Inventaris

Wijlegem 4 (Zwalm)
Aan de straatzijde van het erf, bij het Hof te Weylegem staan nog de restanten van een kaphaag bestaande uit haagbeuk en es, die door de jaren heen, al dan niet op natuurlijke wijze is aangevuld met meidoorn, bruine beuk, en vlier. De kaphaag is ongeveer 100 meter lang en is een landschapselement dat hier in de streek werd geplant in functie van het produceren van brandhout, geriefhout en loofvoedering. Naar verluidt is de haag aangevuld met plantsoen dat werd gesubsidieerd door de Provinciale Landbouwkamer (regeling Erfbeplanting). Van dit laatste kan gezegd worden dat deze actie met bruine beuk als soort en het toen beoogde eindbeeld afbreuk doet aan de erfgoedwaarden van dit landschapselement.

Wijlegem 9 (Zwalm)
Een erfafsluitingshaag aan de straatzijde in hoofdzaak bestaande uit meidoorn. Het betreft hier een scheerhaag bedoeld om indringing te voorkomen en om te verhinderen dat de dieren, met name het kleinvee, op het erf zouden uitbreken. Deze afsluitingen werden geplant in dichte plantafstanden en het gat in de haag werd dicht gemaakt door het inbrengen van takken (dode) en het invlechten van zijtakken (levende). Ze wordt tot twee maal toe per jaar geschoren.

Zavelputstraat 12 (Zwalm)
Een olmen afsluitingshaag bevindt zich aan de straatzijde van het erf en is, al dan niet op natuurlijke wijze, aangereikt met haagbeuk, haagliguster, sering en vlier. Het is een scheerhaag van ongeveer 1,5 meter hoog en heeft een lengte van 40 meter. Olm werd voor deze toepassing geprefereerd omwille van de zeer dichte vertakking vanaf de basis. Mits de haag goed onderhouden werd kon men hierdoor het kleinvee op het erf houden en werd indringing voorkomen. Olm wordt heden ten dage nog weinig aangeplant omwille van de olmenziekte. Het valt ons echter op dat de goed onderhouden scheerhagen van olm gezond zijn en niet belaagd worden door de olmenspintkever. Een verklaring is mogelijks dat de spintkever zwaarder takhout of stammen nodig heeft om zicht te vestigen.

Zavelputstraat 17 (Zwalm)
Achter de stallingen, tegen het gebouw, lag de 'messing' of mesthoop. Deze werd aan de zuidzijde begrensd door een rij van vijf gekandelaarde lindebomen. Deze werden als schaduwbomen aangeplant om uitdrogen van de mesthoop te voorkomen.

Zavelputstraat 17 (Zwalm)
Langs de westkant van een oude holle weg bevindt er zich een houtkant op een steil talud. De houtkant wordt er nog op traditionele wijze als hakhout onderhouden en heeft drie knotessen in de kop van het talud. Deze houtkant voorkomt erosie en stabiliseert het talud waarop zich zeer dicht bij de kop van het talud de hoeve bevindt. De knotessen worden periodiek gekapt en de houtkant wordt als hakhout beheerd, dit zijn traditionele beheersvorm met als doel het opbrengen van brandhout, ambachtshout, bouwhout, geriefhout en loofvoedering.

Moen (Zwevegem)
Het gebied ligt rond een gedeelte van het kanaal Bossuit-Kortrijk dat gegraven werd tussen 1857 en 1860 en verbreed in de jaren zeventig van de 20ste eeuw. Het kanaal diende voor het transport van steenkool naar Kortrijk en omgeving. Het snijdt door de interfluviale kam tussen Schelde- en Leiebekken. Het Sint-Pietersbrugje is een oud en klein ophaalbrugje met een stalen bovenbouw als ophaalmechanisme. Ter hoogte van dit brugje ligt nog een segment van het 19de-eeuwse kanaal dat veel smaller was. Het Orveytbos (voorheen ook Kraaibos genoemd) bevindt zich op het kleiig materiaal dat uitgegraven werd gedurende de verbreding van het kanaal in de jaren zeventig van de 20ste eeuw. In het oosten loopt de plaatselijk ingesneden spoorwegbedding, een restant van de vroegere spoorlijn Kortrijk-Avelgem-Ronse. Er zijn enkele waardevolle hoeves in het gebied.

Avelgemstraat 180 (Zwevegem)
Achter in de moestuin aansluitend bij de z.g. “Kasteelhoeve” (nr. 182) staat een nog mooi onderhouden Taxusprieel. Het is een ornamenteel object dat bestaat uit vier hoek elementen gevormd door getrapte blokvormen met op de top een halve bol als afsluiter. Centraal bevindt er zich een hoog cilindervormig deel, ook voorzien van een halve bol als koepelelement.

Banhout 1-4 (Zwevegem)
Parkbos en oud bosrelict van circa 25 ha, met resterende afsluitende haag, omgeven door dreven met ten noorden, kasteel nummer 2, voormalige hoeve met koetshuis nummer 1, recente woning met duiventoren en afhankelijkheden nummer 4, gelegen langs een dreef loodrecht aangesloten op de Vierkeerstraat en ten zuiden Boswachterswoning nummer 3. Historisch, ecologisch en landschappelijk waardevol bos, dat vermoedelijk sinds het midden van de 15de eeuw permanent bebost was. Relict van een uitgestrekt bossencomplex dat zich tot in de 12de eeuw uitstrekte tussen de alluviale vlakte van de Leie en de Schelde. Het kasteel wordt volgens de literatuur opgetrokken in 1854, de kadastrale legger vermeldt 1865. Neoclassicistisch kasteel, bepleisterd en beschilderd volume onder leien schilddak. Voorgevel van vijf traveeën en twee bouwlagen. Koetshuis, van 1853-1854, opgetrokken in natuursteen en getypeerd door lisenen. Aansluitend meermaals verbouwde hoeve, in kern teruggaand tot tweede helft 19de eeuw.

Bellegemstraat (Zwevegem)
Bij de Milanenkapel staat een beeldbepalende gekandelaarde kapellinde waarvan in de kroon vier zware en negen kleine gesteltakken vertakken.

Bellegemstraat 182 (Zwevegem)
Eén opgaande schietwilg staat links van de inrijpoort aangeplant. Het is een zéér oud gebruik om meestal twee bomen te voorzien bij de inkom van het erf. Men geloofde dat door de zuiverende werking van de bomen de bewoners op het erf beschermd werden van kwade invloeden.