Inventaris

Essendonk 3 (Essen)
Van het omgrachte en ommuurde gebouwencomplex rest nog het noordelijk deel. Het is toegankelijk via een boogbrug aan de oostzijde. In de zuidoosthoek bevindt zich een polygonaal torentje onder een naaldspits van leien. Het park bij de Oude Pastorij wordt gekenmerkt door hoge opgaande begroeiing van verschillende boomsoorten in de nabijheid van de walgracht of langs de rand van de grasvelden. Bij de ingang staan vier gekandelaarde lindes.

Achterstege 13 (Evergem)
Grote romantische villa in cottagestijl op terp in fraaie tuin met vijver voor en achter de villa, volgens de bewaarde plans gebouwd in opdracht van P. Delva, burgemeester, en naar ontwerp van architect F. Roussel in 1911.

Achterstege 9 (Evergem)
Buitenplaats gelegen in een mooi park met vijver afgesloten door een fraai ijzeren hek tussen arduinen pijlers, volgens De Potter en Broeckaert gebouwd in 1804 op de plaats van een kluis van een broeder-eremijt. Bakstenen huis van twee bouwlagen en acht traveeën onder zadeldak, met verankerde lijstgevel op een arduinen plint.

Belzeelsestraat 24 (Evergem)
Pastorie met tuin, naast de kerk en van de straat afgesloten door middel van gietijzeren afsluiting op muurtje met dito toegangshek. Bakstenen dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd circa 1912.

Burggravenlaan 12, 18 (Evergem)
Reeds vermeld in 1379 als landbouwnederzetting. In de jaren 1780 werd het kasteel heropgebouwd in zijn huidige vorm met behoud van de walgrachten rondom het park en rondom het kasteel. Kasteel, eertijds in een rechthoekige omwalling, gedempt in de jaren 1880, en een dienstgebouw aan de straatkant. Geschilderde lijstgevel van zeven traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak met twee dakkapellen. Voormalig wagenhuis van vijf traveeën onder zadeldak, uit de 19de eeuw.

Burggravenlaan 3 (Evergem)
Het oorspronkelijke kasteel in zijn dubbele omwalling wordt afgebeeld in A. Sanderus' Flandria Illustrata van 1641. Het huidige kasteeltje vertoont ondanks de 18de-eeuwse verbouwingen en de grondige restauratie van 1895 nog sterke gelijkenis met het oude kasteel zoals afgebeeld in het werk van Sanderus. Bak- en zandstenen gebouw met een voorbouw en een bijna parallel met de achterbouw van twee bouwlagen onder twee zadeldaken tussen zijtrapgevels. Voor het kasteel, twee tegenover elkaar staande dienstgebouwen onder zadeldak, uit de 18de eeuw. Het park evolueerde in de loop van de 19de eeuw naar een landschappelijke stijl waarin de gracht werd omgevormd tot vijver. De omwalling in het zuiden is niet meer volledig watervoerend, maar in reliëf nog waarneembaar

Eindeken 21 (Evergem)
Dekenij, gelegen in een ommuurde tuin met bakstenen poortomlijsting, vermoedelijk van circa 1850 onder leiding van J. Dauchot. Gebouwd in 1786 voor pastoor L. Driege naar ontwerp van prins Lobkowitz, bisschop van Gent en graaf van Evergem. Herenhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak met dakruitertje. U-vormig uitgebouwde beraapte voorgevel, verbouwd in 1849 door J. Dauchot. Ommuurde achtertuin met een vijver en bomenbestand met rode beuk en gewone esdoorn. Drie gekandelaarde zomerlindes en twee rode beuken langs een tuinpad in dolomiet.

Heffink 2 (Evergem)
De geschiedenis van het voormalige huys van plaisance met omwald opper- en neerhof gaat terug tot de 13de eeuw. Traditioneel bak- en zandstenen huis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak tussen zijaandaken met vlechtingen. Ten noordwesten, duiventoren met 220 woonnissen van het oude Goed ten Broeke. Het vierkant torentje van bak- en zandsteen van drie bouwlagen onder tentdak zou dateren uit midden 16de eeuw. Toegangsdreef van opgaande rode beuken.

Kapelhof (Evergem)
Rondom de diocesane bedevaartkapel van Onze-Lieve-Vrouw van Barmhartigheid van Stoepe bevindt zich een beboomd kapelhof met ommegang van vijftien bakstenen kapelletjes met de mysteries van Onze-Lieve-Vrouw in terracotta; geschonken na een miraculeuze genezing door J. Van Kerckvoorde in 1731. Bedevaartkerkje opklimmend tot de eerste helft van de 15de eeuw; meermaals vergroot en aangepast.

Kramershoek 1 (Evergem)
Pastorie met omgevende tuin, gelegen naast de kerk. Breedhuis van twee bouwlagen onder zadeldak, opgericht door L. Maertens in 1856 tegelijkertijd met de kerk.