Inventaris

Bornem, Weert (Bornem)
Dit gebied omvat een zo goed als ongeschonden, 13de-eeuws, grotendeels gesloten, Scheldelandschap dat doorkruist wordt door oude dijken en wegstructuren. Centraal loopt van noord naar zuid de Oude Schelde, met nog goed bewaarde mechanische sluis, als dominant structurerend element. Langs de zuidgrens van deze oude Scheldearm ligt het neogotische kasteel van Marnix van St.-Aldegonde met bijhorend gaaf, hoofdzakelijk bebost, domein met eendenkooi en gekenmerkt wordt door een rastervormig dreven- en afwateringspatroon. Ten noorden van de Oude Schelde is het landschap meer open en heeft men een afwisseling van weilanden en populieraanplanten, gekenmerkt door talrijke vijvers. Typisch in het gebied is de verspreide kleinschalige bebouwing uit tweede helft 19de en begin 20ste eeuw.

Bornem, Hingene (Bornem)
Het gebied is een gaaf bewaard polderlandschap langs de Schelde dat langs de zuidrand wordt geflankeerd door een waardevol kasteeldomein. Het domein d’Ursel werd reeds in 1120 vermeld als omwalde hoeve, het huidige kasteel gaat terug tot de periode 1756-1769 toen een adelijke zommerresidentie werd gebouwd als vervanging van een 16de-17de eeuws gebouw. Het kasteelpark evolueerde van een economisch-agrarisch domein in de 16de eeuw naar een reainaissancetuin in de 17de eeuw, tot een landschappelijke tuin die in 1883 werd aangelegd naar ontwerp van Keilig. Binnen het gebied ligt verder het landelijke gehucht Buitenland bekend om de teelt van wijmen en is verder een complex van bossen en polders. Plaatselijke komt een hoge dichtheid aan perceelsbeplantingen voor. De perceelsstructuur en het dijken- en wegenpatroon van dit landschap is historisch stabiel.

Bornem (Bornem), Liezele, Puurs, Ruisbroek (Puurs-Sint-Amands), Blaasveld, Willebroek (Willebroek)
Duitse bunkerlinie van de 'Stellung Antwerpen', tijdens de Eerste Wereldoorlog aangelegd tussen Bornem en Blaasveld (Willebroek).

Mariekerke (Bornem), Baasrode, Grembergen (Dendermonde), Moerzeke (Hamme), Sint-Amands (Puurs-Sint-Amands)
De polders van Vlassenbroek en Kastel bestaan uit alluviale gronden in een bochtig traject van de Schelde. De Roggeman is een historische Scheldegeul opgevuld met zandig en lemig materiaal. Het gebied ligt op de rand van een oostelijke uitloper van de Vlaamse Vallei met ten westen de stuifzandrug van Grembergen. Vanaf de 13de eeuw werden de broeken ingedijkt en omgezet in vruchtbaar weiland. Op de hoogste delen werden polders ingericht met smalle en langwerpige percelen en een slotennetwerk. Door gebrek aan onderhoud evolueerden de grienden op de schorren naar wilgenhakhoutbosjes. De hooilanden werden in veel gevallen opnieuw rietvelden. In Vlassenbroek en Sint-Amands is het oorspronkelijk karakter van de bebouwing nog vrij gaaf bewaard gebleven met de parochiekerken aan de Schelde, de kaaien en de vissershuisjes. Op de Schelde zijn nog enkele historische overzetten actief.

Appeldijkstraat 3 (Bornem)
Opklimmend tot eind 18de eeuw; in 1854 verhoogd met één bouwlaag naar ontwerp van de provinciale architect J. Schadde.

Appeldijkstraat 5 (Bornem)
Parochie sedert 1783, voorheen afhankelijk van Temse. Bouw van een sobere bakstenen kerk in 1787; sterk vergroot in 1859 naar ontwerp van provinciaal architect J. Schadde. Het omhaagde kerkhof ligt ten oosten en zuiden van de parochiekerk.

Bareldreef 3 (Bornem)
Duitse observatiepost uit de Eerste Wereldoorlog, opgetrokken als onderdeel van de 'Südabschnitt'.

Barelstraat, Kluisstraat (Bornem)
Tussen de Barelstraat en de Kluisstraat loopt een onverharde dreef met aan weerszijden een rij jonge opgaande Hollandse lindes.

Barelstraat 22 (Bornem)
Intacte kleinschalige dorpswoning vermoedelijk van circa 1844.

Barelstraat 228 (Bornem)
Fort, deel uitmakend van de Hoofdweerstandsstelling, waartoe beslist werd in 1906 en waarvoor de werken startten in 1907. Het Fort van Bornem werd als laatste in de rij opgetrokken.