Inventaris

Nieuwrode (Holsbeek), Wezemaal (Rotselaar)
Het noordelijke deel van het Hageland vormt het overgangsgebied tussen de zand- en de leemstreek en wordt gekenmerkt door zuidwest-noordoost georiënteerde ijzerzandsteenruggen. Deze waren op het einde van de 18de eeuw nog grotendeels bebost. Op het grondgebied van Rotselaar, deelgemeente Wezemaal liggen aldus ongeveer evenwijdig: de Heikantberg, de Middelberg, de Eikelberg, de Wijngaardberg en de Beninksberg. De Beninksberg is naast de Wijngaardberg één van de gaafste ijzerzandsteenheuvels en is weinig aangetast door weekendverblijven en dergelijke. Door de grote hoogteverschillen op korte afstand, komen er veel markante terreinovergangen, holle wegen en taluds voor in het gebied.

Gelrode (Aarschot)
De Wijngaardberg was tijdens het ancien régime grotendeels bedekt met bos, dat voornamelijk als middelhout werd beheerd. Door een te lage opbrengst en veranderingen in de houtbehoefte, werd het merendeel van de aanwezige loofbossen gerooid en vervangen door dennenbossen die een hoger rendement hadden. Dit gold ook voor delen van de Wijngaardberg. Van dit soort bossen zijn er slechts nog enkele percelen overgebleven op de heuvel, waarvan dit er een van de laatsten is.

Wezemaal (Rotselaar)
Dit droogdal is gelegen ten oosten van de Wijngaardberg op het licht hellende landbouwgebied. Het dal is diep ingesneden in het landschap en valt op doordat het droge dal begroeid is met bomen en de omgeving ervan eerder open is.

Gelrode (Aarschot)
Op de Beekweg leidt voorbij de bebouwing een onverharde landbouwweg zijwaarts. De weg maakt een bocht van 90 graden en loopt de oostelijke uitloper van het plateau van de Wijngaardberg op. De weg is hier ingesneden en loopt parallel met andere holle wegen zoals de Donkerstraat en de Parhofstraat. Op de Poppkaart wordt dit tracé aangeduid als 'Groenen weg' en doorkruist de akkerpercelen 'Aen den groenen Weg'. Deze weg maakt deel uit van het historisch netwerk van voetwegen en onverharde paden die vanuit Gelrode de Wijngaardberg opliepen in functie van de landbouwgronden daar en de verbinding maakten met het wegennetwerk richting Nieuwrode.

Pad naar 't Heilig Hart (Rotselaar)
Groot beeld naar ontwerp van C. Vande Capelle, staat op een hoge sokkel van baksteen met witte natuursteen, gedateerd 1926.

Donkerstraat (Aarschot)
De Donkerstraat is ongeveer 800 m lang en is grotendeels ingesneden als holle weg. De volledige weg is verhard en loopt tussen verscheidene akkers. De weg is afgebeeld op de kaart van Villaret (1745-1748) als toegangsweg vanuit Gelrode tot het uitgestrekte akkercomplex ten zuiden van het dorp.

Parhofstraat (Aarschot)
Deze holle wegen hellen af naar de Holsbeeksesteenweg en bevinden zich in het noordoosten van de heuvel. De onverharde wegen hebben een kronkelende vorm en lopen tussen verscheidene akkers. De wegen worden als holle weg afgebeeld op de Villaretkaart (1745-1748) en zijn ook zichtbaar op latere historische kaarten. Op de 19de-eeuwse Poppkaart wordt de huidige Parhofstraat aangeduid als ‘Holle straat’.

De Kluis (Aarschot)
Op de Holsbeeksesteenweg leidt net voor de brug met de E314 een asfaltweg naar het zuidwesten. De weg leidt naar de autostrade en loopt vervolgens parallel met de berm naar het westen. Het eerste deel van de weg is diep ingesneden op de uitloper van de zuidelijke flank van de Wijngaarberg en loopt tussen steile taluds. Op de Kabinetskaart van de Ferraris is te zien dat deze weg zich tussen de uitgestrekte akkers rond Gelderode slingert en doorliep naar het zuiden richting Nieuwrode. De holle weg vormde de belangrijkste verbinding tussen de dorpen Gelderode en Nieuwrode en passeerde halverwege dit traject langs de ontginning 'Rot'.

Wezemaal (Rotselaar)
Deze onverharde holle weg leidt de noordflank op van de heuvel en loopt tussen verscheidene boomgaarden. Historisch gezien vormde deze weg een belangrijke doorgang van de noordelijke flank naar de zuidelijke flank van de Wijngaardberg. Deze holle weg is afgebeeld op de kaart van Villaret (1745-1748) en op latere historische kaarten. Op de 19de-eeuwse Poppkaart wordt de weg aangeduid als ‘everveld weg’ naar de omliggende akkers van het Everveld die de weg doorkruiste.

Waterloosstraat (Aarschot)
Deze holle weg bevindt zich op de noordelijke flank van de Wijngaardberg tussen verscheidene akkers en biedt zicht op de Moedermolen. De weg is volledig verhard en bevat langs beide taluds boomsoorten als (knot)eik en robinia. De Waterloosstraat is afgebeeld op de Villaretkaart (1745-1748) als verbindingsweg tussen de gehuchten Vlasselaar en Gelrode, respectievelijk ten zuiden en ten noorden van de Wijngaardberg. Deze weg liep dwars over de akkers en kruiste het bos op de ‘Mont de Wesmael’ om weer uit te komen op de dorpskouter.