Inventaris

Luimertingenstraat 2 (Hasselt)
De voormalige watermolen met molenhuis, molenaarswoning en bijgebouwen in vakwerk, deels versteend, werd reeds vermeld in de 13de eeuw maar het huidige uitzicht is voornamelijk 18de-eeuws. Gekasseide oprit. Moestuin ten zuidoosten van het molencomplex en restant van boomgaard ten noordoosten. Rondom liggen open weilanden met knotwilgenrijen en populieraanplantingen.

Lummense Kiezel 111 (Hasselt)
Waterradmolen op de Demer, deel uitmakend van het gehucht Veldeke, afhankelijk van de abdij van Sint-Truiden.

Molenveldstraat (Hasselt)
Van de vroegere waterradmolen resten enkel nog grondsporen en enkele muurresten.

Oude-Hoevestraat 29 (Hasselt)
Watermolen met hoeve, voor het eerst vermeld in 1380, fungeerde als opbrengsteigendom van de abdij van Herkerode. De oudste concrete sporen zijn 17de-eeuws.

Sint-Maartenplein 35 (Hasselt)
Langgestrekte watermolen op de Herk, met uitzicht uit de tweede helft van de 19de eeuw, doch oudere kern.

Stationsstraat 47 (Hasselt)
Kasteelcomplex uit 1640 met oudere kern, bestaande uit een groot kasteel met een langgerekt neerhof in traditionele Maasstijl.

Zolderse kiezel 220 (Hasselt)
Molen der voormalige abdij Herkenrode, gelegen ten noorden van de Tuilterdemer, die meer westwaarts terug bij de Demer aansloot.

Eksel (Hechtel-Eksel), Peer (Peer), Neerpelt, Overpelt (Pelt)
Het brongebied van Dommel, Bollisserbeek en Peerderloop bevindt zich op de noordelijke rand van het Kempisch Plateau. De Dommel heeft een typisch en erg gaaf bewaard venig beekdal waar later in de veenuitgravingen talrijke visvijvers werden aangelegd. De oorspronkelijk bevloeide graslanden zijn vaak verruigd en nu gekenmerkt door elzenbroekbos. In de beekvallei zijn nog een aantal onderslagmolens bewaard en de omgeving wordt gekenmerkt door houtkanten, bomenrijen en sloten als perceelsscheiding. Verspreid in de beekvallei liggen talrijke voorbeelden van voornamelijk 19de-eeuwse, langgestrekte hoeven als restanten van de traditionele bebouwing. In de omgeving van de oude woonkernen komen uitgestrekte plaggenbodems voor. Naast de karakteristieke Maria-kapelletjes bij vrijwel elk kruispunt, zijn er enkele grote kapellen die teruggaan tot de 8ste eeuw.

Gutschoven, Heers, Heks, Horpmaal, Vechmaal (Heers), Bommershoven, Borgloon, Broekom, Groot-Loon, Lauw, Piringen, Widooie (Tongeren-Borgloon)
Het is een overwegend open en sterk glooiend landschap, voornamelijk bestaande uit zeer vruchtbare akkers. De bewoning is geconcentreerd in dorpen die vooral gelegen zijn in de valleien. Deze valleien zijn vochtiger en bestaan uit hooi- en graslanden en houtkanten en vormen meer gesloten linten tussen de uitgestrekte open plateaugebieden. Op de heuveltoppen ontbreekt plaatselijk de vruchtbare leemlaag of is deze te dun voor landbouw en liggen beperkte boscomplexen. Het gebied vormt een uitzonderlijk landschap waarbij de erfgoedelementen samen een uitgestrekt cultuurlandschap vormen met vele historische kasteeldorpen en domeingoederen, alternerend met een schitterend semi-ruraal kader van hoeves, akkers, weilanden, hoogstamboomgaarden en bossen waarbij de verschillende elementen bovendien onderling verbonden zijn door oude wegtracés (waaronder de Romeinse weg).

Molenstraat 42 (Heers)
Het complex bestaat uit een molenhuis, een molenaarswoning en stallen. De bakstenen gebouwen boven lage gecementeerde plinten zijn geschikt rondom een voorerf en een achtererf.