Inventaris

Hoogstraat 20-22 (Damme)
Herenhoeve gebouwd in 1874 voor Laurentius De Leyn, landbouwer in Lapscheure. Deze vooraanstaande man bouwde al in 1855 een gelijkaardige herenwoning rechts van de hoeve, die vanaf 1874 in gebruik werd genomen als pastorie. In 1874 wordt een grote woning opgetrokken, met een haaks achterliggend bijgebouw en ten oosten van de woning een stal-schuurvleugel. Statige boerenwoning, dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder pannen schilddak. Centraal deurrisaliet bekroond door klein driehoekig pseudofronton met oeil-de-boeuf.

Hoornstraat 3 (Damme)
Grote hoeve, bestaande uit een boerenhuis met geïncorporeerde paardenstal, geflankeerd door lagere koeienstallen. Achter boerenhuis, haakse aanbouw. Opvallendste hoevegebouw vormt de monumentale dubbele schuur, haaks op boerenhuis-stal. Tegen de straat aan, stal. Onverhard erf met vaalt en huisweide voor koeien. Reeds vermeld in 1733; huidige gebouwen zijn grotendeels 19de-eeuws. Boerenhuis bestaande uit twee opkamertraveeën + drie traveeën van anderhalve bouwlaag onder pannen zadeldak.

Hulsterlo 1 (Damme)
Hoeve opklimmend tot minimum het tweede kwart van de 19de eeuw, zie boerenhuis en stalvleugel reeds weergegeven op de Atlas der Buurtwegen. Lange erfoprit. Losstaande hoevegebouwen grosso modo in U-vormige opstelling omheen deels verhard erf met onder meer poel en mestvaalt. Ten zuiden van boerenhuis, stoep en moestuin. Witgekalkte, bakstenen bestanddelen op zwart gepekte plint onder overkragend zadeldak. Bakhuis-zomerkeuken en hondenhok met getrapt geveltje.

Hulsterlo 2 (Damme)
Historische hoeve, vermoedelijk opklimmend tot de 16de eeuw (zie kaart van Pieter Pourbus (1561-1571) en op de Ferrariskaart (1770-1778). Hoevegebouwen parallel opgesteld omheen onverhard erf, toegankelijk via beboomde dreef. Verankerde bakstenen bestanddelen onder overkragend zadeldak (Vlaamse pannen). Aan zuidzijde van het erf langgestrekt woonstalhuis (nok haaks op straat). Witgekalkt boerenhuis met twee opkamertraveeën. Stalvleugel voorzien van kleine openingen en staldeur. Wagenhuis.

Jacob van Maerlantstraat 3, Kerkstraat 22A (Damme)
Imposant 15de-eeuws patriciërshuis in laatgotische stijl met oudere kern, gerestaureerd en heropgebouwd in de jaren 1993-1996 na zware beschadiging en gedeeltelijke instorting tijdens een voorjaarsstorm in 1990. Het dubbelhuis bestaat uit twee diephuizen, die voor 1594 werden samengevoegd onder de naam De Grote Sterre, en die dateren uit de late 15de en vroege 16de eeuw. Tuin met achteruitgang naar de Kerkstraat toe, met groot bakstenen poortgebouw en een stalvleugel.

Kerkstraat 11 (Damme)
Huis naar verluidt uit 1659 (verdwenen datering) mogelijk met oudere kern, zie bebouwing van diephuizen weergegeven op stadsplannen van A. Sanderus (1614-1644) en J. Blaeu (1649). Voorheen bestaande uit twee diephuizen met dubbele puntgevel; linkerpuntgevel als bijkomende vleugel in 1860 opgetrokken op een nog onbebouwd perceel. Zogenaamd als herinnering aan de wijnhandel waarvan de stad Damme in de middeleeuwen het stapelrecht bezit ("Biskajers": handelaars). In de loop van de 19de en 20ste eeuw achtereenvolgens in gebruik als graan- en kolenhandel en vervolgens tot het derde kwart van de 20ste eeuw als benzinestation. Naar verluidt gevels ontpleisterd in 1933.

Kerkstraat 48 (Damme)
Historische stadshoeve gekend als "Hoeve met drie linden", gelegen recht tegenover de kerkwegel, in kern opklimmend tot de 18de eeuw, zie jaartalsteen "1792" in puntgevel van het woonhuis. Uitgebreid in 1830 met stalvleugel langs de straat en in de loop van de 19de-20ste eeuw met losstaande, achterliggende bijgebouwen, onder meer schuur. In het begin van de 20ste eeuw woonhuis langs de straat in gebruik als kosterhuis en broodzaak, behorend bij de ertegenover gelegen (thans verdwenen) bakkerij. Hoeve oorspronkelijk in L-vormige opstelling met later bijgebouwde losstaande bestanddelen op deels verhard erf. IJzeren hek (nieuw) tussen bakstenen pijlers als toegang tot het erf, van de straat afgesloten door hoge bakstenen muur die de verscheidene bouwvolumes met elkaar verbindt. Gekasseide erftoegang en drie gekandelaarde lindes langs de straatkant.

Kerkweg 10 (Damme)
Monumentale 18de-eeuwse schuur, op de voorheen omwalde site waar in de 6de eeuw één van de oudste pachthoeves in Sijsele door de Franken werd opgericht. Eenbeukige dwarsschuur met eikenhouten skeletstructuur als drager van het dak. Combinatie van ankerbalkgebinten met jukgebinten en nokstijl en aard- of schaargebinten, stalvleugel en aardappelberging.

Knoksebaan 12 (Damme)
Hoeve met losse bestanddelen, waarvan het woonstalhuis met opkamer onder hogere nok in kern teruggaat op een eind-18de-eeuwse woning.

Knoksebaan 2 (Damme)
19de-eeuwse hoeve met losse bestanddelen, mogelijk teruggaand op een oudere kern, zie aanduiding van een hoevesite op kaart van Ferraris (1770-1778). Donkere bakstenen bestanddelen onder pannen zadeldaken, L-vormig geschikt op een verhard erf, dat vanaf de Knoksebaan te bereiken is via een lange onverharde erfoprit. Deels witgekalkt, aangepast boerenhuis van anderhalve bouwlaag, met aansluitend haakse stal en bakhuis, waartussen hekje met hoevenaam.