Inventaris

Opbrakel (Brakel)
Het Brakelbos is een 18de-eeuws boscomplex van vooral beuk als hooghout en gekenmerkt door rechte exploitatiewegen. Ten oosten daarvan loopt de Sassegembeek met hoofdzakelijk regelmatige, kleine percelen meers met perceelsrandbegroeiing. Het Brakelbos ligt op een getuigenheuvel uit het Diestiaan en langs de valleiwanden zijn er verschillende tertiaire ontsluitingen van klei en zand. Er zijn sporen van zavelputten en ijzerzandsteenwinning. De heuvels tellen verschillende bronbossen met bronamfitheaters die de talrijke beekjes voeden waaronder de Sassegembeek-Molenbeek. De vierkantshoeve Hof ten Bossche en het Hof te Fransbeke aan de rand van het bos zijn twee historische ontginningshoeven van de middeleeuwse heerlijkheid Opbrakel.

Zegelsem (Brakel), Sint-Kornelis-Horebeke, Sint-Maria-Horebeke (Horebeke), Maarke-Kerkem, Schorisse (Maarkedal), Mater (Oudenaarde)
Dit gebied strekt zich over het grondgebied van de gemeenten Brakel, Horebeke en Schorisse uit. Het omvat de bronhoofden van de Maarkebeek (Krombeek) en een deel van de loop van de Maarkebeek. Het heuvelig karakter van dit gebied wordt veroorzaakt door de sterke erosiewerking van talrijke kleine waterlopen. Het bodemgebruik bestaat hoofdzakelijk uit een afwisseling van bossen en graslanden. Er zijn talrijke zichten op de omgeving.

Brusselsestraat 100-102, Toepkapelstraat 11 (Brakel)
Afgesloten parkdomein van circa 28 hectare op heuvelflank, in opdracht van F. Hoebeke aangelegd om de zuiverheid van het bronwater van de Top Bronnen te verzekeren, palend aan domein van Kasteel van de Top Bronnen en gelijknamig bijhorend bedrijf. Landschappelijke tuin met typische pittoreske aanleg, met veelheid aan boomsoorten en bouwkundige elementen.

Koningsweg (Brakel)
In de vallei van de Sassegembeek, ter hoogte van een noordelijke uitloper van het Brakelbos ten zuidwesten van Opbrakel, bevindt zich een cluster van knotbomenrijen en houtkanten.

Plaatsbeek (Brakel)
Rechthoekige bakstenen kapel uit 1855 onder overstekend pannen zadeldak met verhoogde voorgevel eindigend op gedrukte klokvormige top met voluten op hoge pilasters; bekronend decoratief ijzeren kruis. In de wegberm van voetweg Dries: gemetste bakstenen bronput vooraan afgesloten met houten luik.

Willemsveld (Brakel)
Het kwelgrasland en de beplanting liggen tussen Brakelbos en een extensief gebruikt wandelpad ten zuidwesten van Opbrakel. Centraal in de weide ontspringt er een bron. Het microreliëf in het grasland is nog goed zichtbaar.

Brasschaat (Brasschaat), Kalmthout (Kalmthout), Kapellen (Kapellen), Stabroek (Stabroek)
Het gebied is gelegen op een helling die de overgang vormt van de laaggelegen Scheldepolders naar de hoger gelegen Kempen en vertoont dus kenmerken van beide gebieden. Het westen wordt gedomineerd door landbouwgronden. Centraal wordt het gebied ingenomen door een sterk bebost landschap dat in het oosten begrensd wordt door het militaire Kamp van Brasschaat en het heidegebied van het Klein Schietveld. De talrijke waardevolle kasteelparken zijn veelal gesitueerd langs de grote(re) wegen. In het noorden van dit gebied komen relicten van de militaire verdedigingsgordel rond Antwerpen voor, die werd uitgebouwd door Belgen (voor beide wereldoorlogen) en Duitsers (tijdens de Eerste Wereldoorlog). Deze verdedigingslinies werden dwars door het bestaande landschap aangelegd en vormen een duidelijk herkenbare lineaire structuur die het hele gebied van west naar oost doorkruist.

Brasschaat (Brasschaat), Brecht (Brecht), Loenhout, Wuustwezel (Wuustwezel)
Het Groot Schietveld is ontstaan als gevolg van de evolutie van artillerie. In eerste instantie werd het Klein Schietveld opgericht als een legerkamp in 1820, dit gebied werd systematisch vergroot tot het in 1859 ca. 415ha besloeg en 4km diep was. Het vliegveld dateert van 1911. Omdat de kanonnen veel verder dan 4 kilometer konden schieten, was er behoefte aan een groter schietterrein waarvoor vanaf 1888 opnieuw gronden werden aangekocht zodat het in 1894 ca. 1170ha besloeg en ca. 10km lang was. Het gebied bestaat momenteel voornamelijk uit een open heidegebied met vennen en sporen van turfwinning, verschillende bossen, grasland met historisch gebruik als graas- en hooiweide en een tweetal parkdomeinen.

Brecht, Sint-Job-in-'t Goor, Sint-Lenaarts (Brecht), Westmalle (Malle), Schilde (Schilde)
De Brechtse Heide ligt op de tweede hoogste cuesta in de provincie Antwerpen. De kleilagen in de ondergrond zorgen ervoor dat het grondwater hoog staat. Tot in de tweede helft van de 18de eeuw was de Brechtse Heide nog onderdeel van een uitgestrekt heidegebied, de ‘Westmaltesche Heijde’. De op de historische kaarten weergegeven vennen vinden we tot vandaag terug in het gebied. De eerste ontginningen in het gebied situeren zich rond de Grote Vraaghoeve waar reeds in 1168 een hoeve zou hebben gestaan. Het huidige landschap bestaat uit de boscomplexen in het westen, een gecompartimenteerd landschap in het midden en in het oosten een eerder open landschap met weilanden. Het landschap van de Brechtse heide is één van de grootste gaaf bewaarde landschappen van de provincie Antwerpen.

Bredene (Bredene), Klemskerke, Vlissegem, Wenduine (De Haan), Oostende (Oostende)
Dit gebied omvat de smalle kustduinen tussen Oostende en Wenduine, deels ingenomen door struweel en bos. De begroeiing van de duinen vertoont een gradueel verschil van west naar oost. Bij De Haan liggen waarschijnlijk restanten van duinakkerlanden die later ook als weiland werden gebruikt. In de 19de eeuw werd een deel van het duinengebied in concessie gegeven aan de NV Le Coq-sur-mer om er een badplaats uit te bouwen met een uniforme stijl en met inbegrip van een verplichte groenaanleg. Dit leidde tot kleinschalige villabouw met een speels dakenspel. Het Fort Napoleon werd tussen 1810 en 1812 gebouwd in opdracht van keizer Napoleon Bonaparte én is één van de weinige die bewaard gebleven zijn.