Inventaris

Gellik (Lanaken)
Ten zuiden van het Albertkanaal in Gellik ligt een sterk vergraven terrein met de sporen van loopgraven in het microreliëf. Op het einde van de jaren 1930 kwam hier de Dekkingstelling tot stand, een bunkerlinie langs het Albertkanaal die deel uitmaakte van de Belgische verdediging tegen een invasie vanuit Duitsland.

Lanaken, Neerharen (Lanaken)
Het kasteel van Hocht en Hochterbampd zijn - enigszins geïsoleerd - gelegen nabij de Maas. Begin 19de eeuw werd hier parallel met de Maas de Zuid-Willemsvaart getrokken, in de jaren 1930 volgde de aanleg van het Verbindingskanaal Briegden-Neerharen. De smalle sluis van Neerharen oogt spectaculair gezien het hoogteverschil van bijna 10 m. Het kasteel van Hocht is in oorsprong een abdij, eind 12de eeuw gesticht door de heren van Pietersheim. De omgeving van de abdij-, nu kasteelsite, wordt ingenomen door akkers, (laagstam)boomgaarden en enkele weiden, hier en daar afgelijnd door bomengordels. Aan de overzijde van de Zuid-Willemsvaart ligt de uiterwaard Hochterbampd waarvan de naam verwijst naar de beemden (vochtige weilanden) van het voormalige Hocht. Delen van het gebied zijn laag gelegen zodat ze regelmatig overstromen bij hoogwater van de Maas.

Lanaken, Rekem (Lanaken), Opgrimbie (Maasmechelen)
De steilrand van het Kempisch Plateau doorsnijdt het gebied en overbrugt een hoogteverschil van 40m. Verschillende beken dwarsen het talud en creëren een grillig patroon. De beekvalleien worden gekenmerkt door alluviale elzenbossen en venige broekbosjes en relicten van viskweekvijvers en watermolens. In de aanwezige bosbestanden is de fase van planmatige bosaanleg nog duidelijk herkenbaar aan het dambordpatroon van paden en brandgangen. Zowel in de heide als in de naaldhoutaanplanten komen enclaves wintereik voor onder de vorm van hakhout, beperkte struwelen, houtwallen en afzonderlijke stoven. Het Pietersembos was jacht- en productiebos van de heren van Pietersheim. Vlakbij ligt het middeleeuwse burchteiland met ruïnes en restanten van drie slotgrachten. In de uitgestrekte naaldbossen werden in de 20ste eeuw dankzij hun groene karakter preventoria en sanatoria opgericht.

Lanaken, Rekem (Lanaken), Opgrimbie (Maasmechelen)
In de beekvalleien van de Asbeek en de Zijpbeek werden in het verleden talrijke visvijvers aangelegd in functie van de karperkweek. In de beekvalleien zijn nog elementen zichtbaar van het historisch netwerk van waterbouwkundige werken zoals wallen, dijken en grachten. Een aantal vijvers is nog steeds open water.

Lanaken (Lanaken)
Aarden redoute uit 1746-1748, waarschijnlijk door de Franse troepen aangelegd in de slotfase van de Oostenrijkse successieoorlog. De oorspronkelijk 0,75 ha grote redoute is opgebouwd uit wallen, een gracht, bastions met rechte flanken en een middenplein. De constructie vormt een vierkant van ongeveer 90 op 90m.

Rekem (Lanaken), Boorsem, Opgrimbie (Maasmechelen)
De vruchtbare Maasvallei heeft in de loop der tijden het ontstaan bewerkstelligd van talrijke nederzettingen, waarvan enkele uitgegroeid zijn tot een stedelijke kern, zoals Rekem. Restanten van de vroegere Maasmeanders zijn er herkenbaar zowel in de bedding van de Zijpbeek ten noorden, als ook in het landschap ten zuiden. Door zijn ligging aan de oude rivierloop heeft Rekem sinds de Late Steentijd een nagenoeg ononderbroken bewoning gekend. Tijdens de Middeleeuwen fungeerde de vrije rijksheerlijkheid Rekem, in 1356 tot baronie verheven, als een vooruitgeschoven grensversterking van het Heilig Roomse Rijk. Het werd uitgebouwd als versterkt stadje met een waterkasteel, marktplein, kerk en verschillende burger- en herenhuizen. De centrumfunctie verschoof na de 19de eeuw naar de westelijke steenweg. De Zuid-Willemsvaart sneed de stad af van het dorp Uikhoven.

Briegdenstraat (Lanaken)
De hoogstamboomgaard is gelegen in de Briegdenstraat te Veldwezelt (Lanaken). De noordelijke en westelijke zijde zijn begrensd door een afsluitingshaag van meidoorn.

Briegdenstraat (Lanaken)
De es is gelegen in de Briegdenstraat te Veldwezelt (Lanaken). Hij markeert de hoek van een voormalige hoogstamboomgaard.

Briegdenstraat 9 (Lanaken)
Voor de woning van de Briegdenstraat 9 staan twee gekandelaarde lindes. Deze werden aangeplant als welkomstbomen bij de toegang tot het voormalige erf. De lindes hebben omtrekken van 218 en 168 cm.

Daalbroekstraat 120 (Lanaken)
Op het domein van het Centrum Kinderzorg en Gezinsondersteuning Molenberg staan op het centrale grasplein enkele indrukwekkende stoven van zomereik (Querqus robur). Het betreft de oudste en grootste hakhoutstoven van zomereik in de regio. Dit exemplaar hier heeft een stamomtrek van om en bij de 8,3 meter. De stoof heeft 9 stammen waarvan de dikste, op 1,5 meter hoogte, een omtrek heeft van bijna 2,6 meter (meting is uitgevoerd in 2011).