Inventaris

Zandstraat 13 (Berlare)
Haaks achter een recenter huis gelegen vroegere boerenarbeiderswoningen, gebouwd als cijnshuisjes in 1852; later samengevoegd tot één huis. Laag bakstenen gebouw van vijf traveeën onder pannen zadeldak met centrale schoorsteen.

Bertem, Boortmeerbeek, Haacht, Herent, Huldenberg, Kampenhout, Keerbergen, Kortenberg, Leuven, Oud-Heverlee, Overijse, Tervuren (Vlaams-Brabant)
Deel van de verdedigingslinie tussen Koningshooikt en Waver, gebouwd in 1939 om België te beschermen tegen een Duitse inval.

Bertem (Bertem), Veltem-Beisem, Winksele (Herent), Meerbeek (Kortenberg), Heverlee (Leuven)
De na de middeleeuwen gescheiden boscomplexen Bertembos en Eikenbos-Grevensbos zijn omringd door de typische Brabantse kouters. Oude verbindingswegen doorkruis(t)en het gebied met Zeventommen als knooppunt. Door zijn hoge ligging op Diestiaanheuvelruggen biedt Bertembos fraaie vergezichten langs colluviale dalletjes, droge depressies en holle wegen naar de omringende valleien van de Voer en de Molenbeek. Droge leemgronden hebben onder bos een dikke A-horizont. Langs hellingen en depressieranden dagzoomt tertiair substraat. De bosperimeter is sinds 1850 nagenoeg ongewijzigd. Sporen van een boswal en grensstenen bleven bewaard. Qua soorten en leeftijd van de boometage behoort Bertembos tot de rijkste en meest gevarieerde van de regio. De kerselaars behoren tot de oudste van België.

Bertem, Korbeek-dijle, Leefdaal (Bertem), Huldenberg, Loonbeek, Neerijse (Huldenberg), Heverlee (Leuven), Overijse (Overijse), Duisburg, Vossem (Tervuren)
Het leemplateau vormt een groot open landbouwgebied met geïsoleerde boskernen. Het plateau bestaat bijna uitsluitend uit akkers (kouterlandschap of zogenaamd open field landschap), terwijl de resterende oppervlakte wordt ingenomen door bosjes, holle wegen, bermen en graften. De valleihellingen hebben een overwegend gesloten karakter met bosjes, houtkanten en holle wegen. Met uitzondering van enkele beperkte zones van lintbebouwing langs de dwarswegen over het plateau ligt alle bebouwing aan de rand van het plateau. De dorpskernen zijn als een keten gelegen buiten het plateau, in de valleien, dwarswegen over het plateau verbinden de kernen in de valleien.

Korbeek-dijle (Bertem), Huldenberg, Neerijse, Ottenburg, Sint-Agatha-Rode (Huldenberg), Heverlee (Leuven), Oud-Heverlee, Sint-Joris-Weert (Oud-Heverlee), Overijse (Overijse)
De ‘Valleien van Dijle en Laan ten zuiden van Leuven’ beslaat zo’n 2067 ha. Het gebied omvat de vallei van de Dijle stroomopwaarts van Leuven tot aan de grens met Wallonië in Ottenburg, en de vallei van de Laan, van haar monding in de Dijle tot aan de taalgrens in Tombeek. De Dijle is een rivier met oeverwallen en komgronden en met een nog bijna natuurlijke, sterk meanderende loop in een vaak kleinschalig beemdenlandschap met bosjes en struwelen. De aanwezigheid van water in rivieren en vijvers en een grote variatie aan vegetaties met botanische waarde karakteriseren deze valleien die ook ornithologisch van groot belang zijn. Doorheen de valleien vind je kastelen, speelhoven, priorijen en vierkantshoeves, maar ook industrieel-archeologisch relicten van oude spoor- en tramwegen en een sanatorium met modernistische architectuur en tuinaanleg.

Leefdaal (Bertem)
De heerlijkheid Levedale stamt uit de 11de of 12de eeuw. Van de oorspronkelijke feodale burcht op de plaats van het huidige kasteel bleven twee ronde torens over en de oorspronkelijke donjon (15de eeuw). In de nabijheid van het kasteel dalen holle wegen af naar de vallei van de Voer. Daarlangs liggen een grote vijver en een verbouwd restant van een vroegere watermolen. In de tuinstructuur van Duchène zijn nog terrassen uit de barokke periode herkenbaar en aanplantingen uit de romantische periode. De beboste siertuin werd verlandschappelijkt met een ringpad. Het parkbos dat zich uitstrekt tot tegen de steenweg Leuven-Tervuren bevat nog een Romeinse grafheuvel. De band met het dorp is duidelijk merkbaar aan de kerkweg (beukendreef) die van het kasteel naar de van oorsprong Romaanse Sint-Lambertuskerk loopt.

A. Devriesestraat 2 (Bertem)
Les Marronniers is een classicistisch landhuis met bijgebouwen, U-vormig ingeplant en een bijhorend domein. Het werd kort na 1820 gebouwd door Franz Tielemans, geneesheer en oprichter van de koninklijke Filharmonie in Leefdaal. De familie Tielemans speelde een vooraanstaande rol in het dorp en bracht verschillende geneesheren en een burgemeester voort. Een andere benaming is Château des Olmes.

Beekstraat 3 (Bertem)
Het landhuis op L-vormige plattegrond heeft een kern die minstens dateert uit het begin van de 18de eeuw. Het pand maakt momenteel deel uit van een landbouwbedrijf met weidegronden, maar gaat terug tot een kasteeldomein dat al begin 18de eeuw aangelegd werd. De site zelf heeft waarschijnlijk een langere voorgeschiedenis. In 1899 noemt pastoor Bogaerts dit landhuis "het speelgoed" waarmee hij waarschijnlijk doelt op een "hof van plaisantie". Deze term werd in de 20ste eeuw overgenomen in heemkundige publicaties.

Blokkenstraat 12 (Bertem)
Gesloten hoeve uit 17de - 18de eeuw, met een hoge boerenwoning, schuur, stallen en bijgebouwen.

Boskee 9-11, Slagberg (Bertem)
Heerlijkheid Leven dale, vermeld in de 12de eeuw; van 1410 af eigendom der de Merodes. Feodale burcht ter plaatse van het huidige gebouw.