Inventaris

Dilbeek, Groot-Bijgaarden (Dilbeek)
Dit gebied strekt zich uit ten noorden van Dilbeek en omvat het Sint-Alenapark, de Wolfsputten en de Sint-Wivina-abdij, de Benedictinessenabdij omstreeks 1125 gesticht als priorij afhankelijk van de abdij van Affligem. Het complex omvat nog een aantal waardevolle abdijgebouwen en typische ingrediënten van een kloostertuin. De Wolfsputten danken hun ontstaan aan de ontginning van de kalkhoudende, fijnkorrelige Lediaan zandsteen. Verder omvat het gebied ook het Sint-Alenapark, begin 18de eeuw tegen de terreinhelling aangelegd.

Dilbeek, Itterbeek (Dilbeek)
Sint-Anna-Pede is een zeer landelijk gehucht in de directe omgeving van Brusselse agglomeratie. Ten zuiden van de dorpskern stroomt de Molenbeek of Pedebeek. Bijna haaks op deze vallei ligt een andere vallei waarin het Sint-Annakasteel gelegen is. De Sint-Annakerk en haar omgeving is een vertrouwd beeld dank zij het schilderij “De parabel der blinden” van Pieter Breugel de Oude dat hierop geïnspireerd is.

Dilbeek, Itterbeek, Sint-Martens-Bodegem (Dilbeek)
Het Begijnenborrebos behoort tot de rijkste en best ontwikkelde hellingsbossen uit het centrale gedeelte van Brabant.

Groot-Bijgaarden (Dilbeek)
Het kasteeldomein van Groot-Bijgaarden maakte deel uit van een groter geheel dat destijds eigendom was van de Sint-Baafs-abdij te Gent. Het is omgeven door een ringgracht, omvat bospartijen, terrassen, tuinen en een donjon. Ten zuiden van het kasteeldomein ligt het dorpsplein met o.a. de Sint-Egidiuskerk.

Sint-Martens-Bodegem (Dilbeek)
Sint-Martens-Bodegem is ontstaan uit twee afzonderlijke kernen, rond de kerk en de ‘borcht’ en wordt gekenmerkt door een vrij ongeschonden landelijke dorpskern. Vanaf de kerk is het vrije uitzicht bewaard gebleven. De Molenbeek en de Zibbeek of Plankenbeek vormen twee lineaire elementen die het gebied in noord-zuid richting doorlopen. Bomenrijen, alleenstaande bomen of boomgroepjes kenmerken de valleigronden. Op de hoger gelegen delen komen enkele taluds voor. Ten oosten van het kasteeldomein ligt een open agrarisch gebied. Het kasteeldomein heeft een landschappelijke vijver met bijhorend park.

Sint-Ulriks-Kapelle (Dilbeek)
Waar de Boterbergveldlos een scherpe hoek maakt, staat een solitaire zomereik. De holle boom markeert hier de administratieve grens tussen de gemeenten Dilbeek en Asse. Te midden van uitgestrekte akkerpercelen vormt deze boom een opvallend landschapselement dat van ver zichtbaar is.

Alenaborre, Kapelstraat 113 (Dilbeek)
19de-eeuwse kapel ter verering van Sint-Alena met twee kapellindes en gelegen op het einde van een lindedreef.

Bodegemstraat 316, 320, 320A (Dilbeek)
Neoclassicistisch landhuis met  aanhorigheden en oranjerie uit het midden van de 19de eeuw, teruggaand op een ouder landgoed met 'huis van plaisantie' dat na aanpassingen tussen 1811 en 1850 haar neoclassicistisch uitzicht kreeg; landhuis omgeven door een landschappelijk park van circa 8 hectare ter vervanging van een oudere axiaal-symmetrische eilandtuin. Het domein werd na 1940 gereduceerd en verdeeld in twee afzonderlijke domeinen.

Bruggeveldstraat 28-32 (Dilbeek)
Domein rond een L-vormig waterkasteel, gebouwd als 'huis van plaisantie' rond 1600 bij een watermolen met een historisch tuinperceel van 2 hectare. Het kasteel met koetshuis werd herbouwd rond 1750 en renaissancistisch gerestaureerd in 1928-1932 onder leiding van architect Paul Saintenoy. Toen werd ook de tuin historiserend heraangelegd overeenkomstig een 18de-eeuwse figuratieve kaart; monumentale onderaardse kelder met graatgewelf uit 1836 in het sterrenbos. De huidige molen dateert uit de 19de eeuw.

Brusselstraat 228-230 (Dilbeek)
Eclectische villa, gebouwd in 1907, gelegen in een beboomde tuin van 70 are. De villa bevindt zich ten westen van de kerk en de pastorie en ten zuiden van het kasteelpark van Groot-Bijgaarden. Ze is genoemd naar zijn bekendste eigenaar Alphonse Gosset, die het goed in 1920 kocht. De tuin aan de straatzijde wordt afgezet met een metalen hek op bakstenen muurtje en is toegankelijk via twee poorten tussen blauwe hardstenen pijlers. Ten westen van de villa voormalig bijgebouw met koetshuis en stallen.