Inventaris

Brugsestraat 119 (Zedelgem)
Beeldbepalende ligging tegen de rand van de dorpskom en op de heuvelrug van Aartrijke. Op het primitief kadaster (circa 1830) staat hier al een hoeve getekend. Wellicht werd deze in de tweede helft van de 19de eeuw vervangen door huidige. Woonhuis (laatste kwart van de 19de eeuw; te dateren a.d.h.v. stijlkenmerken), schuur (1866) en stalling (1865) staan in U-vorm opgesteld rond een zeer ruim deels begraasd, deels geasfalteerd erf en deels aangelegd als tuin. Dubbelhuis van vijf traveeën in bruine, verankerde baksteen en met rijk uitgewerkte voorgevel. Middenrisaliet geflankeerd door verjongende steunberen met ingangstravee onder trapgevel; met moderne, contrastrijke aanbouw van 2003.

Brugsestraat 153 (Zedelgem)
Achterin gelegen voormalige en gerenoveerde hoeve met losse bestanddelen. De bebouwing gaat terug tot voor de opmaak van het primitief kadasterplan van circa 1830. Woonhuis, laag roodbakstenen (vernieuwd parement) huis onder zadeldak. Bijgebouw ten noordwesten van het woonhuis, wellicht oorspronkelijk een zomerkeuken. Rode baksteenbouw onder hoog, half schilddak en stal onder lessenaarsdak tegen de achtergevel.

Burg. Jos. Lievensstraat 33 (Zedelgem)
Deze molenaarshoeve hoort historisch bij de Plaetsemolen aan de overkant van de straat. De voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen met molenaarswoning zijn vrijstaand gegroepeerd rondom een begraasd erf. Molenaarswoning al afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije (1571). De Ferrariskaart (1771-1778) toont drie U-vormig en vrijstaand opgestelde gebouwen. Bij de opmaak van het primitief kadasterplan (rond 1830) bestond de bebouwing uit een woonhuis met landgebouwen en de windmolen op een berg met bijbehorende rosmolen. Uitbreiding huis in 1830 en 1882. De molenaarswoning ten noorden van het erf met een 18de-eeuwse kern met uitbreidingen uit de 19de eeuw. De verankerde, lage en witgeschilderde baksteenbouw onder een zadeldak. Ten zuiden van het erf is de monumentale dwarsschuur van 1884 opgetrokken (zie opschriften in rechter zijgevel). Het verankerde, donkerbakstenen gebouw onder een zadeldak

Diksmuidse Heirweg 1 (Zedelgem)
Deze hoeve speelde een belangrijke rol in de ontginningsgeschiedenis van het "Vloethemveld". In 1392 was er in deze omgeving al een landbouwuitbating, hoeve omstreeks 1430 vermeld. De oorspronkelijke omwalde hoeve brandde eveneens voor 1623 af. Eind 18de eeuw sprake van de hoeve "genaempt Noortweghe". Op de Ferrariskaart (1770-1778) staat de hoeve aangeduid met drie gebouwen ten zuidoosten van het erf, in de loop van de 19de eeuw vonden verbouwingen plaats. 19de-eeuws boerenhuis met lange zuidwestvleugel en geïncorporeerde stallingen eventueel met oudere kern. Woning met aangebouwde keuken en bakhuis in verankerde, witbeschilderde baksteen boven een gepekte plint, onder zadeldaken (Vlaamse pannen) en met recente muuropeningen. Monumentale schuur uit 1871 ten noorden van het erf in bruine, verankerde baksteen onder zadeldak (Vlaamse pannen). Een tweede schuur in de zuidhoek van het erf is opgetrokken in gele en rode verankerde baksteen onder zadeldak.

Dwarsstraat 1 (Zedelgem)
Hoeve met losse bestanddelen rond een begraasd erf. De site staat op de Ferrariskaart (1770-1778) met achterin gelegen woonhuis en landgebouw aan de straatkant. Circa 1870 wordt het woonhuis gewijzigd en het schuurstalvolume ten oosten van het huis toegevoegd.

