Inventaris

Lotenhulle, Poeke (Aalter), Ruiselede (Wingene)
Dit gebied omvat het kasteeldomein van Poeke met een deel van de Poekebeekvallei stroomopwaarts en stroomafwaarts daarvan. Ook een deel van het dorp Poeke behoort tot het gebied. Het kasteeldomein bewaart kenmerken van een 18de-eeuws geometrisch park met stervormig drevenpatroon alsook 19de-eeuwse aanpassingen met landschappelijke vormgeving. Bij het domein sluiten voormalige pachthoeven aan, met bijhorende koutergebieden. De beekvalleien zijn kleinschaliger met kleine beekdalbosjes en knotbomenrijen.

Poeke (Aalter), Vinkt (Deinze), Aarsele, Kanegem (Tielt)
Dit gebied wordt gekenmerkt door een afwisseling van open zandleemruggen en smalle beekvalleien gelegen op de flank van de cuesta van Tielt. In het gebied zijn een vijftal kouters terug te vinden, akkercomplexen uit de 7de-12de eeuw. De bebouwing was verspreid in grote hofsteden die elk hun eigen kouter bewerkten. De Sint-Baafskouter hoorde bij het Groot Goed ten Broucken, de tweede kouter bij het Kasteelhof van Hames, de Lindekouter bij Goed te Vlinderghem, de Eeckhoutmolenkouter bij de Eeckhoutmolen die in de 19de eeuw verloren ging en de Artemeerskouter bij de Artemeersmolen. De lagergelegen gronden langs de Neringbeek-Reigerbeek waren kleinschaliger en vooral ingenomen door graslanden. In het open kouterlandschap waren verschillende windmolens ingeplant.

Bellemstation, Kraenepoelpad, Langestraat, Lotenhullestraat, Mariahovelaan, Meerkensdreef, Oude Gentweg, Waggebrug, Weitingstraat (Aalter)
Het gebied omvat de vijver Kraenepoel, met cottagevilla Cranenpoel. Aansluitend bevinden zich de Markettebossen met drevenlandschap en achtster. In het noorden ligt het kasteeldomein van Mariahove, via een dubbele dreef met de kleinschalige dorpskern van Bellem verbonden.

Aarschot, Gelrode (Aarschot), Betekom (Begijnendijk), Rotselaar, Werchter (Rotselaar), Tremelo (Tremelo)
De Demervallei van Aarschot tot Werchter is een belangrijk open ruimtegebied van Vlaanderen. Binnen de vallei zijn vele kleine reliëfverschillen die gevormd zijn in de historische riviervallei. Ook zijn er verschillende zandige opduikingen waar reeds in de steentijd bewoning was en waar op enkele plaatsen hoeves en later kastelen zich op vestigden: hoeve Nieuwland, Kasteel Nieuwland, Kasteel van Rivieren, Rega’s hof en het Bruggenhof. Ten zuiden van de vallei liggen enkele Diestiaanheuvels.

Aarschot, Langdorp, Rillaar (Aarschot), Diest, Kaggevinne, Molenstede (Diest), Averbode, Messelbroek, Testelt, Zichem (Scherpenheuvel-Zichem)
Het gebied omvat de Demervallei met overgangen naar rivierterrassen, getuigenheuvels en delen van de aanpalende beekvalleien. In het noorden werd de landduinenrij tussen Gijmel en Zavel mee opgenomen. Op de valleibodem komen talrijke donken en afgesneden en fossiele meanders voor. De Diestiaanheuvels ten zuiden van Molenstede zijn gesitueerd in het traditionele landschap ‘Demerland’. Terwijl Aarschot en Diest zich over de hele breedte van de Demervallei uitstrekken, zijn Langdorp, Messelbroek, Testelt en Zichem oude bewoningskernen aan de rand van de vallei. De valleibodem is nagenoeg onbebouwd.

Gelrode (Aarschot), Nieuwrode (Holsbeek), Wezemaal (Rotselaar)
Het noordelijke deel van het Hageland vormt het overgangsgebied tussen de zand- en de leemstreek en wordt gekenmerkt door zuidwest-noordoost georiënteerde ijzerzandsteenruggen. De Wijngaardberg is wellicht de meest gave berg. Markante terreinovergangen, droogdalen of ‘grebben’ en taluds kenmerken het gebied. De Wijngaardberg telt ook talrijke holle wegen die als landschapselement in de gehele zuidelijke leemstreek geregeld voorkomen. Op de uitgesproken zuid- of noordgerichte hellingen vormen zich allerlei warmte- en droogteminnende grasland-, heide- en bosvegetaties.

