Inventaris

Klein-Heidestraat 28A-E (Boutersem)
Goed bewaard voorbeeld van een middelgrote, bakstenen vierkantshoeve uit 1838. Het boerenburgerhuis bakent samen met de poort het erf af aan de straatzijde.

Klein-Heidestraat 47 (Boutersem)
Gesloten hoeve op de voorgevel gedateerd 1776 door middel van muurankers. Voorheen eigendom der zwarte zusters(?).

Elst, Nederbrakel, Opbrakel, Zegelsem (Brakel), Schorisse (Maarkedal)
Het heuvelig karakter van dit gebied wordt veroorzaakt door de sterke erosiewerking van talrijke kleine waterlopen. Dit gebied omvat de bronhoofden van drie parallel lopende zijbeken van de Zwalm, de Vaanbuikbeek, de Roosmeersbeek en de Slijpkotbeek. Tussen de valleitjes, die west-oostwaarts georiënteerd zijn, liggen hoge kouters van waar men een weids uitzicht heeft op een landschap met houtkanten en perceeslrandbegroeiing. In de buurt van de erven komen kaphagen voor met een erg kleine plantafstand. In de diepere delen van de valleien liggen unieke bronbossen met een waardevolle bronbosflora. Het indrukwekkende halfgesloten hoevecomplex van het Hof te Wolfskerke gaat terug tot de 12de eeuw en ligt ingeplant op een heuvelkam, omgeven door landbouwgronden. Het Mullenkasteel werd later gebouwd als eclectische woning bij de hoeve.

Opbrakel (Brakel)
Het Brakelbos is een 18de-eeuws boscomplex van vooral beuk als hooghout en gekenmerkt door rechte exploitatiewegen. Ten oosten daarvan loopt de Sassegembeek met hoofdzakelijk regelmatige, kleine percelen meers met perceelsrandbegroeiing. Het Brakelbos ligt op een getuigenheuvel uit het Diestiaan en langs de valleiwanden zijn er verschillende tertiaire ontsluitingen van klei en zand. Er zijn sporen van zavelputten en ijzerzandsteenwinning. De heuvels tellen verschillende bronbossen met bronamfitheaters die de talrijke beekjes voeden waaronder de Sassegembeek-Molenbeek. De vierkantshoeve Hof ten Bossche en het Hof te Fransbeke aan de rand van het bos zijn twee historische ontginningshoeven van de middeleeuwse heerlijkheid Opbrakel.

Boekendries 28 (Brakel)
Gesloten vierkante hoeve naast kerkwegel Marijke, met boomgaard ten noorden en ten oosten en omringend bijhorend weiland. Bakstenen gebouwen onder pannen zadeldaken, voornamelijk aanpassing en uitbreiding van 1890, naar verluidt na brand van een 18de-eeuwse hoeve met losse bestanddelen; sommige bedrijfsgebouwen nog vervangen in de jaren 1950.

Boembeke 9 (Brakel)
Gesloten hoeve Bombeke volgens de Ferrariskaart van 1771-1778. Huidige bakstenen bedrijfsgebouwen onder aaneensluitende pannen zadeldaken, voorzien van toegangspoort met doorrit midden aan de straat, merendeels uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Verharde binnenplaats met achterin breedhuis grotendeels met twee bouwlagen, naar verluidt gebouwd in 1933 op de plaats van het oude boerenhuis. Ten westen, kapelletje op erfhoek naast toegangshek en onder linde aan de straat, opgericht in 1933.

Breedstraat 7 (Brakel)
De gesloten hoeve klimt op tot de 18de eeuw en vormt een materiële getuige van een typisch agrarische bewoningsvorm met boerenbedrijf in de Vlaamse Ardennen. Het onmiddellijk omringend grasland maakt als functioneel bijhorend en oorspronkelijk cultuurlandschappelijk kader onlosmakelijk deel uit van de hoevesite evenals de deels ommuurde voormalige moestuin die de westzijde van het binnenerf afsluit en de rest vormt van een vroegere schuur.

Burreken 28 (Brakel)
Gesloten bakstenen hoeve met kunstleien daken van circa 1925. Boerenburgerhuis van anderhalve bouwlaag met links aansluitende poorttravee.

Diggieweg 14 (Brakel)
Complex volgens kaartmateriaal en interieurelementen in kern minstens opklimmend tot de tweede helft van de 18de eeuw, vergroot in het tweede kwart van de 19de eeuw en het vierde kwart van de 19de eeuw. Landbouwbedrijf met gekasseid vierkant erf volledig omsloten door verankerde gewitte bakstenen bedrijfsgebouwen. Toegankelijk via een recente aanbouw aan de straat die uitkomt op de overzolderde erftoegang ten zuidwesten van het erf tegenover het boerenhuis.

Donkweg 5 (Brakel)
Vrij grote gesloten bakstenen hoeve, zijdelings palend aan tot zandweg versmald gedeelte van de straat. Deels gewitte bakstenen gebouwen met dezelfde aanleg als in de eerste helft van de 19de eeuw. Ten noorden, in kern oudere boerenwoning tenminste uit de tweede helft van de 18de eeuw.