heilige Columba. Ten noorden, boerenhuis van zeven traveeën en één bouwlaag onder pannen zadeldak. Ten zuiden wagenhuis met dwars stalvleugeltje en ten oosten dwarsschuurtje.

Heestertstraat 71 (Deerlijk)
Afgebeeld op de Ferrariskaart (1770-1778) als hoeve met losse bestanddelen. U-vormig gegroepeerd rondom erf met centraal kleiner volume. Ten westen nieuw boerenhuis naar verluidt van 1929. Verzorgde, verankerde (sierankers) baksteenbouw onder pannen zadeldak. Pad naar boerenhuis gemarkeerd door kapel gedateerd "1949". Afgebroken bergplaatsen.

Hoogstraat 128 (Deerlijk)
Volume reeds weergegeven op het primitief kadasterplan (circa 1835). Volgens de kadastrale gegevens uitgebreid in 1905 in opdracht van dokter Hector Isebaert. Vermoedelijk kreeg het koetshuis dan haar huidig uitzicht. Thans is het koetshuis ingericht als winkel. Diephuis met bakstenen parement. Puntgevel doorbroken door twee rechthoekige vensters onder doorgetrokken I-balk.

Hoogstraat 130-136 (Deerlijk)
Voormalige woningen en weverij van de familie Ovelacq. Aangetrokken door de goedkope arbeidskrachten en vakmanschap van de Deerlijkse wevers wordt in 1853 een Belgische tak van het bedrijf Descamps-Ovelacq uit Roubaix, opgericht. In 1920 wordt de fabriek sterk uitgebreid. In 1945 worden het magazijn en de motorweverij kadastraal verenigd tot weverij. Voormalige conciërgewoning. Baksteenbouw van twee bouwlagen.

Hoogstraat 180 (Deerlijk)
Burgerwoning van circa 1900 met eenvoudige bakstenen lijstgevel aansluitend bij de neo-Vlaamse-renaissance, zie arduinen kruisvensters en topgevel.

Hoogstraat 184 (Deerlijk)
Kleine arbeiderswoning van circa 1900. Enkelhuis van twee traveeën en één bouwlaag onder mansardedak bekleed met leien en pannen.

Hoogstraat 35, 39-41, Nieuwstraat 3 (Deerlijk)
Klooster en school "Sancta Maria". Thans centrumschool "De Berk" en gemeentelijke BLO-school "Sancta Maria". De school is gegroeid uit de in 1871 opgerichte gemeentelijke meisjesschool. Vanaf 1876 wordt het onderwijs gegeven door de zusters van Sint-Vincentius à Paulo.

Kapel ter Rustestraat 38 (Deerlijk)
Deels vrijstaande woning van circa 1900. Verankerde baksteenbouw van anderhalve bouwlaag onder pannen zadeldak. Rechts aansluitende schuur.