Inventaris

Kwadenplasstraat 12-16 (Destelbergen)
Omgracht kasteel in bijbehorend park met kasteelhoeve, bijgebouw en toegangspoort nabij de Ledebeek, in de noordwesthoek van de gemeente. In oorsprong zou de site met omgrachting opklimmen tot de vroege middeleeuwen. Ook de naam Notax wijst op de vroegmiddeleeuwse oorsprong. Begin 17de eeuw zou Notax heropgebouwd zijn tot een kasteel dat typologisch aansluit bij de bescheiden kastelen uit de eerste helft van de 17de eeuw. Gewit bak- en zandstenen kasteel van twee bouwlagen onder snijdende schilddaken en lage haakse westvleugel van één bouwlaag onder zadeldak.

Kwadenplasstraat 16 (Destelbergen)
Kasteelhoeve van Kasteel Notax, gesitueerd ten noorden van het kasteel. Toegangshek tot het voorerf links aansluitend bij de toegangspoort van het kasteel. IJzeren hek aan twee verschillende, gewitte bakstenen hekpijlers, rechts voorzien van een mijterboogvormig uitgespaard nisje met Onze-Lieve-Vrouwebeeldje achter ijzeren traliewerk. Boerenwoning van één bouwlaag en vijf traveeën met rechts aangebouwde stallen van drie traveeën, onder zadeldak, minstens opklimmend tot de 18de eeuw maar waarschijnlijk zelfs ouder.

Zevensterrede 5 (Destelbergen)
Hoeve met losse bestanddelen, uit midden 19de eeuw. Merkwaardige boerenwoning van één bouwlaag en drie traveeën onder zadeldak. Lang, gewit bakstenen bedrijfsgebouw met dwarsschuur met verhoogde schuurpoort, stallen en wagenhuis onder een steil zadeldak, uit de 19de eeuw. Achter het woonhuis: een afzonderlijk gewit bakstenen bakhuis uitgebreid met een berghok.

Stationsstraat 25 (Diepenbeek)
De eerste burcht, het Oude Hof bevond zich in de nabijheid van de Breemakker. In 1433 werd de vrijheerlijkheid Diepenbeek verdeeld tussen de families Schoonvorst en van Gaver enerzijds en de families van Horne en de Merode anderzijds.

Koning Albertstraat 12-18, 16A-B (Diest)
Het Sint-Elisabethgasthuis, vroeger Groot Gasthuis genaamd, bestaat sinds 1250 op haar huidige locatie. De klooster- en hoevegebouwen dateren uit de 17de eeuw, de apotheek werd in 1710 geopend en de kapel werd in 1780 heringericht. Het ziekenhuiscomplex werd herbouwd door het stadsbestuur tijdens het tweede en derde kwart van de 19de eeuw.

Beerst, Diksmuide, Kaaskerke, Keiem, Stuivekenskerke (Diksmuide)
Dit gebied omvat de Ijzervallei tussen Diksmuide en Stuivekenskerke met aansluitend enkele waardevolle graslandcomplexen en de historische kern van Stuivekenskerke. De Handzamevaart is één van de grotere zijbeken en mondt ter hoogte van Diksmuide in de Ijzer uit. De gekanaliseerde en rechtgetrokken Ijzer stroomafwaarts van Diksmuide heeft zeer lang onder invloed van de zee gelegen en is pas vanaf de middeleeuwen bedijkt geweest wat ontginning van aangrenzende gronden mogelijk maakte. In de ondergrond treft veenlagen aan die bedekt zijn door sedimenten van de latere overstromingsfasen. De Ijzer is langs weerszijden bedijkt maar vertoont nog een bochtig verloop met enkele meanders. De dijken dateren waarschijnlijk uit de 11de eeuw en worden her en der geaccentueerd door bomenrijen. De Ijzertoren en een voormalige maalderij vormen een opvallende bakens in de wijde omgeving.

Terheidedreef 1-7 (Diksmuide)
Kasteelsite Hof Ter Heyde, gelegen in bebost gebied en toegankelijk via de Terheidedreef. Het kasteel is opgebouwd uit vijf duidelijk te onderscheiden bouwdelen, namelijk de zuidelijke woontoren van circa 1350, het oostelijke hoofdgebouw en de noordelijke traptoren opklimmend tot de 15de eeuw, een westelijke voorbouw uit de tweede helft van de 19de eeuw, en een derde toren uit eind 19de eeuw. Bij het landhuis horen nutsgebouwen, uitgevoerd in rode baksteenbouw met een regionalistische inslag. Ten noorden aan de dreef ligt de laat 19de-eeuwse of vroeg 20ste-eeuwse boswachterswoning en aansluitend ommuurde moestuin met nutsgebouwen. Ten noordoosten van het centraal gelegen kasteel, laat 19de-eeuwse hoeve. Ten zuidoosten van het kasteel, laat 19de-eeuws koetshuis met stallingen en huis. Omringend park met restanten van walgracht, gazons, solitaire bomen en noordwaartse vista. Met dreven doorsneden bos ten noorden met bunkers uit WO I.

Zwarte Dreef 1 (Diksmuide)
De site gaat terug op een belangrijke opperhof-/ neerhofsite met achtvormige omwalling, aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Gaat mogelijk terug op het kasteel met kasteelhoeve aangeduid op de gravure in de "Flandria Illustrata" (1641) van Sanderus. Voor de Eerste Wereldoorlog bevond zich op de site nog een kasteel. Tijdens de oorlog wordt de site vernield: een Duitse prentbriefkaart van 1916 toont het kasteel reeds vernield, doch een torentje is nog duidelijk herkenbaar.

de Heetveldelaan 6 (Dilbeek)
Voormalig neerhof horend bij het kasteel van Dilbeek dat in de 19de eeuw sterke aanpassingen onderging en in 1889 een nieuwe eclectische aankleding kreeg mogelijks naar ontwerp van architect Jean-Pierre Cluysenaar.

Gemeenteplein 1, de Heetveldelaan 6-12 (Dilbeek)
Centraal in de gemeente Dilbeek en ten noorden van de dorpskern met de kerk bevindt zich het voormalige kasteelpark dat dienst doet als gemeentepark met ten zuiden in het park de Sint-Alenatoren als overblijfsel van een voormalige waterburcht.