Inventaris

Sint-Jacobsplein 3 (Diksmuide)
De pastorie met tuin, ten oosten aansluitend bij de Sint-Jacobskerk en het kerkhof, werd heropgebouwd in 1923-1924.

Sint-Veerleplein 10 (Diksmuide)
Pastorie gebouwd in 1921 naar ontwerp van de Antwerpse architecten Fernand de Montigny en Louis Somers. De voortuin is afgezoomd met een ligusterhaag en centraal een metalen hekje gevat tussen twee bakstenen pijlers.

Terheidedreef 1-7 (Diksmuide)
Kasteelsite Hof Ter Heyde, gelegen in bebost gebied en toegankelijk via de Terheidedreef. Het kasteel is opgebouwd uit vijf duidelijk te onderscheiden bouwdelen, namelijk de zuidelijke woontoren van circa 1350, het oostelijke hoofdgebouw en de noordelijke traptoren opklimmend tot de 15de eeuw, een westelijke voorbouw uit de tweede helft van de 19de eeuw, en een derde toren uit eind 19de eeuw. Bij het landhuis horen nutsgebouwen, uitgevoerd in rode baksteenbouw met een regionalistische inslag. Ten noorden aan de dreef ligt de laat 19de-eeuwse of vroeg 20ste-eeuwse boswachterswoning en aansluitend ommuurde moestuin met nutsgebouwen. Ten noordoosten van het centraal gelegen kasteel, laat 19de-eeuwse hoeve. Ten zuidoosten van het kasteel, laat 19de-eeuws koetshuis met stallingen en huis. Omringend park met restanten van walgracht, gazons, solitaire bomen en noordwaartse vista. Met dreven doorsneden bos ten noorden met bunkers uit WO I.

Zadelstraat 8 (Diksmuide)
Historische hoeve met omwalling. Recente naamgeving naar de "Bladelyncks hoek", refererend naar de familie Bladelin, die in de 14de eeuw onder haar leden diverse klerken en griffiers van de Kasselrij Veurne-Ambacht telde en hier tevens verschillende eigendommen bezat. Diep achterin gelegen, omwalde historische hoeve met losse bestanddelen U-vormig opgesteld rondom gekasseid erf met mestvaalt. Mogelijk teruggaand tot de twaalfde eeuw als ontginningssite. De omwalling is vandaag nog aanwezig en wordt gemarkeerd door een bomenrij langs beide oevers.

Bruggeveldstraat 28-32 (Dilbeek)
Domein rond een L-vormig waterkasteel, gebouwd als 'huis van plaisantie' rond 1600 bij een watermolen met een historisch tuinperceel van 2 hectare. Het kasteel met koetshuis werd herbouwd rond 1750 en renaissancistisch gerestaureerd in 1928-1932 onder leiding van architect Paul Saintenoy. Toen werd ook de tuin historiserend heraangelegd overeenkomstig een 18de-eeuwse figuratieve kaart; monumentale onderaardse kelder met graatgewelf uit 1836 in het sterrenbos. De huidige molen dateert uit de 19de eeuw.

Brusselstraat 228-230 (Dilbeek)
Eclectische villa, gebouwd in 1907, gelegen in een beboomde tuin van 70 are. De villa bevindt zich ten westen van de kerk en de pastorie en ten zuiden van het kasteelpark van Groot-Bijgaarden. Ze is genoemd naar zijn bekendste eigenaar Alphonse Gosset, die het goed in 1920 kocht. De tuin aan de straatzijde wordt afgezet met een metalen hek op bakstenen muurtje en is toegankelijk via twee poorten tussen blauwe hardstenen pijlers. Ten westen van de villa voormalig bijgebouw met koetshuis en stallen.

Brusselstraat 647-649 (Dilbeek)
Eclectisch landhuis uit neotraditionele bak- en zandsteen in ommuurd domein op het hoogste punt van Sint-Ulriks-Kapelle. Gebouwd in de jaren 1880 met vergrotingen uit de jaren 1930, omringd door een park van 7 hectare in laat-landschappelijke stijl. In het domein liggen nog verschillende bijgebouwen: ten noordwesten van het landhuis tegen de Brusselstraat ligt een voormalige aalmoezenierswoning, ten noorden ligt de voormalige oranjerie met stal en koetshuis, een voormalige duiventil ligt tussen het landhuis en de oranjerie, ten noordoosten werd circa 1960 een noviciaat opgericht, ten oosten het bijgebouw "les treize colonnes", verspreid in het zuidelijk parkgedeelte liggen nog twee vogelkooien, een bunker en een kapel.

Dorpsplein 5 (Dilbeek)
Kleine langgestrekte lemen hoeve aan het Dorpsplein tegen de Molenbeek ten zuidwesten van de dorpskom. Erf en aangrenzend weiland begrensd door geschoren meidoornhaag.

H. Moeremanslaan 8, 8A-B (Dilbeek)
19de-eeuws eclectisch landhuis met middeleeuwse steengroeve rondom, gelegen in een groot beboomd park, oorspronkelijk bijna 8 hectare, aangelegd rond 1880. Sinds 1953 rusthuis voor bejaarden in een gehalveerd park, met nieuwe gebouwen uit de jaren 1960, waaronder een moderne kapel en Lourdesgrot. Het park is toegankelijk via de H. Moeremanslaan waar nog één geblokte bepleisterde bakstenen pijler overblijft. Een tweede toegang bevindt zich aan het Bloemendal tussen twee geblokte ronde hardstenen zuilen. Het park bevat enkele bomen uit de 19de eeuw en een mooie rozenparterre.

Ijsbergstraat 1 (Dilbeek)
Eclectische villa van 1919, hoger gelegen op de hoek tussen de IJsbergstraat en de Ninoofsesteenweg, in een grote omringende tuin met koetshuis ten zuiden. Geuzebrouwer Ambroise Emile Eylenbosch (1861-1949) liet deze villa optrekken tegenover zijn brouwerij aan de overzijde van de Ijsbergstraat. De tuin van circa 50 are bevat nog resten van de oorspronkelijke beplanting.