Inventaris

Gaversesteenweg 512 (Merelbeke-Melle)
De pastorie, gelegen in een ommuurde pastorietuin, is van het type dubbel­huis met vijf tra­veeën en één bouw­laag. De beneden­verdieping van de woning bewaart bouw­spo­ren van de aange­pas­te oude kern, mogelijk nog uit de 17de of begin 18de eeuw. Na de verbouwing tot pastorie om­streeks 1767 on­der­ging het ge­bouw geen essentiële volu­mewij­zi­gingen meer. Er vonden wel nog lichte aan­pas­singen in de 20ste eeuw plaats.

Heusdenbaan 67 (Merelbeke-Melle)
Park waarvan de omvang, afgezien van een strook villakavels aan de Heusdenbaan, nog grosso modo overeenstemt met de begrenzing die het buitengoed in de tweede helft van de 18de eeuw bezat. Van de voormalige gebouwen rest nog de als kapel omgebouwde oranjerie.

Hundelgemsesteenweg 351 (Merelbeke-Melle)
Alleenstaand neoromaans dubbelhuis van twee bouwlagen en vijf traveeën, onder schilddak. Vermoedelijk evenals de kerk naar ontwerp van architect E. de Perre-Montigny, gebouwd in 1873. Aansluitende beboomde achtertuin.

Kalverhagestraat 7-9 (Merelbeke-Melle)
Eerste vermelding van het goed in 1429 maar in oorsprong als site met walgracht mogelijk nog ouder. Gemetste en gekasseide toegangsbrug en ijzeren toegangshek tussen vierkante hekpijlers met dekplaat en schamppaal. Bescheiden zomerverblijf in empirestijl, gebouwd eind eerste kwart van de 19de eeuw op de fundamenten van het vroeger speelgoed. Onderkelderd dubbelhuis van twee en een halve bouwlaag met plat dak en omgevend park. Landelijk bijgebouw, oorspronkelijke oranjerie, paardenstallen en koetshuis uit de eerste helft van de 19de eeuw, in de zuidwestelijke hoek van het park.

Melsenstraat 6 (Merelbeke-Melle)
Bakstenen pastorie van drie traveeën en twee bouwlagen onder een zadeldak, voltooid in 1877, in ommuurde tuin. De vooruitspringende middentravee geeft dynamiek aan de gevel net als de hoekpilasters, de friezen en de nissen. Aansluitend bij de pastorie een ommuurde tuin zonder specifieke aanleg. Een poortje geeft toegang tot het kerkhof. Aansluitend bij de straat een ouder volume dat verbouwd werd tot garage.

Munteplein 6 (Merelbeke-Melle)
Alleenstaande woning van het voor een pastorie gebruikelijke type dubbelhuis van vijf traveeën, aanvankelijk van één bouwlaag uit 1783; in 1858 verhoogd met een bovenverdieping, onder schilddak. De achterliggende pastorietuin bezit nog gedeeltelijk een bakstenen tuinmuur aan Rus­poel geleed door lisenen en van hardstenen dekplaten voorzien.

Oude Gaversesteenweg 86 (Merelbeke-Melle)
Huidig kasteel van drie bouwlagen ontstaan door diverse aanpassingen en uitbreiding van een mogelijk aanvankelijk rechthoekig gebouw, waarschijnlijk uit het midden van de 18de eeuw, waaraan de eenvoudige ontpleisterde bakstenen noordgevel van vijf traveeën mogelijk nog een herinnering bewaart. Bestaand rechthoekig kasteel in 1884-85 naar ontwerp van baron A. Verhaegen aanzienlijk vergroot door toevoeging ten zuidoosten van een dominant hoog bakstenen gebouw in de typische neogotische stijl van de Gentse Sint-Lucasschool. Vervallen tuinpaviljoen ingeplant op een heuveltje in de oostelijke hoek van het park.

Poelstraat 184, 188 (Merelbeke-Melle)
Gebouwd in 1875 op de grenslijn van Bottelare en Merelbeke met omgevend park. Neoclassicistisch kasteel van bak- en zandsteen met eclectische inslag; constructie van twee verdiepingen op souterrain met asymmetrische plattegrond door de in- en uitsprongen aan elke zijde van de rechthoekige basisvorm. Ten noordoosten van het kasteel de bijgebouwen van het kasteel.

Schelderodeplein 8-9, 8A (Merelbeke-Melle)
Het deels ommuurde kasteeldomein, met aanhorigheden in park met vijver, bevindt zich tussen de Gaversesteenweg en de Scheldemeersen, ten noordwesten van de kerk. Het kasteel uit 1865 is ontworpen door en voor oudheidkundige Florimond Van de Poele, in samenwerking met baron Jean Bethune. Het merkwaardige bakstenen kasteel met zijn sprookjesachtig voorkomen is in neogotische stijl opgericht naar patroon van de 15de-eeuwse Brugse gotiek. Het park werd aangelegd in landschapsstijl en dit volgens de mode en stijlkenmerken typerend voor de tweede helft van de 19de eeuw.

Varingstraat 23 (Merelbeke-Melle)
Het kasteeldomein de Varens omvat het kasteel, grotendeels omgeven door een waterpartij, in een landschappelijk park met typische afhangende bijgebouwen. Het kasteel verkreeg zijn huidig uitzicht voornamelijk in 1901-1902 bij de vergroting ervan door de toenmalige eigenaar, baron de Saint-Génois des Mottes. Het koetshuis met paardenstallen en het speelhuis werden in diezelfde jaren gebouwd. IJskelder naast de toegangsweg vooraan in het park, gebouwd circa 1816.