Langdorp (Aarschot), Herselt, Ramsel (Herselt)
De ‘Langdonken’ is gelegen op de overgang Kempen-Hageland. Door het weinig intensief gebruik bleef dit landschap gedurende eeuwen zo goed als ongewijzigd. Het natte gebied, bestaande uit moeras, bos en heide, werd pas tegen het eind van de 18de eeuw op grote schaal geschikt gemaakt voor landbouw. Aan de natste gebieden werd niet geraakt waardoor nog talrijke relicten van het oorspronkelijke landschap aanwezig zijn zoals broekbossen, vochtige heide, vennen, grachten en weilanden. Dank zij gradiënten van voedselarm naar voedselrijk en van matig nat tot zeer nat, herbergt dit landschap bovendien een rijke en waardevolle flora en fauna.

Aartselaar (Aartselaar), Hoboken, Wilrijk (Antwerpen), Hemiksem (Hemiksem)
Dit gebied is gelegen net ten zuiden van de stedelijke agglomeratie Antwerpen en wordt gekenmerkt door drie gaaf bewaarde kasteeldomeinen. Het kasteel ‘Klaverblad’ wordt omgeven door een domein met historisch stabiel loofbos. Het kasteel van Hemiksem, met goed herkenbaar omgracht landschapspark met een mooi drevenpatroon en historisch stabiel loofbos, is gelegen in het oosten. Het kasteeldomein Cleydael ligt ten zuiden hiervan. Dit vierkante waterkasteel, gelegen op een eiland gevormd door de splitsing van de Vliet, is omringd door een grasveld dat is afgesloten door een haag die de overgang vormt naar het omliggende bos. In het zuiden ligt de reliëfrijke vallei van de Vliet met rietland en aan de rand historische stabiel bos. De eerder gesloten kasteeldomeinen grenzen aan een open landelijk gebied met talrijke bomenrijen in het oosten van het gebied.

Aartselaar (Aartselaar), Kontich (Kontich)
Het landschap wordt gevormd door drie kasteeldomeinen, omgeven door een relatief gaaf bewaarde landelijke omgeving. De open ruimte binnen dit gebied is hoofdzakelijk in landbouwgebruik. Het Groningenhof/Kontichshof is een waterkasteel gelegen in de Mandoerse beek, omgeven door een omhaagd landschapspark. De Lillaarschans/Lillaarhoeve is een neoclassicistich kasteeltje, eveneens met ovale omgrachting en beboomd park. Het kasteel Solhof werd voor het eerst vermeld in de 15de eeuw. De huidige site werd aangepast eind 20ste eeuw, doch de basisstructuur bleef bewaard. Naast deze drie kastelen liggen in het gebied verschillende hoeven en omringende landbouwgronden. Het kan gekarakteriseerd worden als een coulissenlandschap en in het zuiden de Pannenbossen met rabatten.

Alveringem (Alveringem), Lo, Pollinkhove (Lo-Reninge)
Dit gebied omvat het agrarisch gebied ten zuiden van Alveringem. De oostelijke grens wordt gevormd door de Lovaart, vermoedelijk in de 12de eeuw gegraven in een zijvertakking van de Ijzer die een verbinding vormde tussen de bovenloop van de Ijzer en Veurne en aanleiding gaf tot het ontstaan van Fortem als vaartgehucht. De percelen tussen de Lovaart en de steilrand naar het plateau toe liggen veelal onder graslandgebruik. In de valleien treft men soms weilanden aan. Het overige landbouwgebied land is overwegend in gebruik als akkerland. Het landschap is nog vrij kleinschalig met veel landelijke bewoning, kleine onregelmatige percelen en oude wegenpatronen. Verspreid over het plateau liggen nog talrijke archeologische resten van verdwenen hoeves en kastelen, alsook van de voormalige kerk en pastorie van het gehucht Sint-Rijkers.