Inventaris

Erembodegem (Aalst), Hekelgem, Teralfene (Affligem), Denderleeuw, Welle (Denderleeuw)
De Wellemeersen en Kapellemeersen situeren zich op grondgebied van Welle en Erembodegem. Het is een voormalig hooiweidegebied met strookvormige bospercelen, aan beide zijden van de Dender gelegen. In de 20ste eeuw werden de hooiweiden door populierenaanplanten vervangen. De Sint-Amanduskapel met bron, aan de top van een steile helling ten oosten van de Kapellemeersen gelegen, groeide tot een bedevaartsoord uit.

Gijzegem, Herdersem (Aalst), Mespelare (Dendermonde), Denderbelle, Wieze (Lebbeke)
Het gebied omvat een groot deel van de historische meersen op de linker- en rechteroever van de gekanaliseerde Dender. Het bestaat uit aaneengesloten percelen gras- en weiland met drainagesloten, rijen knotwilgen en relicten van de Oude Dender. Aan de rand van de open meersen, op de iets hogere en dus droge gronden liggen de dorpen Mespelare, Denderbelle en Wieze die uitkijken over de Dendervallei. Het kasteeldomein van Wieze ligt in het zuiden van het meersenlandschap.

Jezuietengoed, Nieuwendam, Patersveld (Aalter)
Het in de jaren 1937-1946 afgesneden oude kanaalgedeelte situeert zich ten westen van het gehucht Aalterbrug en ligt ten zuiden van de eigenlijke rechttrekking. Het Oud Kanaal heeft een breedte van circa 30 meter en is ongeveer 2500 meter lang.

Alveringem (Alveringem), Lo, Pollinkhove (Lo-Reninge)
Dit gebied omvat het agrarisch gebied ten zuiden van Alveringem. De oostelijke grens wordt gevormd door de Lovaart, vermoedelijk in de 12de eeuw gegraven in een zijvertakking van de Ijzer die een verbinding vormde tussen de bovenloop van de Ijzer en Veurne en aanleiding gaf tot het ontstaan van Fortem als vaartgehucht. De percelen tussen de Lovaart en de steilrand naar het plateau toe liggen veelal onder graslandgebruik. In de valleien treft men soms weilanden aan. Het overige landbouwgebied land is overwegend in gebruik als akkerland. Het landschap is nog vrij kleinschalig met veel landelijke bewoning, kleine onregelmatige percelen en oude wegenpatronen. Verspreid over het plateau liggen nog talrijke archeologische resten van verdwenen hoeves en kastelen, alsook van de voormalige kerk en pastorie van het gehucht Sint-Rijkers.

Beveren, Hoogstade, Stavele (Alveringem), Roesbrugge-Haringe (Poperinge), Oostvleteren, Westvleteren (Vleteren)
Dit gebied wordt gestructureerd door de valleien van de Ijzer en de Poperingevaart. De Ijzer kent stroomopwaarts van Elzendamme een natuurlijk meanderend verloop in een diep ingesneden vallei. Door hun lage ligging zijn de aangrenzende gronden bij deze waterlopen zeer vochtig en kunnen ze bijna enkel als grasland gebruikt worden. Deze graslanden zijn door overstromingen, door hun historisch permanente karakter en door het hooilandbeheer floristisch en (avi)faunistisch zeer waardevol. De hoeves zich buiten de vallei, soms vlakbij de rand, en zijn omgeven door akkerland op deze drogere gronden. De kerken van Westvleteren, Beveren, Roesbrugge-Haringe en Stavele (in mindere mate) bevinden zich net boven de valleirand. Elzendamme zelf was dankzij haar gunstige ligging bij de samenvloeiing van Ijzer en Poperingevaart tijdens de middeleeuwen en later een bloeiende nederzetting.

Ruggeveldlaan 99, Vaartweg 360 (Antwerpen)
Van deze laat-middeleeuwse prefiguratie van watervoorziening bleef alleen deze kleine sectie bewaard, opklimmend tot 1490, alsook een 19de-eeuws stenen bruggetje nabij de Ruggeveldlaan.

Straatsburgdok (Antwerpen)
Kanaalsectie tussen Straatsburgdok en Amerikadok, gepland in 1910 en voltooid in 1935 met brugwachtershuisje.

Turnhoutsebaan (Antwerpen)
Het Rivierenhof is een landschapspark waarvan de oorspronkelijke inrichting met siertuinen, dreven, een spiegelvijver en zesvoudige beukendreef dateert uit het einde van de 18de eeuw. In 1921 werd het domein opengesteld voor het publiek en uitgerust met spel-, sport- en educatieve infrastructuur. Het Kasteel Rivierenhof klimt op tot de 16de-17de eeuw. Vermeldenswaardig zijn ook de Schranshoeve, het Stercxhof en het openluchttheater. Verder omvat het domein een restant van de Herentalse Vaart, die werd gegraven in 1490 en dienst moest doen als verbinding met Herentals en als waterbevoorrading naar Antwerpse brouwerijen. Het Rivierenhof heeft een behoorlijk bomenbestand en de verbinding met de vallei van de Grote Schijn is nog aanwezig.

Boekhoute (Assenede), Sint-Margriete, Watervliet (Sint-Laureins)
Inpolderingen uit de 17de en 18de eeuw deden het huidige geüniformeerd, vlak en open polderlandschap rond de Oesterput ontstaan. Het polderlandschap wordt gedomineerd door grootschalige akkers. De bewoning bleef schaars en beperkt tot historische rijnederzettingen en dijkhuisjes. De oorspronkelijke getijdengeulen zijn steeds verder verland maar de morfologie is nog herkenbaar aan de hand van het microreliëf in de graslandcomplexen. In de open polder zelf liggen enkele geïsoleerde hoeves die verantwoordelijk waren voor de ontginning van dit gebied. De Graaf Jansdijk werd opgericht op een pleistocene dekzandrug en vormt een natuurlijke grens tussen het relatief nieuwe polderlandschap en het houtland ten zuiden. Het Leopoldkanaal wordt gekenmerkt door hoge dijken met telkens een rij populieren en in het oosten de Notelaarsbrug.

Bossuit (Avelgem), Harelbeke (Harelbeke), Kortrijk (Kortrijk), Moen, Zwevegem (Zwevegem)
Kanaal tussen Schelde (Bossuit) en Leie (Kortrijk), oorspronkelijk gedolven in 1858-1860 en verbreed in het begin van de jaren 1970. Van de oude infrastructuur resteren nog het pomphuis in Bossuit, een brug in Moen, en sluizen en sluiswachterswoningen in Zwevegem en Kortrijk.