Emmaüsdreef 6, Kasteeldreef 14, Rolleweg (Zedelgem)
Kasteelsite Emmaüs, oorspronkelijk met opperhof-neerhofstructuur. Het landhuis is een volume op rechthoekige plattegrond, van twee bouwlagen onder schilddak, met een uitzicht hoofdzakelijk van circa 1869 en 1957, maar eventueel in kern opklimmend tot de vroegste 17de of 18de-eeuwse bouwfase. Domein toegankelijk via de Emmaüsdreef, een dubbele eikendreef tot aan de toegang tussen hardstenen pijlers. Het landhuis is gelegen binnen een ruim park, gekenmerkt door twee waterpartijen met daarrond enkele markante bomen, open graslanden afgezoomd door een parkbos en een ijskelder. Het domein omvat eveneens een Lourdesgrot en kapel, oranjerie, ommuurde moestuin, hoeve en koetshuis.

Faliestraat 121 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen. Volgens kadastrale mutaties gelegen in de Baillus Hoek of Bailleus Hoek, waarmee de naamgeving van de hoeve misschien verband houdt. Staat wellicht op de Ferrariskaart (1770-1778). Staat in ieder geval op een kadastrale kaart (1808-1810) uit de Napoleontische periode met woonhuis ten noorden en schuur ten oosten van het erf en op het primitief kadasterplan (circa 1830) met dezelfde configuratie. Circa 1884 wordt het woonhuis uitgebreid en het bakhuisje ten zuiden van het erf bijgebouwd. Circa 1890 wordt een nieuw woonhuis tegen het oude huis (nu dienstdoend als stal) opgericht en de schuur uitgebreid of herbouwd. Verankerde, bakstenen gebouwen onder zadeldaken (Vlaamse pannen) rond een onverhard en begraasd erf. Laag boerenhuis met dubbelhuisopstand, in de westgevel een arduinen gevelsteen. Schuurstalvolume aan de erfzijde. Bakhuisje met gewijzigde muuropeningen.

Faliestraat 2 (Zedelgem)
Hoeve, gelegen op een spie-vormig perceel tussen de Kronestraat en de Faliestraat. Staat vermeld staat in de ommeloper van 1674. De vroegste afbeelding vinden op een kaart van 1761. Op de Atlas der Buurtwegen (1844) staan woonhuis, schuur en bakoven gegroepeerd rond het erf. oeve met losse bestanddelen rond een onverhard erf. Verankerde, bakstenen gebouwen met 19de-eeuws uitzicht onder zadeldak (mechanische en Vlaamse pannen). Woonhuis met bloktandfries onder de dakgoot en segmentboogvormige muuropeningen, beluikte vensters. Schuurstalvolume langs de Kronestraat.

Faliestraat 98 (Zedelgem)
Pachthoeve volgens zegsman een 'moerashuisje', horend bij het kasteel "Litterveld". Staat nog niet op de Ferrariskaart (1770-1778). Op het primitief kadaster (circa 1830) is bebouwing te zien. De eerste schets van 1847 en legger maken gewag van de bouw van een huis in 1838. In 1847 wordt de schuur bijgebouwd, in 1933 woning vergroot. Huisje en schuur gelegen in een bosrijke omgeving palend aan het kasteeldomein en met deels begraasd erf. Dubbelhuis met vroeg 19de-eeuws uitzicht. Witbeschilderde, verankerde baksteenbouw van anderhalve verdieping boven een gepekte plint en onder zadeldak (blauwe Vlaamse pannen). Schuur met geïncorporeerde stalling ten zuiden van het erf. Verankerde, deels witbeschilderde baksteenbouw onder zadeldak (blauwe Vlaamse pannen).

Halfuurdreef 28 (Zedelgem)
Toegankelijk via metalen hekken gevat in witbeschilderde bakstenen pijlers met gepekte plint en piramidale bekroning. Volgens kadastergegevens opgetrokken circa 1851 door dokter Antonius Herrebout uit Brugge.