Inventaris

Ronsesestraat 226 (Brakel)
Hoeve met gesloten aanleg, naar verluidt voor 1925 tevens een afspanning. Bakstenen hoevegebouwen onder snijdende zadeldaken, als semigesloten hoeve opgericht circa 1845, in het derde kwart van de 19de eeuw door uitbreiding gewijzigd tot gesloten hoeve.

Ronsesestraat 265 (Brakel)
Het Hof ten Bossche is een imposante historische hoeve, die zich situeert in een landschappelijk opmerkelijke omgeving in de zuidwestelijke uithoek van Opbrakel, op de hoge kouterrug nabij het Brakelbos. De geïsoleerde hoevesite is vanuit het westen bereikbaar via een tot voor de hoeve lopende gekasseide toegangsweg waarvan het tracé minstens opklimt tot de 17de eeuw. De kasseiweg passeert langs een bijhorende boomgaard en lager gelegen vijver. De gesloten configuratie van de overwegend gewitte bakstenen hoevegebouwen op gepikte plint gaat minstens terug tot het midden van de 17de eeuw, omvat een architecturaal waardevol gebouwenbestand uit de 17de eeuw, de jaren 1790-1791, 1793 en 1805.

Rovorst 56 (Brakel)
Grote gesloten hoeve met fraai volume, overhoeks ingeplant aan de straat tegenover markerende rij van vier linden. Bakstenen gebouwen met vrijwel vierkante aanleg onder snijdende zadeldaken met twee afgewolfde uiteinden, uit de eerste helft van de 19de eeuw, wellicht in het vierde kwart van de 19de eeuw uitgebreid. Ruime gekasseide binnenplaats met centrale mestvaalt.

Rovorst 6 (Brakel)
Achterin gelegen boerenwoning van zes traveeën en anderhalve bouwlaag, onder zadeldak, uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Met gras begroeid voorerf met laag driedelig ijzeren toegangshek.

Sieregem 1 (Brakel)
Voormalige kloosterhoeve van de abdij van Ename, reeds vermeld van in de 16de eeuw. Grote bakstenen hoeve van het semigesloten type met ruim gekasseid binnenerf. U-vormig aaneensluitende lange bakstenen bedrijfsgebouwen overwegend uit de tweede helft van de 19de eeuw. Boerenburgerhuis van twee bouwlagen onder zadeldak, vervangen in 1911.

St.-Franciscusstraat 2, 2A (Brakel)
Voormalig moederhuis van de congregatie der zusters penitenten van Sint-Franciscus van Assisi van Opbrakel. Oudste gebouwen teruggaand op het vroegere baljuwhuis in het middelste deel van U-vormig aangelegde deel van het klooster: in de naar het zuidoosten gerichte lijstgevel herkenbaar aan de heden verdiepte spiegelboogdeur met fraai uitgewerkte hardstenen omlijsting typerend voor de tweede helft van de 18de eeuw; vermoedelijk voorheen een dubbelhuis van één bouwlaag en zeven traveeën. Kloosterhoeve, voornamelijk van circa 1925 en nog 19de-eeuws deel. Door meerdere aanzienlijke uitbreidingen onder andere in het derde kwart van de 19de eeuw (1874), in de jaren 1890, groeide het klooster uit tot een gebouwencomplex palend aan de pastorietuin met hoge kloostertuinmuur aan Holenbroek.

St.-Liebertusdreef 11 (Brakel)
Semigesloten bakstenen hoeve; links aansluitend breed ijzeren hek aan bakstenen hekpijlers met gekasseide oprit; grotendeels gekasseide binnenplaats. Verankerde en gewitte bakstenen boerenwoning van zes traveeën, onder zadeldak, met overwegend uitzicht uit de eerste helft van de 19de eeuw. Achteraan aansluitend gewit bakstenen bedrijfsgebouw met onder meer stallen, onder pannen zadeldak.

St.-Sebastiaansplein 6, 6A (Brakel)
In de zuidoostelijke pleinhoek, aan het kerkhof palende grote gesloten hoeve. In 1866 in oriëntatie gewijzigde boerenwoning uitgebreid tot huidig volume van twee verdiepingen voorzien van poorttravee met brede doorrit links; straatgevel van boerenburgerhuis vroeger beraapt doch in 1962 aangepast en binnenshuis vernieuwd.

St.-Ursmarsstraat 16 (Brakel)
Grote gesloten hoeve, gedeeltelijke aanpassing en vergroting uit het derde kwart van de 19de eeuw van hoeve met losse bestanddelen die zou opgericht zijn in 1792. Bakstenen boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak. U-vormig tot een geheel aaneensluitende lange bakstenen bedrijfsgebouwen, met uitzicht van de tweede helft van de 19de eeuw doch waarschijnlijk nog deels uit eind 18de eeuw. Circa 1950 ingebouwde oudere wegkapel, mogelijk opklimmend tot het vierde kwart van de 19de eeuw.

St.-Ursmarsstraat 20 (Brakel)
Melding reeds in 1622 van een omwalde oude pastorie met brouwerij. Huidige pastorie voornamelijk uit de 18de eeuw, gelegen ten noordwesten naast de kerk met symmetrisch in U-vorm aangelegde gebouwen. Kleine binnenplaats met ten westen van het woonhuis, ten zuiden en ten noorden lage bijgebouwen uit het derde kwart van de 19de eeuw en ertussen ten oosten, tuinmuur grenzend aan het kerkhof. Ruime ommuurde pastorietuin ten zuiden en westen.