Inventaris

Joseph Depauwstraat 25-27, Sint-Sebastiaansstraat (Sint-Pieters-Leeuw)
Waterslot met bijgebouwen, in het begin van de 16de eeuw gebouwd als omgracht 'huis van plaisantie' met omliggend kasteelpark van 4 hectare 26 are, omstreeks 1860 heraangelegd in landschappelijke stijl binnen het 17de-eeuwse, strak-geometrische stramien; op heden openbaar park van 15 hectare na uitbreiding met aanleg van grote rozentuin op aanpalende gronden vanaf 1995, voorzien van een internationaal belangrijke collectie.

Postweg 265 (Sint-Pieters-Leeuw)
Omgracht complex in traditionele bak- en zandsteenstijl met Vlaamse renaissance-elementen, grotendeels opklimmend tot 16de eeuw, doch al vernoemd in 13de eeuw en kenmerken van oorspronkelijke aanwezigheid van donjon, hersteld en gerestaureerd in 1910.

Victor Maloustraat 69-71 (Sint-Pieters-Leeuw)
In kern 18de-eeuws neoclassicistisch landhuis uitgebreid in 1905 en 1910, bijhorend neerhof met wagenhuis en paardenstallen heropgebouwd in 1945-1946, gedeeltelijk ommuurde moestuin met serres uit 1885, omringd door een park uit 1870-1880.

Victor Maloustraat 69-71 (Sint-Pieters-Leeuw)
'Huis van plaisantie' met pachthof uit de 18de eeuw naast een rond 1800 aangelegde lusthof met vista (skyline van Brussel) en belvédèretoren, meermaals aangepast en vergroot in de 19de eeuw; het huidig landschappelijk park (circa 4,5 hectare) en het merendeel van de bomen dateren uit 1870-1880.

Brustem (Sint-Truiden), Bommershoven, Borgloon, Hendrieken, Hoepertingen, Piringen, Rijkel, Voort (Tongeren-Borgloon)
In de Romeinse periode werd er een uitgebreid wegennetwerk uitgebouwd om de steden met elkaar te verbinden en de agrarische gebieden te ontsluiten. Van dit netwerk bleven verschillende delen bewaard waaronder het vermoedelijke tracé van de voormalige Romeinse weg of heirbaan van Tongeren-Tienen-Cassel-Boulongne. Deze weg, ook Romeinse kassei of Oude kassei genoemd, is voor het grootste gedeelte nog als weg bruikbaar en is elders overgeleverd als perceelsgrens. Op kaart gezien vormt de Romeinse weg een zeer rechtlijnig traject van oost naar west. Het doorsnijdt verschillende heuvelruggen en -toppen waardoor het op vele plaatsen ingesneden is en een holle ligging kent met hoge bermen met houtkanten. Vanaf de weg zijn vele vergezichten naar de omgeving mogelijk.

Duras, Gorsem, Runkelen, Sint-Truiden, Wilderen (Sint-Truiden), Zoutleeuw (Zoutleeuw)
Het kasteeldomein van Duras is een uitgestrekt landgoed van circa 134 hectare in het zachtglooiende vochtig-Haspengouw ten noordwesten van Sint-Truiden. Door zijn ontstaan, evolutie en bestanddelen is het uitzonderlijk en bepalend voor de inrichting en organisatie van het landschap.

Gorsem (Sint-Truiden)
In het centrum van Gorsem leidt van op de hoofdweg een smal verhard pad naar de parochiekerk. De voetweg loopt op de grens van twee voortuinen tussen hagen en komt uit aan de zijkant van de kerk op het kerkhof. Dit paadje vormt een alternatieve toegang tot de kerk, parallel met de hoofdtoegangsweg. Op historische kaarten is te zien dat de parochiekerk ingeplant is op enige afstand van de dorpsstraat en dat de tussenliggende ruimte met de straatkant ingevuld wordt door een tweetal huizen. De kerk was dus niet direct bereikbaar van op de straat. De kerkwegel werd vermoedelijk aangelegd om een tweede, rechtstreekse toegang tot het kerkhof te hebben.

Kerkom-bij-Sint-Truiden, Sint-Truiden (Sint-Truiden)
Ten zuiden van Sint-Truiden heeft de Cicindria(beek) een asymmetrische vallei met steilere oostelijke helling ingesneden in het Haspengouws leemplateau met zijn open field landschap van vruchtbare akkers. De asymmetrische valleihellingen zijn doorsneden door holle wegen.

Runkelen (Sint-Truiden)
Op de hoofdbaan van Duras naar Runkelen, ter hoogte van de Onze-Lieve-Vrouw van de Koorts wegkapel, leidt een kasseiweg naar het noordwesten. Deze weg loopt tussen percelen weiland en akker en deels langs het Zwartaardebos en sluit aan op de Ossenwegstraat die tot in Runkelen dorp loopt. De kasseiweg maakt deel uit van het netwerk van veldwegen dat de landbouwgronden rondom Runkelen toegankelijk maakte. Deze weg bood ook verder aansluiting naar het westen via de weg naar het gehucht Ossenweg.

Runkelen (Sint-Truiden)
Van in het gehucht Ossenweg slingert een smalle asfaltweg zich langs de Onze-Lieve-Vrouwkapel. De weg loopt langs de flank van de Muggenberg en is deels ingesneden tussen taluds met onder andere hakhout van eik en es. De weg loopt verder tussen weilanden en populierbosjes tot aan een splitsing met een kasseiweg naar Runkelen dorp. Deze deels holle weg vormt de historische verbinding tussen het bedevaartscomplex van de Onze-Lieve-Vrouwkapel in Ossenweg en de gehuchten ten oosten en ten zuiden van het meer het Vinne zoals Runkelen en Duras.