Inventaris

Sint-Jansstraat 87 (Essen)
Moderne gotische kerk van 1943 en volgende naar ontwerp van architect Armand Van Kerckhoven; kerkhof aan oostzijde.

Spoorwegstraat 2 (Essen)
Station in eclectische stijl van 1901. Rechthoekig gebouw onder diverse bedaking, onder meer met ijzeren vorstkam.

Stationsstraat 180 (Essen)
Alleenstaand neoclassicistisch landhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder schilddak, aanleunende travee van één verdieping onder koepel, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.

Stationsstraat 32 (Essen)
Voormalige molenaarswoning Louis Aerden met ten noorden de romp van een stenen korenwindmolen, type bovenkruier (bergmolen) uit 1841 en ten westen bijgebouwen (maalderij en paardenstallen) rond een gekasseid erf.

Stationsstraat 70 (Essen)
Vrijstaande woning in Nieuwe Zakelijkheid van circa 1935 naar ontwerp van architect Jos Tuerlinckx.

Achterstege 13 (Evergem)
Grote romantische villa in cottagestijl op terp in fraaie tuin met vijver voor en achter de villa, volgens de bewaarde plans gebouwd in opdracht van P. Delva, burgemeester, en naar ontwerp van architect F. Roussel in 1911.

Belzeelsestraat 22A (Evergem)
Neogotische kerk opgetrokken uit baksteen in 1901-03 naar ontwerp van architect Van Hoecke-Peeters; tot parochiekerk verheven in 1907. Voltooiing van de Zuidtoren in 1911. Driebeukig basilicaal schip van vijf traveeën met hoger opgetrokken middenbeuk onder zadeldak, voorgeplaatste vierkante toren en polygonale doopkapel voor zuidgevel van zijbeuken, niet uitspringend transept, driezijdig afgesloten koor van twee traveeën naar het noorden georiënteerd.

Burggravenlaan 3 (Evergem)
Het oorspronkelijke kasteel in zijn dubbele omwalling wordt afgebeeld in A. Sanderus' Flandria Illustrata van 1641. Het huidige kasteeltje vertoont ondanks de 18de-eeuwse verbouwingen en de grondige restauratie van 1895 nog sterke gelijkenis met het oude kasteel zoals afgebeeld in het werk van Sanderus. Bak- en zandstenen gebouw met een voorbouw en een bijna parallel met de achterbouw van twee bouwlagen onder twee zadeldaken tussen zijtrapgevels. Voor het kasteel, twee tegenover elkaar staande dienstgebouwen onder zadeldak, uit de 18de eeuw. Het park evolueerde in de loop van de 19de eeuw naar een landschappelijke stijl waarin de gracht werd omgevormd tot vijver. De omwalling in het zuiden is niet meer volledig watervoerend, maar in reliëf nog waarneembaar

Doornzeelsestraat 147 (Evergem)
Villa van één bouwlaag naar verluidt van 1911, in eclectische stijl met opvallend deurrisaliet voorzien van een klein bordes tussen zuilen met bekronend balkonhek en een versierde halsgevel.

Doornzele Dries (Evergem)
Parochiekerk, gelegen midden Doornzele Dries met ten westen voor de kerk, het omhaagd kerkhof met neogotische calvariekapel. De huidige kerk dateert van 1952 en werd gebouwd onder leiding van architect H. Vaerwyck-Suys nadat de vroegere kerk was afgebrand. Moderne zaalkerk met schip van drie traveeën, licht uitspringend transept en rechthoekig koor met aansluitende sacristie.