Inventaris

Kasteelstraat 6-10, 6A-B (Kruisem)
Het 17de-eeuwse waterkasteel met aanhorigheden in een uitgestrekt park van 13 hectare met vijvers is gelegen tussen de Kasteelstraat, de Colijnstraat en de Moerasstraat en wordt door een lindedreef verbonden met de dorpskern.

Kerkhofstraat (Kruisem)
Rechthoekig ommuurd terrein achter de pastorie, aangelegd volgens plan van architect J. Persoons van 1912 na afschaffing van het oude kerkhof rond de kerk.

Kruishoutemsesteenweg 117 (Kruisem)
Imposante, aanvankelijk semi-gesloten hoeve, reeds in kaart gebracht door de Ferraris, op de Vander Maelenkaart met stokerij, circa 1875 met volledig gesloten aanleg. Heden nog in U-vorm ingeplante gebouwen omheen een vierkant deels gekasseid en weelderig beplant binnenerf.

Kwaadstraat 29 (Kruisem)
Gerenoveerde semi-gesloten hoeve met boerenhuis en voormalige bedrijfsgebouwen gegroepeerd rondom een rechthoekig binnenerf; ommuurd erf ten noorden en ten oosten achteraan. Woonhuis, oorspronkelijk twee huisjes, in kern opklimmend tot de 17de en de 18de eeuw met voornamelijk 19de-eeuws voorkomen.

Landegemstraat 21 (Kruisem)
Alleenstaand burgerhuis in ommuurde tuin met links ervoor, in de muur ingewerkte kapel geflankeerd door gebogen muurschermen en bakstenen pijlers; gekasseid voorpleintje. Houten hek tussen vierkante gewitte pijlers rechts voor het huis.

Lededorp 7A (Kruisem)
Georiënteerde parochiekerk ingeplant op een verhoogde terp ten noorden van het dorpsplein binnen het nog behouden ommuurde ovale kerkhof, toegankelijk via een ijzeren hek aan vierkante gemetste pijlers. Links van hek, bewaarde roepsteen.

Lededorp 9, 9A (Kruisem)
De voormalige pastorie van Wannegem-Lede is ingeplant ten oosten van de kerk in de dorpskern en wordt omgeven door een deels ommuurde en omhaagde tuin met op de linker hoek een voormalig zondagsschooltje.

Lozerstraat 18 (Kruisem)
De pastorie van Lozer werd links van de parochiekerk gebouwd achterin een deels ommuurde beboomde tuin, afgesloten door ijzeren hekken op bakstenen voet tussen ronde bakstenen pijlers. Het oorspronkelijk huis had drie traveeën en slechts één bouwlaag en werd gebouwd samen met de kerk in 1844.

Nederzwalmsesteenweg 2 (Kruisem)
Landelijke villa, aan voorzijde met ijzeren hekken op lage bakstenen voet en toegangshek aan gietijzeren zuiltjes, met verspringende travee en bouwlaag onder wolfs- en zadeldak met markant achthoekig okseltorentje onder leien spits, gebouwd in 1913.

Nokeredorpstraat 13A (Kruisem)
De parochiekerk Sint-Ursmarus, teruggaand tot de 12de eeuw, fungeerde als begraafplaats voor de kasteelheren van Nokere. Het interieur van de kerk herbergt een uniek ensemble geschonken door de lokale kasteelheren. Het deels ommuurde en met haagbeuk en meidoorn omhaagde voormalig kerkhof omgeeft de kerk.