Inventaris

Werken (Kortemark)
De historische dorpskern van Werken is gelegen op de grens van het laat-Romeinse/vroegmiddeleeuwse schorrengebied of overstromingsvlakte. De dorpskern omvat het mottekasteel De Hogen Andjoen met aansluitend de Sint-Martinuskerk. Ten zuiden en ten westen liggen graslanden die zich uitstrekken tot aan de Kalvebeek en de Handzamenvaart. De typische dorpsstructuur uit de middeleeuwen is hier bewaard is gebleven. 

Esenstraat (Kortemark)
Wederopbouwkerk van 1922-1924 naar ontwerp van architect Jerome Deboutte. Naar het westen georiënteerde vijfbeukige hallenkerk met transept, vijfzijdige apsis en rechte koorafsluitingen. Uiterste zijbeuken slechts drie traveeën breed. Ten zuidwesten, een sacristie op L-vormige plattegrond. Oosttoren op vierkante basis: met traptoren, portaal in de toren en aansluitende zijportalen. De omtrek van de kerk en de toegang zijn gemarkeerd door leilindes. Ten westen en ten noorden van de kerk zijn nog weilanden bewaard.

Handzameplein (Kortemark)
Georiënteerde kerk heropgebouwd in de jaren 1920 naar vooroorlogs model (toestand 1887-1894) naar ontwerp van architect Thierry Nolf. De kerk is omgeven door leilindes, grasperken en struikbegroeiing en bekiezelde paden.

Markt (Kortemark)
Parochiekerk toegewijd aan Sint-Bartholomeus. Zuid georiënteerde wederopbouwkerk van 1923-1925 naar ontwerp van bouwmeester Thierry Nolf. Driebeukige hallenkerk van zeven traveeën en acht traveeën voor middenbeuk, met dubbele transeptarmen en driezijdige apsidiale uitbouw. Zijbeuken met vlakke afsluiting. De vierkante toren onder zeszijdige torenspits bevindt zich op een onconventionele plaats, namelijk in de noordelijke oksel van de middenbeuk en de westelijke zijbeuk.

Pastoor D.Vanhautestraat (Kortemark)
Niet georiënteerde éénbeukige zaalkerk met driezijdige apsidiale uitbouw. Gebouwd als proosdijkapel in 1869-1871 in opdracht van Ludovicus baron Gilles de Pelichy, eigenaar van het voormalige Edewallegoed. Officieel erkend als parochiekerk in 1901.

Werkenplein (Kortemark)
Georiënteerde parochiekerk toegewijd aan Sint-Martinus. De kerk is historisch heropgebouwd na de vernielingen van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. De hallenkerk van voor de Eerste Wereldoorlog heeft een achtzijdige romaanse vieringtoren en gotische beuken en koor uit het begin van de 17de eeuw. Ook de noordelijke transeptgevel en een gedeelte van de westgevel bewaren romaanse sporen.

Dorp 6 (Kortenaken)
Voormalige gotische constructie uit de 16de eeuw. Het overige is neogotisch, onder meer de westtoren. Van de oude kerk bleef enkel het laatgotische koor met noordsacristie en vermoedelijk ook het noordtransept bewaard. In 1946 en ook meer recent werden herstellingen uitgevoerd.

Dorpsplein 5A (Kortenaken)
De kerk is gelegen op een heuvel en omgeven door het oude kerkhof met kerkhofmuur. Van de romaanse fase zijn geen bovengrondse elementen zichtbaar. De vergroting en restauratie van de kerk in 1906-1911 gebeurde onder leiding van architect Langerock. Daarbij werden de 16de-eeuwse elementen gerestaureerd.

Dorpsstraat 112 (Kortenaken)
Neogotisch gebouw uit de tweede helft van de 19de eeuw.

Kerkplein 9 (Kortenaken)
Kerk, opgetrokken in twee bouwcampagnes: polygonaal koor van kwartsiet uit de 16de eeuw behorend tot de Brabantse laatgotische stijl; ingebouwde westertoren en beuk van drie traveeën op pijlers met classicistische inslag uit 1794 en volgende.