Inventaris

Koning Albertstraat 132 (Roosdaal)
Landhuis van middeleeuwse oorsprong, aangepast in de 18de eeuw en na brand in de loop van de eerste helft van de 20ste eeuw heropgebouwd en gerestaureerd, huidig gebouw met complexe plattegrond, gelegen in beboomde park met vijver en bereikbaar via lang dreef met hekpijlers, tweede ingang in Koollochting met ronde toren en aanhorigheid.

Wezemaal (Rotselaar)
Deze onverharde holle weg leidt de noordflank op van de heuvel en loopt tussen verscheidene boomgaarden. Historisch gezien vormde deze weg een belangrijke doorgang van de noordelijke flank naar de zuidelijke flank van de Wijngaardberg. Deze holle weg is afgebeeld op de kaart van Villaret (1745-1748) en op latere historische kaarten. Op de 19de-eeuwse Poppkaart wordt de weg aangeduid als ‘everveld weg’ naar de omliggende akkers van het Everveld die de weg doorkruiste.

Wezemaal (Rotselaar)
Deze holle weg stond in verbinding met de groeve en de Aarschotsesteenweg. Vermoedelijk werd hij frequent gebruikt voor het transport van het ontgonnen materiaal. De Vandermaelenkaart is de eerste topografische kaart waarin de weg vermeld wordt en loopt opwaarts verder naar de oude molen site om vervolgens geleidelijk neer te dalen via een trapje richting het dorp van Wezemaal.

Wezemaal (Rotselaar)
De holle weg is afgebeeld op de topografische kaart uit 1868 en weergegeven in latere historische kaarten. Vermoedelijk werd de weg intensief gebruikt tot 1960. Sindsdien raakte de holle weg ‘in verval’ door de aanleg van andere passages en werd hij stilaan vergeten.

Wezemaal (Rotselaar)
Opvallend aan deze weg is de brede rechte structuur van ongeveer 300 meter die door de heuvel snijdt. De weg is afgebeeld op de Vandermaelenkaart (1846-1845) en sindsdien ook op latere historische kaarten.

Aarschotsesteenweg 39 (Rotselaar)
Domein van voormalige Cisterciën­zerinnen­abdij, ongeveer 11 hectare, in 1815-1820 heraangelegd in een vroege landschappelijke stijl met restanten van de abdijgebouwen, vanaf 1927 verbouwd tot kostschool en klooster door de paters montfortanen; met een serpentine­ vijver ('rivier') en talrijke follies (pittoreske boogbruggen en 'gotisch' tuin­paviljoen, 13de-eeuws cellarium als 'grot' enzomeer) binnen de strakke, oude omkadering.

Molenbaan 2 (Rotselaar)
Watermolen op de Winge, daterend van vóór 1775, de jaarsteen anno 1846 verwijst naar de oprichting van het woonhuis. Bij de watermolen ligt stroomafwaarts de woelkom. Voorbij de brug vervolgt de Molenbaan als onverharde weg tussen weilanden en bosjes in de vallei.

Steenweg op Gelrode 73-75 (Rotselaar)
Eclectisch kasteel met neogotische kapel en portierswoning gebouwd in 1882-1885 in opdracht van Lambert de Wouters d'Oplinter ter vervanging van een 18de-eeuws 'huis van plaisantie', waarbij het ontwerp van het nieuw kasteel toegeschreven wordt aan de Antwerpse architect Joseph Schadde (1818-1894); kasteeldomein van circa 12 hectare vernoemd naar de Leuvense professor en rector Henricus Josephus Rega (1690-1754) die het goed in 1724 aankocht; kasteel omgeven door park in late landschappelijke stijl met ommuurde moestuin, halve serre, grot en serpentinevijver met boogbrugje, eveneens aangelegd in de jaren 1880; vroeg-18de-eeuwse eilandtuin van 'huis van plaisantie' en diverse oude bomen bleven bewaard.

Ruiselede (Ruiselede)
Midden in de Gallatasbossen in Doomkerke loopt een pad dat het boswachtershuis en koetshuis verbindt met de dorpskern.

Aaltervoetweg 9 (Ruiselede)
Hoeve met 18de-eeuwse kern maar eventueel ouder. Toegankelijk via een onverharde populierendreef met aan het begin twee bakstenen pijlers waarop een arduinen bol.